Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2022/689 Esas 2022/1713 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/689
Karar No : 2022/1713

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı
VEKİLİ: Av. …
2- … Valiliği
VEKİLİ: Av. ..

KARŞI TARAF (DAVACI) : … adına … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİLLER (DAVALI YANINDA) : …, …, …, …, …, …, …, …, …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 08/11/2021 tarih ve E:2016/3567, K:2021/4000 sayılı kararının, davalı idareler tarafından iptale ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bursa İli, Nilüfer İlçesi, … Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde Konaklama ve Seyahat Hizmetleri Öğretmeni olarak görev yapan davacı tarafından, 06/10/2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin "Sözlü sınav konuları ve ağırlıkları" başlıklı 21. maddesinde "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi"nin sınav konuları arasında yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin ve kendisinin 24/05/2016 tarihinde katıldığı Müdürlük Görevlendirme Sözlü Sınavı ile 24/05/2016-26/05/2016 tarihleri arasında yapılan Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Müdürlük Görevlendirme Sözlü Sınavlarının tamamının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 08/11/2021 tarih ve E:2016/3567, K:2021/4000 sayılı kararıyla;
Dava konusu Yönetmelik yönünden;
06/10/2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve dava konusu olan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin, 22/04/2017 tarih ve 30046 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği'nin 29. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı, karar tarihi itibarıyla yürürlükte olmayan Yönetmeliğin dava konusu olan 21. maddesi bakımından, davanın konusuz kaldığı,
Ancak, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdeleneceği, bireysel işlemin tüm hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılmadığı sürece, anılan işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan davanın sonuçlanmasına engel oluşturmayacağı,
Dava konusu bireysel işlemler yönünden;
06/10/2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin "Yönetici görevlendirmede izlenecek yöntem" başlıklı 13. maddesinde, müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığına görevlendirmenin yazılı sınav sonucuna göre, müdürlüğe görevlendirmenin ise değerlendirme ve sözlü sınav sonucuna göre yapılacağının düzenlendiği,
Uyuşmazlık konusu Yönetmeliğin "Sözlü sınav konuları ve ağırlıkları" başlıklı 21. maddesinde ise, "(1) Sözlü sınav konuları ve puan değerleri şunlardır:
a) Mevzuat (T.C. Anayasası, 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu, 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili diğer mevzuat): %50,
b) Analitik düşünme ve analiz yapabilme kabiliyeti: %10,
c) Temsil kabiliyeti ve liyakat düzeyi: %10,
ç) Muhakeme gücü ve kavrayış düzeyi: %10,
d) İletişim becerileri, özgüveni ve ikna kabiliyeti: %10,
e) Genel kültür: %10." düzenlemesine yer verildiği; müdürlük için yapılacak sözlü sınav konuları arasında Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi konusuna yer verilmediği,
Anayasa’nın “Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi” başlıklı 42. maddesinin üçüncü fıkrasında, eğitim ve öğretimin, Atatürk ilkeleri ve inkılapları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devletin gözetim ve denetimi altında yapılacağı, bu esaslara aykırı eğitim ve öğretim yerleri açılamayacağı hükmünün yer aldığı; 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasında, “Türk Milletinin bütün fertlerini, Atatürk inkılap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan, insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek” Türk Milli Eğitiminin genel amaçları arasında sayılmış; 10. maddesinde de, eğitim sistemimizin her derece ve türü ile ilgili ders programlarının hazırlanıp uygulanmasında ve her türlü eğitim faaliyetlerinde Atatürk inkılap ve ilkeleri ve Anayasada ifadesini bulmuş olan Atatürk milliyetçiliğinin temel olarak alınacağı, milli ahlak ve milli kültürün bozulup yozlaşmadan kendimize has şekli ile evrensel kültür içinde korunup geliştirilmesine ve öğretilmesine önem verileceği, milli birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak Türk dilinin, eğitimin her kademesinde, özellikleri bozulmadan ve aşırılığa kaçılmadan öğretilmesine önem verileceği, çağdaş eğitim ve bilim dili halinde zenginleşmesine çalışılacağı ve bu maksatla Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ile işbirliği yapılarak Mili Eğitim Bakanlığınca gereken tedbirlerin alınacağı hükmüne yer verildiği,
