MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava elatmanın önlenmesi istemine ilişkindir.
Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince; Hakimler ve Savcılar Kurulunun 06/06/2018 tarih ve 217 sayılı kararına göre; yargı çevremizde bulunan ilk derece mahkemelerince 03/09/2018 tarihinden itibaren verilecek kararlar hakkında istinaf incelemesi dairemizce yapılmakta ve istinafa konu karar da 25/06/2019 tarihinde verilmiş ise de; istinafa konu kararın dosyası, daha önce İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesinin 22/06/2018 gün ve 2018/748 E. -1006 K. sayılı kararı ile inceleme konusu yapıldığından, 5235 sayılı Kanunun Ek. madde 1. hükmü uyarınca yeni istinaf incelemesinin de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince 6100 sayılı HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf’ kanun yolu düzenlenmiştir.
HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile ilk derece mahkemesinin hangi kararlarına karşı istinaf yoluna başvurulabileceği açıkça belirtilmiştir.
Bu durumda, yargı yerinin belirlenmesine ilişkin inceleme HMK"nın 341/1 maddesinde belirtilen kararlar arasında yer almamaktadır. (Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 01/07/2019 gün ve 2019/2399 E. - 2019/4640 K. sayılı kararı) Hopa Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/25 E. - 2019/308 K. sayılı davanın esasına ilişkin olarak verilen karar, 28/10/2019 tarihli olup Trabzon Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçtiği tarihten sonradır. Açıklanan nedenlerle, asıl hükme yönelik istinaf başvuru incelemesinin Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi ilgili istinaf dairesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK"nın 391/3 ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanuna Ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25.madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesince 22/06/2018 gün ve 2018/748 E. - 1006 K. sayılı kararı ile Kocaeli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi ile Kocaeli 2. Sulh Hukuk Mahkemesi arasındaki olumsuz görev uyuşmazlığı nedeniyle yargı yerinin belirlenmesine karar verilmiştir. HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiştir. Ancak yargı yerinin belirlenmesine ilişkin inceleme 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer almamaktadır. Bu nedenle; Kocaeli 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25/06/2019 gün ve 2018/411 E. - 2019/192 K. sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda; uyuşmazlığın Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 12/03/2020 günü oy birliğiyle karar verildi.