Adalet Bakanlığının, 02/05/2019 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan şüpheli ... hakkındaki 1 yıllık tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasına dair kararın kaldırılmasına ilişkin İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hakimliğinin 31/01/2019 tarihli ve 2019/326 değişik iş sayılı kararının kanun yararına bozulmasının istenmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 20/05/2019 tarihli yazı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüpheli hakkında 26/06/2018 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçu nedeniyle 12/09/2018 tarihinde TCK’nın 191/2. maddesi uyarınca beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine bir yıl süreyle denetimli serbestlik ve gerekli görülmesi halinde tedavi tedbiri uygulanmasına karar verildiği; ayrıca yükümlülüklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi veya erteleme süresi zarfında tekrar kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu işlemesi halinde erteleme kararının kaldırılarak kamu davası açılacağı hususunun ihtar edildiği, kararın 18/09/2018 tarihinde tebliğ edildiği ve erteleme kararına herhangi bir itiraz vaki olmaması üzerine 20/11/2018 tarihinde tedbirin infazı için evrakın Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne gönderildiği,
2- Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce şüpheliye uyarılı ilk başvuru davetiyesi gönderildiği ve şüphelinin 24/12/2018 tarihinde kuruma müracaat ederek tedbirin infazına başladığı ancak 02/01/2019 tarihinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne ve 07/01/2019 tarihinde Cumhuriyet Başsavcılığına dilekçe yazarak eğitim için yurt dışına gideceğini beyan edip tedbire ara verilmesini veya kaldırılmasını talep ettiği, şüphelinin bu talebinin değerlendirilmek üzere sulh ceza hakimliğine gönderildiği,
3- Talebi değerlendiren İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hakimliğinin 31/01/2019 tarihli ve 2019/326 değişik iş sayılı kararıyla “şüphelinin öğrenci olması, yurt dışında eğitim görmesi dikkate alındığında 1 yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasından murad edilen faydanın sağlanamayacağı, bu sebeple Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği"nin 45.maddesi gereğince itirazının kabulüne, İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının 12.09.2018 tarih, 2018/148451 soruşturma ve 2018/4027 sayılı 1 yıllık tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasına dair kararının kaldırılmasına” kesin olarak karar verildiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, “5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 191. maddesinde yer alan "(1) Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır. (3) Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en fazla bir yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir." hükmü gereğince kamu davasının açılmasının ertelenmesi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verilmesinin zorunlu olması ve Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 45. maddesinde yer alan " (1) Denetimli serbestlik kararının ;a) Yükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi, b) İnfazının mümkün olmaması, c) Yükümlünün tutuklanması, hapis cezasının infazına başlanması veya askere alınması nedeniyle infazının imkânsız hale gelmesi, ç) 5395 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca tedbirden beklenen yararın elde edilmesi, d) Hapis cezasından daha ağır sonuçlar doğurması, durumunda kanunda aksine bir düzenleme yoksa, vaka sorumlusunun önerisi üzerine komisyon tarafından ilgili mahkemeden denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, kaldırılması veya uygun olan başka karar verilmesi talep edilebilir.(2) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazına karar verilen hükümlüler hakkında belirlenen yükümlülüklerin değiştirilmesine komisyon tarafından karar verilir." hükmü gereğince somut olay değerlendirildiğinde, şüphelinin yurt dışında eğitim görmesi nedeniyle denetimli serbestlik tedbirinin ertelenmesi ya da kaldırılması talebinde bulunduğu, anılan Kanun gereğince en az 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulması gerektiği, anılan yönetmeliğin 45. maddesinde yer alan düzenlemenin bu yükümlülüğü ortadan kaldıramayacağı ve talebinin maddede sayılan durumlardan olmaması sebebiyle reddine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde verilmesinde isabet görülmemiştir." denilerek, İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hakimliğinin 31/01/2019 tarihli ve 2019/326 değişik iş sayılı kararının bozulması istenmiştir.
C) Konunun Değerlendirilmesi:
TCK’nın 191. maddesinin 2. fıkrasında kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçu nedeniyle yürütülen soruşturmalarda, öncelikle TCK’nın 191. maddesinin 2. fıkrası uyarınca Cumhuriyet savcısı tarafından kamu davasının açılmasının beş yıl süreyle ertelenmesine karar verilmesi öngörülmüş, 3. fıkrasında ise “Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en fazla bir yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda ise, şüpheli hakkında denetimli serbestlik ve tedavi tedbiri uygulanmasına dair Cumhuriyet Başsavcılığınca verilmiş olan kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının kaldırılmasına sulh ceza hakimliği tarafından Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği"nin 45. maddesi uygulanmak suretiyle karar verilmişse de,
Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği"nin “İyileştirme ve Denetim Çalışmalarına İlişkin Genel Esaslar” başlıklı 3. kısmının “Denetimli Serbestlik Kararlarının Yerine Getirilmesinde Genel Hükümler” başlıklı 3. bölümünde yer alan “Denetimli serbestlik kararlarının değiştirilmesi, durdurulması veya kaldırılması” başlıklı 45. maddesinin 1. fıkrasında,
“Denetimli serbestlik kararının; 
a) Yükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi,
b) İnfazının mümkün olmaması,
c) Yükümlünün tutuklanması, hapis cezasının infazına başlanması veya askere alınması nedeniyle infazının imkânsız hale gelmesi,
ç) 5395 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca tedbirden beklenen yararın elde edilmesi,
d) Hapis cezasından daha ağır sonuçlar doğurması, durumunda kanunda aksine bir düzenleme yoksa, vaka sorumlusunun önerisi üzerine komisyon tarafından ilgili mahkemeden denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, kaldırılması veya uygun olan başka karar verilmesi talep edilebilir.”
Şeklinde hüküm yer aldığı, inceleme konusu dosyada ise şüpheli hakkındaki tedavi ve denetimli serbestlik kararının TCK’nın 191/2. maddesindeki emredici düzenleme uyarınca verilmiş olduğu ve anılan Yönetmelik maddesi uyarınca kaldırılmasına veya değiştirilmesine yasal imkan bulunmadığı gibi, esasen TCK’nın 191/2. maddesi uyarınca Cumhuriyet savcısı tarafından uygulanmasına karar verilen denetimli serbestlik ve tedavi tedbirinin infazı hususunda ve tedbirin infazına ilişkin itirazların incelenmesinde yetkili makamın Cumhuriyet Başsavcılığı olduğu, bu nedenle somut olayda şüphelinin yurt dışında eğitim göreceği yönündeki mazeretinin Cumhuriyet savcısı tarafından değerlendirilip, mazeret yerinde görülürse 5 yıllık erteleme süresi zarfında 1 yıl süreyle uygulanmasına karar verilen tedbirin infazının ertelenmesine karar verilebileceği, ancak tedbirin tamamen kaldırılmasının mümkün olmadığı anlaşıldığından, sulh ceza hakimliği tarafından talebin reddi yerine kabulüne karar verilmesi yasaya aykırı olup kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre; İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hakimliğinin 31/01/2019 tarihli ve 2019/326 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanunun 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığına iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine, 11.11.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.