MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının davalı işyerinde 01.09.2000 ile 31.05.2012 tarihleri arasında aralıksız geçen çalışmalarının tespiti ile eksik sigorta günlerinin tamamlanmasına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile yazılı şekilde karar verilmiştir.
Uyuşmazlık, somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, Mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 1968/04-31/07/1975 dönemi arasında dava dışı işyerleri ile 25/06/2010-31/05/2012 tarihleri arasında davalı işyerinde geçen hizmetlerinin Kurum"a bildirilmiş olduğu, davalı işyerinin 18/06/1996 tarihinde Kanun kapsamına alınmış olduğu, davalı işyerine ait 2003/03-2012/05. arası dönem bordrolarının getirtildiği, yapılan zabıta araştırması neticesi düzenlenen tutanak ile alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu, bilirkişi raporu ile davalı işyerine ait ...isimli geminin jurnal kaydı tutma zorunluluğu olmayan gemilerden olduğu ve mevcut jurnal kayıtlarının seyir halindeki tüm detayları içermediğinin belirtildiği, duruşmalarda davacı tanıkları ile bordrolu davalı tanığının dinlenildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, duruşmalarda dinlenen davacı tanıklarının ihtilaf konusu tüm dönemlerde davalı işyerinin kayıtlı çalışanı olmadığı, dinlenen davalı bordro tanığının ise “davacının 2000-2002 yılları arası ile 2005 yılından sonra dava dışı balıkçı teknelerinde sigortasız çalıştığı” beyanı karşısında tanık beyanları arasındaki çelişkinin giderilmediği ve böylelikle davacının çalışma olgusunun yeterli ve gerekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde tespit edilemediği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; davalı işyerinin dava konusu dönemi kapsar şekilde çalışma kaydı bulunan kayıtlı ve tarafsız tanıklar re"sen saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin tespit edilememesi veya duruşmalarda dinlenip de beyanları ile yetinilmediği takdirde, ... Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği, davacı ile davalılar arasındaki ilişkinin hizmet akdi ilişkisi olup olmadığı hususlarında yöntemince beyanlarını almak ve özellikle davacının davalı işyerinde çalışmalarının kesintisiz ve sürekli olduğunun her türlü şüpheden uzak bir şekilde belirlenebilmesi bakımından; 2000-2002 yılları arasında dava dışı ..., 2005 yılında dava dışı ... isimli balıkçı tekneleri nezdinde geçen gerçek ve fiili çalışmalarının olup olmadığını bu işyerlerinin söz konusu dönemlerde kayıtlı çalışanlarının beyanlarına başvurmak ve toplanan tüm delilleri birlikte değerlendirerek bir karar vermekten ibarettir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, Mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalı işyeri vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ...ye iadesine
08.06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.