Anayasal ve yasal düzenlemelere göre, Türk milli eğitim sisteminin temelinde Atatürk ilkeleri ve inkılaplarının bulunduğu, bu nedenle, Türk milli eğitim sisteminin yönetim kademesinde yer alan müdürlerin de belirtilen esaslar dahilinde eğitim verilmesini sağlamak amacıyla Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi konusunda belirli seviyede bir bilgi sahibi olması gerektiği sonucuna ulaşıldığından; müdürlere yönelik sözlü sınav konuları arasında Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi konusuna açıkça yer verilmemesinde yasal isabet görülmediği,
Bu durumda; hukuka aykırılığı saptanan düzenleyici işlemlere dayalı olarak, 24/05/2016 - 26/05/2016 tarihleri arasında yapılan Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Müdürlük Görevlendirme Sözlü Sınavlarının tamamında ve davacının 24/05/2016 tarihinde katıldığı Müdürlük Görevlendirme Sözlü Sınavında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle,
06/10/2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin "Sözlü sınav konuları ve ağırlıkları" başlıklı 21. maddesinde "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi"nin sınav konuları arasında yer almamasına ilişkin eksik düzenleme yönünden karar verilmesine yer olmadığına, davacının, 24/05/2016 tarihinde katıldığı Müdürlük Görevlendirme Sözlü Sınavı ile 24/05/2016-26/05/2016 tarihleri arasında yapılan Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Müdürlük Görevlendirme Sözlü Sınavlarının tamamının iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idarelerden Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, davacının korunmaya değer kişisel, meşru, güncel menfaatinin bulunmadığından davanın reddi gerektiği, davacının sözlü sınavdaki başarısızlığının tamamen Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi konusuna yer verilmediği gerekçesine dayandırılmasının ve bu gerekçeyle 24/05/2016 tarihli sözlü sınavın iptalinin istenmesinin anlaşılabilir olmadığı, sözlü sınavın ilgili mevzuat hükümlerine göre ve objektif olarak gerçekleştirildiği, Daire kararında hukuki isabet bulunmadığı ileri sürülmektedir.
Davalı idarelerden Bursa Valiliği tarafından; 06/10/2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirmelerine Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde 2016 yılı Yönetici Görevlendirmeleri için 24/05/2016 - 26/05/2016 tarihlerinde yapılan sözlü sınavların ve bu kapsamda davacıya uygulanan sınavın, sınav tarihinde yürürlükte olan mevzuat çerçevesinde yapıldığı, dava konusu işlemlerin tüm unsurları ile hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Danıştay İkinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması",
sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar kararın iptale ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2.Danıştay İkinci Dairesinin 08/11/2021 tarih ve E:2016/3567, K:2021/4000 sayılı kararının iptale ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 12/05/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- 06/10/2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan -mülga- Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin;
"Müdür olarak görevlendirileceklerde aranacak özel şartlar" başlıklık 6. maddesinin 1. fıkrasında, "(1) Müdür olarak görevlendirileceklerin aşağıdaki şartlardan en az birini taşımaları gerekir:
a) Müdür olarak görev yapmış olmak.
b) Müdür başyardımcısı olarak en az iki yıl görev yapmış olmak.
c) Kurucu müdür, müdür yardımcısı ve müdür yetkili öğretmen olarak ayrı ayrı veya müdür başyardımcılığı dâhil toplam en az üç yıl görev yapmış olmak.
ç) Bakanlığın şube müdürü veya daha üst unvanlı kadrolarında görev yapmış olmak." hükmüne;
"Yönetici görevlendirmede izlenecek yöntem" başlıklık 13. maddesinde ise, "(1) Müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığına görevlendirme yazılı sınav sonucuna göre, müdürlüğe görevlendirme ise değerlendirme ve sözlü sınav sonucuna göre yapılır." hükmüne yer verilmiştir.
Yine, uyuşmazlık konusu Yönetmeliğin ekinde yer alan ve müdürlük görevlendirmeleri için kullanılan EK-2 Sözlü Sınav Formunda, sözlü sınav konuları arasında %10 puan değeri ile "Genel Kültür" konusu yer almaktadır.
