Esas No: 2022/4317
Karar No: 2022/6722
Karar Tarihi: 18.04.2022
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/4317 Esas 2022/6722 Karar Sayılı İlamı
5. Hukuk Dairesi 2022/4317 E. , 2022/6722 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Dava, yolsuz tescil hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesi ile birlikte, açmış olduğu dava sonuçlanıncaya kadar davaya konu taşınmazların 3. şahıslara devir ve temlikinin önlenmesi için sicil kayıtlarına ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep etmiş, 06/02/2019 tarihli celsede ise davalılar adına kayıtlı taşınmazlar üzerine tedbir konulmasını talep etmiştir.
Batman 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce 06/02/2019 tarihli ara kararla ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş, verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, istinaf incelemesi Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce yapılarak 20/05/2019 tarih 2019/617 E. 2019/594 K. sayılı kararı ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Batman 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce, yargılamaya devam edilerek davacı vekilinin talebi doğrultusunda 21/10/2021 tarihli ara kararı ile davaya konu taşınmazların 3. şahıslara devir ve temlikinin önlenmesi için sicil kayıtlarına ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmiş, karara karşı bir kısım davalılar vekillerince yapılan itiraz reddedilmiş, bu karara karşı yine bir kısım davalılar vekillerince istinaf edilmesi üzerine, dosya istinaf incelemesinin yapılması için Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’ne gönderilmiştir.
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce, ... Bölge Adliye Mahkemesi’nin 02/09/2019 tarihinde faaliyete geçirildiği, somut olayda davanın ... Bölge Adliye Mahkemesi’nin faaliyete geçtiği 02/09/2019 tarihinden önce açıldığı, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesince sadece geçici hukuki koruma niteliğindeki ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik inceleme yapıldığı, esas yönünden bir değerlendirme yapılmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce ise, Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun 26/06/2019 tarih ve 230 sayılı kararına göre yargı çevresinde bulunan ilk derece mahkemelerince 02/09/2019 tarihinden itibaren verilecek kararlar hakkında istinaf incelemesinin ... Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılması gerektiği, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nin daha önce vermiş olduğu kararın esasa ilişkin olmamasının davaya bakmasına engel olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.
HMK'nin "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş olup 341. maddesinin (1) numaralı fıkrası; "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK'nin 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesi ile "istinaf " olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında; "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır." hükmü düzenlenmiştir.
Dosya kapsamından, Batman 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 06/02/2019 tarihli ara kararıyla davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verildiği, verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, istinaf incelemesinin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce yapılarak 20/05/2019 tarih 2019/617 E. 2019/594 K. sayılı kararı ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 18/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.
ŞGŞ