Danıştay 13. Daire 2022/509 Esas 2022/1977 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/509
Karar No:2022/1977

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Nakliyat Petrol Taahhüt ve Tekstil
Sanayi Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Valiliği
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, "... Hatip Lisesi (32 Derslik) Yapım İşi"nin sözleşmede belirtilen sürede tamamlanmadığından bahisle sözleşmenin feshine ilişkin ... tarih ve E-... sayılı ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen ... tarih, E:..., K:.... sayılı kararda; davacı şirketle üzerinde kalan ihaleye ilişkin olarak ... tarihinde sözleşme imzalandığı, ... tarihinde yer tesliminin yapıldığı, akabinde davacı tarafından 05/03/2019 tarihli dilekçe ile imalat girdilerinin fiyatlarında beklenmeyen artışlar meydana gelmesi nedeniyle yapım işine ait sözleşmede belirtilen taahhütleri yerine getiremeyeceği, bu nedenle 7161 sayılı Kanun'un 32. maddesinden yararlanarak sözleşmenin kısıtlama ve yaptırım uygulanmadan feshedilerek tasfiyesinin yapılmasının talep edildiği, söz konusu talebin davalı idarece olumsuz değerlendirilerek süre uzatımı ve devir talebi hakkında başvuruda bulunulması gerektiğinin davacı şirkete bildirildiği, 04/09/2019 tarihli dilekçe ile sözleşmede belirtilen 400 günlük ek süreye ek olarak 300 gün daha süre verilmesinin talep edildiği, talep üzerine davacıya söz konusu yapım işi için işin niteliği dikkate alınarak 205 gün daha süre verildiği, verilen ek sürede de işin tamamlanmaması üzerine dava konusu sözleşmenin feshine ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği, anılan işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı; olayda, uyuşmazlığın ihale sonucu yapılan yapım işinin sözleşmede belirlenen sürede tamamlanmamasına ilişkin olduğu, başka bir deyişle sözleşme hükmünün uygulanmasından kaynaklandığı anlaşıldığından, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde adli yargı mercilerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 7161 sayılı Kanun'un 32. maddesiyle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'na eklenen Geçici 4. madde kapsamında var olan hukukî uyuşmazlıkların idari yargının görevine girdiği ve ivedi yargılama usulüne tâbi olmadığı, aynı konuda, ... Valiliği YİKOB tarafından ihale edilen ortaokul yapım işine ilişkin sözleşmenin yüklenici şirket tarafından Geçici 4. maddeye göre tasfiye edilmesi için yaptığı başvurunun idarece reddine dair işlemin iptali için açılan davada görevsizlik kararı verilmediği, görevsizlik kararı verilmediği gibi idarenin tasfiye talebini kabul etmeyerek kamu gücünü tek taraflı olarak hukuka aykırı kullandığı gerekçesi ile yürütmenin durdurulması kararı verildiği, davanın Geçici 4. madde kapsamında inşaat yapım işinin tasfiyesine ilişkin olduğu, görevsizlik kararının hukuka aykırı olduğu, Geçici 4. madde kapsamında davalı idareye başvurulduğu, bu madde ile 4735 sayılı Kanun gereği akdedilen sözleşmelere kanun koyucunun müdahalede bulunduğu, bu sebeple yapılan başvurunun özel hukuk kapsamında değerlendirilemeyeceği, süresi içerisinde 05/03/2019 tarihinde davalı idareye başvurarak 12/06/2018 tarihli ... Bornova İmam Hatip Lisesi (32 Derslik) Yapım İşi'ne ilişkin sözleşmede imalat giderlerinin fiyatlarında beklenmeyen artış meydana gelmesi nedeniyle taahhüdün yerine getirilemeyeceği bildirilerek Geçici 4. madde uyarınca sözleşmenin feshedilerek tasfiyenin yapılması ve teminatın iade edilmesinin talep edildiği, başvuru üzerine davalı idare tarafından ... tarihli yazı ile cevap verilerek bu yazıda tasfiye talebinin başkaca hiçbir gerekçe göstermeksizin Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın ... sayılı ... tarihli yazısı ile olumsuz değerlendirildiğinin bildirildiği, bir hak kaybına uğramamak adına şirketin süre uzatım talebinde bulunduğu ve sonucunda süre uzatım verildiği, şirket tarafından süre uzatım kararı üzerine ... tarih ve ... sayılı başvuru ile Geçici 4. maddeden yararlandırılması yetkisinin sadece idareye ait olduğu, bu talebinin kabul edilmesi gerektiği belirtilmiş ayrıca ihaleye konu işe ilişkin olarak işin sözleşmede belirtilen sürede bitirilmesine engel hâllerin var olduğu verilen süre uzatımın hatalı ve eksik bulunduğu idareden kaynaklı sebeplerle işin belirtilen sürede bitirilmesinin mümkün olmaması nedeniyle fiyat farkı oluşacağı, bu itibarla taraflarınca istenilen sürenin verilmesi hâlinde ihale tarihi itibarıyla sürenin verildiği son tarihe kadar kalan imalatın ihale tarihi itibarıyla fiyat farkı verilmesi, ihale tarihi itibarıyla fiyat farkı verilmemesi durumunda ise idareden kaynaklanan nedenlerle sözleşmenin feshinin talep edildiği, bu başvurunun idarece reddedildiği, sonrasında iş süresinde tamamlanmadığından bahisle sözleşmenin feshedildiği, temyiz istemine konu kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, uyuşmazlığın adli yargının görevinde olduğuna ilişkin Uyuşmazlık Mahkemesi kararının dosyaya sunulduğu, temyiz istemine konu kararın hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle görev yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın .... İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 10/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.