Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/4110 Esas 2022/6751 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi


Taraflar arasındaki davada Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı tarafından, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde bedel talebi ile dava konusu taşınmaz üzerine ihtiyati tedbir uygulanması istemine ilişkin olarak 31/07/2017 tarihinde Ergani Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılmış ve mahkemece 01/08/2017 tarihli tensip zaptı ile davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile dava konusu taşınmaza dava değeri üzerinden %15 teminat yatırılması kaydı ile ihtiyati tedbir konulması için tapu müdürlüğüne müzekkere yazılmasına karar verilmesi üzerine davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 13.02.2018 tarihli ve 2017/729 E. - 2018/112 K. sayılı kararıyla, davacının dava dilekçesine ekli olarak dosyaya sunduğu Ergani Noterliği'nin 10.06.2016 tarih, 5900 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde yazılı Diyarbakır İli, Ergani İlçesi, Kemaliye Mahallesi, 1728 ada, 6 parsel nolu taşınmaz üzerinde yapılan binanın 7. katının uyuşmazlık konusunu teşkil ettiği tapu iptali ve tescili istemine ilişkin davayı ikame ettiği, gayrimenkulün 3. kişiye devri halinde HMK'nın 389. maddesinde yazılı olduğu haliyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi halinin mevcudiyeti karşısında tedbir talebinin kabulünü gerektirir sair şartların oluştuğu gerekçesiyle Ergani Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 01/08/2017 tarih 2017/725 Esas sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b/1 bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir. Devam eden yargılama neticesinde mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup kararın istinaf edilmesi üzerine Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gelmiştir.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce, istinaf talebine konu dava dosyasının daha önce Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nin 13/02/2017 tarihli ve 2017/729 E. - 2018/112 K. sayılı kararı ile istinaf incelemelerine konu edildiği, 5235 sayılı yasanın Ek.1/1 maddesindeki "yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır" hükmü uyarınca; uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce, somut olayda Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nce sadece geçici hukuki koruma niteliğindeki ihtiyati tedbir talebinin kabulü kararına yapılan itirazın reddine ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik inceleme yapıldığı, esas yönünden bir değerlendirme yapılmadığı, bu nedenle uyuşmazlığın Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili Mahkeme’nin tayininde, İlk Derece Mahkemeleri için Bölge Adliye Mahkemelerine, Bölge Adliye Mahkemeleri için Yargıtay’a başvurulur. Aynı Kanunu’nun 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (İlk Derece) Mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nin 341/1. maddesinde ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce İlk Derece Mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesi’nce sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında Ergani Asliye Hukuk Mahkemesi 01/08/2017 tarihli tensip zaptı ile davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile dava konusu taşınmaza dava değeri üzerinden %15 teminat yatırılması kaydı ile ihtiyati tedbir konulması için tapu müdürlüğüne müzekkere yazılmasına karar verilmesi üzerine davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 13.02.2018 tarihli ve 2017/729 E. - 2018/112 K. sayılı kararıyla, davacının dava dilekçesine ekli olarak dosyaya sunduğu Ergani Noterliği'nin 10.06.2016 tarih, 5900 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde yazılı Diyarbakır İli, Ergani İlçesi, Kemaliye Mahallesi, 1728 ada, 6 parsel nolu taşınmaz üzerinde yapılan binanın 7. katının uyuşmazlık konusunu teşkil ettiği tapu iptali ve tescili istemine ilişkin davayı ikame ettiği, gayrimenkulün 3. kişiye devri halinde HMK'nin 389. maddesinde yazılı olduğu haliyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi halinin mevcudiyeti karşısında tedbir talebinin kabulünü gerektirir sair şartların oluştuğu gerekçesiyle Ergani Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 01/08/2017 tarih 2017/725 Esas sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b/1 bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir. Bu durumda uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 18/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.