Danıştay 3. Daire 2020/1178 Esas 2022/2203 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/1178
Karar No : 2022/2203

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Müdürlüğü/...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU: ....Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, düzenlediği bir kısım faturanın komisyon karşılığı olduğu yolunda saptamalar içeren vergi tekniği raporu done alınarak takdir komisyonunca belirlenen matrah üzerinden 2017 yılı için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile aynı yılın Temmuz-Eylül dönemi için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı geçici verginin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı hakkındaki vergi tekniği raporunda yer alan tespitler, düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığını kanıtlayıcı mahiyette olmadığından yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle vergi ve cezalar kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mazeret bildirerek duruşmaya katılmayan davacı vekili için duruşmalı işlere yönelik vekalet ücretine hükmedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı, davacı hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporu ile sahte belge düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde ettiği hususu somut verilerle saptandığından yapılan tarhiyatın hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Vergi Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, düzenlediği bir kısım faturanın komisyon karşılığı olduğu yolunda saptamalar içeren vergi tekniği raporu done alınarak takdir komisyonunca belirlenen matrah üzerinden 2017 yılı için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile aynı yılın Temmuz-Eylül dönemi için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı geçici verginin kaldırılması istemiyle açılan davada, tarhiyat kaldırılmış, duruşmaya mazeret bildirerek katılmayan ve duruşmanın yokluğunda yapılmasını talep eden davacı vekiliyle ilgili olarak davacı taraf lehine duruşmalı işlerde hükmedilmesi gereken vekalet ücretine hükmedilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinde, yargılama giderleri ile ilgili olarak bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nu yürürlükten kaldıran 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 447. maddesinde, mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 1086 sayılı Kanun'a yapılan yollamaların, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun bu hükümlerinin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılacağı düzenlenmiştir.
6100 sayılı Kanun'un 323. maddesinde; vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış, 326. maddesinde ise Kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği, davada iki taraftan her birinin kısmen haklı çıkması durumunda, mahkemece, yargılama giderlerinin tarafların haklılık oranına göre paylaştırılacağı kuralına yer verilmiştir.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 164. maddesinde ise avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade edeceği hüküm altına alınmıştır.
02/01/2019 tarih ve 30643 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin İkinci Kısmının Birinci Bölümünde düzenlenen "Yargı Yerleri ile İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan ve Konusu Para Olsa veya Para ile Değerlendirilebilse bile Maktu Ücrete Bağlı Hukuki Yardımlara Ödenecek Ücret" başlıklı bölümünün 4. maddesinde, vergi mahkemelerinde takip edilen davalar için ödenecek ücretin duruşmasız işlerde 1.512-TL, duruşmalı işlerde 1.962-TL olacağı belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu Vergi Dava Dairesi kararının; üç kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile üç kat vergi ziyaı cezalı geçici verginin kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun görülmüştür.
Davacı vekilinin dava dilekçesindeki talebi üzerine yapılmasına karar verilen duruşmaya davacı vekilinin duruşmanın yokluğunda yapılması talebini bildirerek asliye ticaret mahkemesindeki duruşmasını neden göstererek katılmadığı, duruşma gününde davalı idare vekilinin katılımıyla duruşma yapıldığı, buna karşın Vergi Mahkemesince yargılama giderleri hesaplanırken davacı lehine duruşmalı işlerdeki vekalet ücretine hükmedildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, duruşmaya katılmayan ve duruşmanın yokluğunda yapılmasını talep eden davacı vekili ile ilgili olarak Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde duruşmalı işler için belirlenen vekalet ücretine hükmedilmesi hukuka uygun düşmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Vergi Dava Dairesi kararının, tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın; davacı lehine duruşmalı işlerde hükmedilmesi gereken tarifeden vekalet ücreti ödenmesine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 09/05/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)-KARŞI OY :
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.
Davacının sahte fatura düzenlediği yolunda tespitleri içeren vergi tekniği raporunu done alan vergi inceleme raporuna dayalı olarak yapılan tarhiyatın kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemi hakkında, anılan vergi tekniği raporundaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla, Daire kararının tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasına katılmıyoruz.