Danıştay 9. Daire 2019/3987 Esas 2022/1733 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/3987
Karar No : 2022/1733


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ... İnşaat Makine Nakliye San. ve Tic.Ltd.Şti.

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ..... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 2012 yılında ihale edilen “Adana Misis 2. Merhale Cazibe Sulaması İnşaatı” işine ilişkin asıl sözleşme kapsamında ana kanal, sulama şebekesi, sanat yapıları, tahliye ve drenaj tesisleri,proje işleri ve pompa istasyonları yapım işi için asıl yüklenici ile davacı arasında 2014 yılında imzalanan alt yüklenci sözleşmesine ilişkin damga vergisinin ödenmediğinden bahisle takdir komisyonu kararına dayanılarak 2014/Mayıs dönemi için re’sen tarh edilen damga vergisi ile tekerrür hükümleri uygulanarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:.... sayılı kararıyla; takdir komisyonunca 2014 yılında imzalanan alt yüklenici sözleşme bedelinin, 2012 yılına ait asıl sözleşmenin 6. maddesinde belirlenen 36.376.693,54 TL esas alınmak suretiyle alt yüklenici sözleşmesinin 5. maddesi dayanak gösterilerek sözkonusu bu bedel üzerinden %10 tenzilat uygulanarak ortaya çıkan tutar matrah olarak takdir edilmiş ise de; alt yüklenici sözleşmesinden anlaşılacağı üzere işin bedelinin; alt yüklenici olan davacıya verilecek işlerin tamamlanmasından sonra yapılacak hesaplamalara göre belirlenecek hak ediş ödemelerine uygulanacak %10 tenzilat neticesinde ortaya çıkacağı hususu ile işin bedeli olarak kabul edilen 36.376.693,54 TL'nin söz konusu alt yüklenici sözleşmesinde yer almaması dikkate alındığında, sözleşmeye konu bedelin önceden belirlenmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından dava konusu tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu tarhiyatın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Damga vergisine konu sözleşmenin imzalanmasıyla vergiyi doğuran olayın meydana geldiği, bu duruma göre matrah tespiti yapıldığı, takdir komisyonunca matrah takdirinde bulunurken asıl sözleşme hükümlerinin dikkate alınmasının hukuki olduğu iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: Davacı adına, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 2012 yılında ihale edilen “.... Merhale Cazibe Sulaması İnşaatı” işine ilişkin asıl sözleşme kapsamında ana kanal, sulama şebekesi, sanat yapıları, tahliye ve drenaj tesisleri,proje işleri ve pompa istasyonları yapım işi için asıl yüklenici ile davacı arasında 2014 yılında imzalanan alt yüklenci sözleşmesine ilişkin damga vergisinin ödenmediğinden bahisle takdir komisyonu kararına dayanılarak 2014/Mayıs dönemi için re’sen tarh edilen damga vergisi ile tekerrür hükümleri uygulanarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde, Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; “Vergileme ölçüleri” başlıklı 10. maddesinde de, damga vergisi nispi veya maktu olarak alınacağı; nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli paranın; maktu vergide ise kağıtların mahiyetlerinin esas olduğu; belli para teriminin de, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade ettiği belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
488 sayılı Damga Vergisi Kanunun 10. maddesi uyarınca belli para teriminin kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği belirtilerek damga vergisine tabi bir kağıdın, nispi olarak vergilendirilebilmesi için, ya kağıda bağlanan işlem bedelinin (kağıdın içerdiği meblağın) kağıtta açıkça belirtilmiş olması, ya da bu bedelin matematiksel olarak hesaplanmasına olanak sağlayan rakamların kağıtta yer alması, yani "belli para" içermesi, bir başka deyişle; kağıda bağlanan işlemin bedelinin açıkça belirtilmemiş olmasına karşın, bunun hesaplanmasına ilişkin olarak belli tutarların gösterilmiş bulunması icap etmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, "Adana Misis 2. Merhale Cazibe Sulaması İnşaatı” işine ilişkin asıl sözleşmenin 6. maddesinde idarece hazırlanmış birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamının 36.376.693,54 TL bedel olduğu belirtilmiş; uyuşmazlığa konu alt yüklenici sözleşmesinin 5. maddesinde ise, asıl sözleşmede yer alan iş ve birim fiyat cetveline yer verilerek sözleşme tutarının, her hak ediş toplam tutarı üzerinden %10 (yüzde on) tenzilatla belirleneceğinin belirtildiği görülmektedir.
Buna göre, asıl sözleşmedeki birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu hakedişlerin toplam bedelinin sözleşmede belirtildiği, alt yüklenici sözleşmesinde de bedeli olarak ana sözleşmede belirlenen hakediş tutarları üzerinden %10 tenzilatın öngörülmüş olması karşısında, yazılı rakamlarla hasıl edeceği paraya ilişkin sözleşme bedelinin belirlenebildiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda, asıl sözleşmede yer alan 36.376.693,54 TL hakediş toplamı üzerinden %10 tenzilat uygulanmak suretiyle belirlenen matrah üzerinden tarh edilen damga vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığından, uyuşmazlığa konu tarhiyatın kaldırılmasına karar veren Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Öte yandan, yeniden verilecek kararda, 7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 38. maddesiyle 213 sayılı Kanun'un "Tekerrür" başlıklı 339. maddesinde yapılan değişiklik de dikkate alınarak, tekerrür uygulanmak suretiyle vergi ziyaı cezasının artırılması hususunun da değerlendirileceği tabidir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:...., K:.. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 09/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.