Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2020/9999 Esas 2022/7033 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda: Davanın Kırıkhan Tapu Müdürlüğü yönünden husumetten reddine, davalı ... yönünden kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı ... vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, tapu kaydının mahkeme kararıyla iptal edilmesi nedeniyle uğranılan zararın 4721 sayılı TMK.nun 1007.maddesi uyarınca tazmini istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere göre; davacıların Hatay İli, Kırıkhan İlçesi, Cumhuriyet Mahallesi, 5478 parsel sayılı taşınmazı satın aldığı, daha sonra... isimli şahsın davacıya yapılan bu satışta dayanağı olan vekaletnamenin sahte olduğundan bahisle açtığı tapu kaydının iptali davasında Kırıkhan Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/376 E.- 2006/471 K. sayılı dava dosyasında yapılan yargılama sonucunda, taşınmazın tapusunun iptali ile... adına tapuya tesciline karar verildiği ve kararın 11.09.2006 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
4721 sayılı TMK'nın sorumluluk kenar başlığını taşıyan 1007. maddesi ''Tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devlet sorumludur.'' hükmünü içermekte olup, bu maddede düzenlenen sorumluluk, kusura dayanmayan (objektif) bir sorumluluk türü olup, tapu sicil müdür ya da memurunun kusuru olsun ya da olmasın, sicilin tutulmasında, kişilerin malvarlığı çıkarlarını koruyan hukuk kurallarına aykırı davranılmış olması yeterlidir. Kusurun varlığı ya da yokluğu devletin sorumluluğu için önem taşımamakta, sadece, Devletin memuruna rücu halinde iç ilişkide etkili olmaktadır.
Mahkemece bilirkişi incelemesi yapılmıştır. Alınan raporlar hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki;
Tapu sicilinin tutulmasından doğan zararlar belirlenirken gerçekleşmiş zararlar için talepte bulunulabilir. İleride gerçekleşmesi muhtemel zarar için talepte bulunulamaz.
Somut olayda 4721 sayılı Yasanın 1007. maddesi uyarınca tapu sicilinin yanlış tutulmasından kaynaklanan sorumluluk şartlarının oluştuğu anlaşılmıştır. Dava dilekçesinde davacının yer bedeline ilişkin talepte bulunduğu dikkate alındığında, taşınmazın değerlendirme tarihindeki değerinin tespit edilerek bu bedele hükmedilmesi gerekir. Arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması gerekir. Bu itibarla emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmelidir.
Hükme esas alınan raporda zemin yönünden bu esaslar doğrultusunda herhangi bir değerlendirme yapılmadığından bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re'sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibarıyla, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibarıyla imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken davacı tarafından yapılmayan ve sonradan ortaya çıkan veya çıkması muhtemel olan zararın ödenmesine karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı ... vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 20/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.