17. Hukuk Dairesi 2018/5886 E. , 2019/2051 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm asıl dava yönünden davacı ... vekili, birleşen dosya yönünden davalı ..., birleşen dava davacıları ... ve ...vekili, asıl-birleşen dava davalısı ... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada davacı vekili, 13/10/2011 tarihinde davacının işleteni olduğu davalı ..."ın sürücüsü olduğu aracın dava dışı ..."ın sevk ve idaresindeki araçla çarpıştığını, bu kazada davalının aracında yolcu olan ..."ın vefat ettiğini, davacıya ait aracın pert olduğunu, hurda olarak 2.500,00 TL"ye satıldığını, aracın marka ve modeline göre değerinin 11.000,00 TL olduğunu, davacının 8.500,00 TL zararının doğduğunu, davacının bu kaza nedeniyle tazminat istemleri ile muhatap olduğunu ve kaza nedeniyle elem ve ızdırap içinde olduğunu, sigorta şirketinin göndermiş olduğu yazı ile müvekkilini sorumlu tutarak kazada vefat eden ..."ın mirasçılarına yapılan destek tazminatının müvekkilinden tahsilini talep edildiğini beyanla fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL manevi, 8.500,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davacılar vekili, 13/10/2011 tarihinde davacıların oğlunun yolcu olduğu, davalıların sürücüsü, işleteni, trafik sigortacısı olduğu araç ile dava dışı araç arasında meydana gelen kazada; davacıların oğlu ..."ın vefat ettiğini, davalı sürücünün asli kusurlu ve alkollü olduğunu, murisin kusursuz olduğunu, ..."nın ölümüne kadar çalışmakta olduğunu, anne babasına maddi destek olduğunu beyanla davacılar için ayrı ayrı 100,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 30.000,00"er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren ve davalı ... şirketinin maddi tazminattan poliçe teminat limiti ile sorumlu olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verillmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı-birleşen dava davalısı ... ve vekili, davanın reddini savunmuştur.
Birleşen dava davalısı...Sigorta A.Ş. vekili, davacılar ... için 10.876,53 TL, Emine için 14.052,22 TL destekten yoksunluk tazminatı tespit edildiğini, kazada vefat eden ..."nın araç sürücüsünün alkollü olduğunu bilerek aracına binmiş olması nedeniyle %50 oranında belirlenen tazminattan indirim yapılmak suretiyle 05/01/2012 tarihinde ödeme yapıldığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... cevap dilekçesi sunmamıştır.
Mahkemece; iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; asıl davada maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 6.500,00TL. araç hasar bedeli maddi tazminatın olay tarihi olan 13/10/2011 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, asıl davada davacının manevi tazminat talebinin reddine, birleşen davacıların destek maddi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile; davacı ... için 33.596,17 TL"den takdiren %50 oranında hatır taşıması ve hakkaniyet indirimi yapılarak 16.798,08TL., davacı ...için 34.901,28TL."den takdiren %50 oranında hatır taşıması ve hakkaniyet indirimi yapılarak 17.052,25TL. destek maddi tazminatının davalı ...Ş. bakımından poliçe teminat limiti ile sınırlı ve 05/01/2012 tarihinden itibaren, diğer davalılar bakımından olay tarihi olan 13/10/2011 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte olmak üzere tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, birleşen davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile; davacı baba ... için 4.000,00TL., davacı anne ...için 6.000,00TL. manevi tazminat takdiri ile olay tarihi olan 13/10/2011 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ... ile ..."den müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiş; hüküm, asıl dava yönünden davacı ... vekili, birleşen dosya yönünden davalı ..., birleşen dava davacıları ... ve ...vekili, asıl-birleşen dava davalısı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, asıl dava yönünden davacı ... vekili, birleşen dosya yönünden davalı ..., asıl-birleşen dava davalısı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm, birleşen dava davacıları ... ve ...vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Birleşen dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
818 sayılı Borçlar Kanunu"nun "tazminat miktarının tayini" başlıklı 43. maddesinde (6098 sayılı TBK 51. md); hakimin, tazminatın türü ve kapsamının derecesini, durum ve mevkiinin gereğine ve hatanın ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş; "Tazminatın tenkisi" başlıklı 44. maddesinde (6098 sayılı TBK 52. md)ise; zarar gören taraf, zarara razı olduğu veya kendisinin eylemi zararın doğmasına ya da zararın artmasına yardım ettiği ve zararı yapan kişinin durum ve mevkiini ağırlaştırdığı takdirde hakimin, zarar ve ziyan tutarını indirebileceği veya zarar ve ziyanı hüküm altına almaktan vazgeçebileceği açıklanmıştır.
Somut olayda; davalı ... tarafından cevap dilekçesi verilmemiş, desteğin hatır için taşındığı yönünde iddia ve savunma ileri sürülmemiştir. Mahkemece; taşımanın hatır için olduğu değerlendirilerek ve sürücünün alkollü olduğunu bilerek araca binmesi nedeniyle tazminattan %50 oranında indirim yapılmış ise de, hatır taşıması indirimi yapılabilmesi için davalı tarafın bu yönde savunma getirmesi ve taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartlarını ortaya koyması gerekmektedir. Bu bakımdan mahkemece hatır taşımasından dolayı 818 sayılı BK’nin 43.(6098 sayılı TBK’nin 51. md.) maddesi gereğince indirim yapılmaması gerekirken ve Dairemiz yerleşik uygulamalarına göre de tazminattan müterafik kusur nedeniyle (BK 44) %20 indirim yapılması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli görülmemiştir.
3-Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli ve tarafların kusur durumu da gözönünde tutularak, 818 sayılı BK"nun 47. Maddesindeki (6098 sayılı B.K.’nun 56. maddesi) özel haller dikkate alınarak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nın 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, birleşen dosya davacıları için takdir olunan manevi tazminatın az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
4-Kabule göre de; BK"nın 43. ve 44. maddesinden kaynaklanan hakkaniyet ve takdiri indirimler nedeniyle, davanın kısmen kabul edilmesi halinde indirimden dolayı reddedilen kısım yönünden davalı yararına vekalet ücreti takdir edilemeyeceği gözönüne alınması gerekirken yazılı olduğu şekilde davalı ... ve davalı ...Ş. yararına hatır taşıması ve müterafik kusur nedeniyle yapılan indirimden dolayı reddedilen kısım için vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl dava yönünden davacı ... vekili, birleşen dosya yönünden davalı ..., asıl-birleşen dava davalısı ... vekilinin tüm, birleşen dava davacıları ... ve ...vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2), (3) ve (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle birleşen dava davacıları ... ve ...vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı aşağıda dökümü yazılı 588,80 TL kalan onama harcının temyiz eden asıl dosya davacısı ve birleşen dosya davalısı ..."den alınmasına, aşağıda dökümü yazılı 3.082,29 TL kalan onama harcının temyiz eden asıl ve birleşen dosya davalısı ..."dan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden birleşen dava davacıları ... ve... ..."e geri verilmesine 26/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.