Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/4457 Esas 2022/6767 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi


İstihkak iddiasına ilişkin olarak açılan davada Mersin 3. İcra Hukuk ile İstanbul 11. İcra Hukuk Mahkemeleri’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemeleri’nin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, istihkak iddiasına ilişkindir.
Mersin 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nce, istihkak davalarında yetkili mahkeme davalının ikametgahı olup, ayrıca esas takip dosyasının bulunduğu yer de İstanbul olmakla sadece talimat haczinin Mersin'de yapılmış olmasının mahkemeye davaya bakmaya yetki vermeyeceği, yetki itirazının haklı olup yetkili mahkemenin İstanbul İcra Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
İstanbul 11. İcra Hukuk Mahkemesi’nce, somut olayda asıl icra takibinin yapıldığı yer mahkemesi İstanbul olmakla birlikte davalı/alacaklının ikametgahının Mersin olduğu gibi istihkak davasının diğer davalıları olan borçluların ikametgahının da Mersin olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Somut olayda uyuşmazlık, istihkak iddiasına ilişkindir. Basit yargılama usulüne göre yürütülen taşınır mala ilişkin istihkak davalarında yasaca kesin yetki kuralı öngörülmediğinden yetki itirazının ancak cevap dilekçesinde (HMK'nın 19/2) ileri sürülmesi gerekir. Kesin yetki kuralının bulunmadığı durumlarda, hâkim doğrudan yetkisizlik kararı veremez. Eldeki dava HMK'nın yürürlüğe girmesinden sonra açılmıştır. HMK'da mahcuz mala ilişkin istihkak davaları ile ilgili usûl ve esaslar belirlenmemiştir. ./..
Ancak halen yürürlükte olan İİK'nın 50. maddesi ise yetki konusunu düzenlerken HUMK'a atıf yaparak kıyas yoluyla tatbik olunacağını öngörmüştür. Dava ve haciz tarihinde yürürlükte bulunan HMK'nın yetkiyi düzenleyen 5 ilâ 19. maddeleri arasında eldeki dava ile ilgili kesin yetki kuralı öngörülmemiştir.
Somut olayda dava, üçüncü kişinin takip alacaklısına karşı açtığı istihkak iddiasına ilişkin olup, davalı alacaklının yetki itirazının incelenmesinde;
Dava, 6100 sayılı HMK yürürlüğe girdikten sonra açılmış olup; bu Kanun’da 1086 sayılı HUMK’un 512. maddesine paralel bir düzenleme getirilmemiştir. Bu durumda İİK’nın yetkiye ilişkin 4, 50. maddeleri ve 6100 sayılı HMK’nın 5, 6. maddeleri uyarınca genel yetki kuralının uygulanması gerekir. Buna göre istihkak davalarının asıl icra takibinin yapıldığı yer mahkemesi ile davalının yerleşim yeri mahkemesinde açılması mümkündür. Basit yargılama usulüne uygun yürütülen taşınır mala ilişkin istihkak davalarında yasaca kesin yetki kuralı öngörülmediğinden yetki itirazı ancak ilk itiraz olarak ileri sürülebilir. HMK'nın 19/4. madde hükmüne göre de yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir. Hakim doğrudan (re'sen) yetkisizlik kararı veremez.
Davalı alacaklı taraf cevap dilekçesinde süresi içerisinde usulüne uygun olarak yetki ilk itirazında bulunmuş olup asıl icra takibinin yapıldığı yerin İstanbul olduğu anlaşılmakla uyuşmazlığın İstanbul 11. İcra Hukuk Mahkemesi tarafından görülüp, çözümlenmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince; İstanbul 11. İcra Hukuk Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 18/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.