Danıştay 9. Daire 2019/1500 Esas 2022/1739 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/1500
Karar No : 2022/1739

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı

KARŞI TARAF (DAVACI) : 1- …
2- …
3- …
4- …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, İstanbul ili, Beykoz ilçesi, … köyü, … mevkiinde yer alan taşınmazların 2006 yılında satışında ödenen tapu harcının iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ile ödenen 2.723.885-TL tapu harcının yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; yapılan başvuruya ilişkin dilekçenin kayıtlarına 19/06/2007 tarihinde intikal ettiği, … tarih ve … sayılı yazıyla iade talebinin değerlendirilmekte olduğunun bildirildiği, ancak kesin olmayan bu cevaba karşı dava açılmadığı, ayrıca bir çok kez iade talebinin uygun bulunmadığının bildirildiği ve … tarihli ve … sayılı yazıyla düzeltme talebinin reddedildiği ve altmış günlük dava açma süresi geçtikten sonra 23/01/2017 tarihinde açılan davanın süresinde olmadığı davalı tarafından iddia edilse de, davalı idarece hem savunma ve ekinde hem ara kararımıza ilişkin verilen bilgi ve belgelerde ve duruşmada, ret işlemine ilişkin cevap dosyaya sunulmadığından, davalı idarenin süre itirazı yerinde görülmediği, davalı idarece satılan taşınmazlarda kesin yapılaşma yasağının bulunmadığı, inşaat ruhsatı alınarak biten ve devam eden inşaatların bulunduğu, bu hususun vergi inceleme raporuyla tespit edildiği, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 21. maddesinin 3. fıkrasında yer alan istisnadan yararlanma imkanı bulunmadığı nedeniyle dava konusu zımnen red işlemi tesis edilmişse de, dava konusu taşınmazların İstanbul III numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararıyla doğal sit alanı olarak tespit edildiği, ayrıca Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü'nün yazısı ile taşınmazların doğal sit alanında yer alması sebebiyle tapu harcından muaf olduğunun bildirildiği, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 59. maddesinin (m) bendinde, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının devir ve iktisabına ilişkin işlemlerin tapu ve kadastro harçlarından muaf olduğunun belirtildiği, taşınmazların da 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıkları oldukları konusunda bir ihtilaf bulunmadığından, dava konusu zımnen red işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı, faiz istemi yönünden ise; vergilendirme hatası yapılarak haksız ve hukuka aykırı olarak tahsil edilen verginin, tahsil tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine ilişkin Kanuna göre hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya iadesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu zımnen red işleminin iptaline, tahsil edilen tapu harcının hesaplanacak yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvuru dilekçesinde ileri sürülen iddialar, Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı Kanun'un 45/3. maddesi uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacılar tarafından ilgili taşınmazlara ilişkin ödenen tapu harcının iadesi için Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonu'na ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği'ne dilekçeler verildiği, adı geçen kurumlar tarafından tahsil edilen tapu harcının iadesine ilşkin olarak bilgi istenildiği, taşınmazların İstanbul III numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun kararıyla ikinci derece doğal sit alanı iken üçüncü derece doğal sit alanına dönüştürülmesi üzerine yapılaşma iznine açık hale getirilmesi nedeniyle tapu harcı istisnasının mümkün olmadığının davacıya ve anılan kurumlara bildirildiği, birçok defa harç iadesine ilişkin talebin uygun olmadığının bildirildiği, davacı tarafından 15/10/2016 tarihli bir başka dilekçeyle 2006 yılında satılan taşınmazlara ilişkin tahsil edilen tapu harcının iadesi istemiyle tekrardan şikayet başvurusunda bulunulduğu, cevap verilmemesi üzerine işlemin iptalinin istenildiği, fakat davanın süresinde açılmadığı, olayda vergi hatası bulunmadığı, taşınmazların tapu kayıtlarında korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı şerhinin yer almadığı, korunması gerekli tabiat varlığı şerhinin yer aldığı, bu sebeple taşınmazların kültür varlığı niteliğinde olmadığı, taşınmazlar için yapılaşma yasağı bulunmadığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Zamanaşımı süresi içerisinde yapılmayan düzeltme-şikayet başvurusunun zımnen reddedilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, istemin kabulü ile temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Davacılar tarafından, İstanbul ili, Beykoz ilçesi, … köyü, … mevkiinde yer alan taşınmazların 2006 yılında satışında ödenen tapu harcının iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ile ödenen 2.723.885-TL tapu harcının yasal faiziyle birlikte iadesi istenilmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunun "Vergi hatası" başlıklı 116. maddesinde, vergi hatasının, vergiye mütaallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak tanımlandığı, "Düzeltme talebi" başlıklı 112. maddesinde, mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebileceği, "Şikayet yolu ile müracaat" başlıklı 124. maddesinde, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına müracaat edebileceği, "Düzeltmede zamanaşımı" başlıklı 126. maddesinde, 114üncü maddede yazılı zamanaşımı süresi dolduktan sonra meydana çıkarılan vergi hatalarının düzeltilemeyeceği, "Zamanaşımı süreleri" başlıklı 114. maddesinde ise, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağı belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; davacıların murisi tarafından, maliki olduğu İstanbul ili, Beykoz ilçesi, ... köyü, ...mevkiinde yer alan taşınmazların 2006 yılında satıldığı, bu satışa ilişkin tapu harcının ödendiği, bu taşınmazların doğal sit alanında yer alması ve tapusunda korunması gerekli kültür varlığı şerhinin olması sebebiyle 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 21. maddesi uyarınca tapu harcından muaf olması gerektiği, ödenen tapu harcının iadesi talebiyle 24/07/2007 tarihinde yapılan başvuruya, Gelir İdaresi Başkanlığının … tarih ve … sayılı yazısıyla iadenin talebinin incelendiği, bu hususta ayrıca bilgi verileceğinin iletildiği, 2009, 2010, 2011 yıllarının muhtelif tarihlerinde aynı konuya ilişkin davacının Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonu ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğine başvurduğu, anılan kurumlarca bu başvuruların iletilmesi üzerine Maliye Bakanlığınca "taşınmazların bir kısmının 2. derece, büyük çoğunluğunun ise 3. derece doğal sit alanı olduğu, gayrimenkuller için kesin yapılaşma yasağı bulunmaması nedeniyle tapu harcının iade edilmesinin yerinde olmadığı" belirtilerek, bu başvurulara 2010 ve 2011 yılının muhtelif tarihlerinde cevap verildiği, bu başvurulara karşı cevap verildiğine ilişkin … tarih ve … sayılı yazının davacıya tebliğ edildiği, davacı tarafından 25/10/2016 tarihinde tekrardan düzeltme talepli Gelir İdaresi Başkanlığına yapılan başvurunun zımnen reddedilmesi üzerine bu işlemin iptali ve ödenen tapu harcının yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle görülmekteki olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, düzeltme başvurusuyla aynı konulu tapu harcının iadesine yönelik Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonu ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğine yapılan başvurulara yönelik verilen olumsuz cevaplardan sonra Maliye Bakanlığına şikayet yoluyla müracaat edilmesinin gerektiği, iadeye konu tapu harcına ilişkin düzeltmede zamanaşımının 31/12/2011 tarihinde sona erdiği, dava konusu zımnen ret işlemine ilişkin yapılan düzeltme başvurusunun zamanaşımı süresini tekrardan canlandırmasına imkan olmadığı için dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunu reddeden Bölge idare Mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 09/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.