Diğer taraftan; 06/10/2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan -mülga- Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin muhtelif madde ve ibarelerinin iptali ve yürütülmesinin durdurulması istemiyle açılan bir davada; Danıştay İkinci Dairesinin 22/03/2016 tarih ve E:2016/683 sayılı kararı ile, "Anayasa’nın “Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi” başlıklı 42. maddesinin üçüncü fıkrasında, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasında ve 10. maddesinde yer alan düzenlemelere göre, Türk milli eğitim sisteminin temelinde Atatürk ilkeleri ve inkılaplarının bulunduğu, bu nedenle, Türk milli eğitim sisteminin yönetim kademesinde yer alan müdür başyardımcıları ve yardımcılarının da belirtilen esaslar dahilinde eğitim verilmesini sağlamak amacıyla Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi konusunda belirli seviyede bir bilgi sahibi olması gerektiği sonucuna ulaşıldığından; müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığına yönelik sınav konuları arasında Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi konusuna açıkça yer verilmemesinde yasal isabet görülmediği" yolunda gerekçesine yer verilmek suretiyle, dava konusu Yönetmeliğin ''Yazılı sınav konuları ve ağırlıkları'' başlıklı 15. maddesinin, yazılı sınav konuları arasında "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi" konusuna yer verilmemesi dolayısıyla eksik düzenleme nedeniyle yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiş olup, bu karara karşı davalı idarece yapılan itiraz ise, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 22/09/2016 tarih ve YD İtiraz No:2016/399 sayılı kararıyla reddedilmiş bulunmaktadır.
Bu durumda, yukarıda yer verilen hususlar birlikte değerlendirildiğinde; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumları yöneticiliklerini ikinci görev olarak yürüteceklerin görevlendirilmelerine ilişkin olarak, müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığı için yapılacak yazılı sınav konuları arasında, Danıştay İkinci Dairesinin 22/03/2016 tarih ve E:2016/683 sayılı kararı uyarınca, "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi" konusunun açıkça yer almasının gerektiği; müdürler için yapılacak sözlü sınava girebilmek için ise müdür başyardımcılarının ve müdür yardımcılarının belirli sürelerle görev yapma özel şartına yer verildiği, dolayısıyla müdür olmak isteyen adayların daha önce (müdür başyardımcısı ve müdür yardımcısı olmak için) girmeleri gereken yazılı sınavın sınav konuları arasında "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi" konusunun zaten yer aldığı; müdürlük için yapılan sözlü sınavda, sözlü sınav konuları arasında yer alan "Genel Kültür" konusu içerisinde yine "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi" konusunda adaylara soru sorulmasına da engel bir durumun bulunmadığı görülmektedir.
Diğer taraftan, üst hukuk normlarında da değerlendirme kriterleri arasında "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi" konusuna yer verilmesine yönelik bir düzenleme de bulunmamaktadır.
Öte yandan, uyuşmazlık konusu Yönetmeliğin "Sözlü sınav konuları ve ağırlıkları" başlıklı 21. maddesinde, "(1) Sözlü sınav konuları ve puan değerleri şunlardır:
a) Mevzuat (T.C. Anayasası, 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu, 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili diğer mevzuat): %50,
b) Analitik düşünme ve analiz yapabilme kabiliyeti: %10,
c) Temsil kabiliyeti ve liyakat düzeyi: %10,
ç) Muhakeme gücü ve kavrayış düzeyi: %10,
d) İletişim becerileri, özgüveni ve ikna kabiliyeti: %10,
e) Genel kültür: %10." düzenlemesine yer verildiği ve bu değerlendirme kriterlerinin belirli bir ders konusu olarak değil, genel değerlendirme kriterlerine yer verilmek suretiyle oluşturulduğu, dava konusu eksik düzenleme iddiasının ise belirli bir ders/müfredat olan "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi" konusu olduğu, söz konusu ders/müfredat konusuna yer verilmesi halinde ise, genel değerlendirme konularına yer verilerek oluşturulan Yönetmelik maddesinin sistematiğinin bozulacağı da anlaşılmaktadır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu Yönetmeliğin "Sözlü Sınav ve Konuları ve Ağırlıkları" başlıklı 21. maddesinde "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi"nin sınav konuları arasında yer almamasının eksik bir düzenleme oluşturmadığı değerlendirildiğinden, dava konusu düzenleyici işlemde eksik düzenleme bulunduğu tespitine bağlı olarak bireysel işlemler yönünden verilen iptal kararının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.