17. Hukuk Dairesi 2016/6852 E. , 2019/2055 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm davacılar vekili, davalılar ... İnşaat San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti ve ... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 07/09/2014 tarihinde davalı ... idaresindeki, davalı ... İnş. Ltd. Şti"ye ait davalı ..."ya trafik sigortalı beton mikseri kamyon ile vefat eden ..."ın içinde yolcu olduğu davalı ..."ya trafik sigortalı aracın çarpışması neticesinde meydana gelen kazada davacı ..."ın eşi, diğer davacıların annesi olan ..."ın hayatını kaybettiğini, müteveffanın araçta yolcu konumunda olduğunu ve olayın gerçekleşmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davacı ..."in eşi ile beraber ailesi ile birlikte yaşadığını, davacı ..."in bekar ve ailesi ile birlikte yaşadığını, davacılar ... ve ..."in annelerinin vefatı ile desteğinden yoksun kaldıklarını, tüm davacıların manevi zarara uğradığını, cenaze ve taziye gideri yapmak durumunda kaldıklarını beyanla şimdilik davacı ... için 20.000,00 TL ve çocukların her biri için 10.000,00"er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiziyle davalılar sürücü ve işletenden, davacılar İhsan, ... ve ... için 100,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 2.000,00 TL cenaze ve taziye gideri alacağının 6100 sayılı yasanın 107. maddesi uyarınca artırılmak üzere öncelikle kaza tarihinden mümkün olmadığı takdirde dava tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ..., davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. vekili, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... şirketi vekili, hatır taşıması indirimi yapılmasını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Anonim Türk Sigorta şirketi vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile;maddi tazminat yönünden; ... Şirketi aleyhine açılan maddi tazminat ve cenaze gideri istemine ilişkin davanın tarafların uzlaşması nedeniyle talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davalı ... ve ... hakkında açılan maddi tazminat ve cenaze giderine ilişkin dava bakımından diğer müteselsil sorumlu olan sigorta şirketi ... Türk Sigorta ödeme yaptığından talebin konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına, talep edilen 2.000,00 TL cenaze giderinin 1.250,00 TL"sinin davalı ... Anonim Türk Sigorta şirketinden tahsil edilmiş olması nedeniyle geriye kalan 750,00 TL cenaze giderinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... şirketinden alınarak davacı ..."a verilmesine, davacılar Muhammet ve ... yönünden açılan maddi tazminat davasının reddine, 42.651,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Şirketinden alınarak davacı ..."a verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, manevi tazminat yönünden;
takdiren İhsan için 7.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, takdiren ... için 2.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... İnşaat Şirketi ve ..."dan alınarak davacıya davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalılar ... İnşaat San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-6100 sayılı HMK"nın geçici 3/2. maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 2016 yılı için 2.190,00 TL"dir. Kesinlik sınırı kamu düzeni ile ilgilidir. Temyize konu davacı ... dışındaki davacılar lehine hükmedilen manevi tazminat yönünden verilen karar, anılan yasanın yürürlüğünden sonra verildiğinden kabul edilen miktar için davalılar ... İnşaat San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti ve ... yönünden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebileceğinden; davalılar ... İnşaat San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti ve ... vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının ve maddi tazminata ilişkin hesaplamanın hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan sair ve davalılar ... İnşaat San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti ve ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle yakınlarının maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK"nin 43. (6098 sayılı TBK"nin 51. md. ) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. Ayrıca hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi, indirim yapacak ise de Dairemizin uygulamalarına göre %20 oranında hatır taşıması indirimi yapması gerekmektedir.
Somut olayda, davaya konu ceza dosyasındaki beyanlardan destek ..."ın yolcusu olduğu araç sürücüsü ..."un kayın biraderinin eşi olduğu ve olay günü ... Devlet Hastanesi"ne gitmek için yola çıktıkları anlaşılmaktadır. Bu hususlar göz önüne alındığında, ahlaki görevin ifası niteliğinde olan söz konusu taşımanın hatır taşıması olarak değerlendirilemeyeceği açıktır. Bu itibarla, ifade olunan hususlar dikkate alınarak, olayda hatır taşıması söz konusu olmadığından, 818 sayılı BK"nun 43. maddesi (6098 sayılı TBK"nin 51. md.) gereğince tazminattan hatır taşıması nedeniyle indirim yapılmaması gerekirken, hatalı değerlendirmeyle %25 oranında hatır taşıması indirimi yapılması isabetli görülmemiştir.
4-Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli ve tarafların kusur durumu da gözönünde tutularak, 818 sayılı BK"nun 47. Maddesindeki (6098 sayılı B.K.’nun 56. maddesi) özel haller dikkate alınarak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nın 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacı eş ve çocuklar için takdir olunan manevi tazminatın az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
5-Bozma neden ve şekline göre; davacılar vekilinin vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... İnşaat San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti ve ... vekilinin davacı ... dışındaki davacılar için hükmedilen manevi tazminata ilişkin temyiz dilekçesinin (isteminin) miktar yönünden REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair, davalılar ... İnşaat San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. ve ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, (3) ve(4) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (5) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 2.537,79 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... İnş. San. Turz. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. Ve ... alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 26/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.