Danıştay 7. Daire 2019/3657 Esas 2022/1999 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3657
Karar No : 2022/1999

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

VEKİLLERİ : Av. …
Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının üretimini yaptığı sigaralardan kaynaklanan ve ihracatçı firmaya ödenen royalti bedellerinin eşyanın gümrük kıymetine dahil edilmediğinden bahisle 2013 ila 2015 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri kapsamında royalti bedelinin gümrük kıymetine eklenmesi suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük, katma değer vergileri ve kaynak kullanımını destekleme fonu payı ile vergiler üzerinden 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına karşı yapılan uzlaşma başvurusu neticesinde, vergi ve cezalarda hesap hatası yapıldığı belirtilerek ek tahakkuk ve cezanın toplam tutarının yükseltilmesi suretiyle gerçekleştirilen görüşmelerde uzlaşma vaki olmadığından, yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin 2014 yılında tescilli beyannamelere konu kısmının iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, dosyanın incelenmesinden, davalı idarece royalti bedellerinin gümrük kıymetine eklenmediğinden bahisle ek tahakkuk ve para cezası kararlarının alındığı, davacının itirazı üzerine davalı idarece konuyla ilgili incelemenin devam ettiğine dair dava konusu işlemin tesis edildiği, anılan işlemin iptali istemli işbu dava devam ederken, davalı idarenin 28/12/2017 tarihli itirazın kısmen kabulüne kısmen de reddine dair kararının davacıya tebliğ edildiği, kararın iptali istemiyle Mahkemelerinin … Esas sayılı dosyasında açılan davada davanın kabulüne karar verilerek 2014 yılında tescilli beyannamelere konu ek tahakkuk ve para cezalarının kaldırıldığı anlaşılmış olup, eldeki davanın açılmasından sonraki bir tarihte idarece verilen karar ile dava konusu işlemin kısmen kaldırıldığı, kısmen de Mahkemenin E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edildiği anlaşıldığından, konusu kalmayan uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Tarafları, hukuki sebebi ve konusu aynı daha önce açılmış ve hâlen görülmekte olan derdest bir dava bulunması halinde, aynı konu ve sebeplere dayanılarak, aynı taraflar arasında yeni bir dava açılmasının ve açılan davanın esasının incelenmesinin mümkün bulunmadığı, işbu dosya ile Mahkemenin E:… sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden, konularının ve taraflarının aynı olduğu anlaşıldığından mükerrer açılan işbu davada davacının hukuki menfaati bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığı yolunda verilen mahkeme kararında yargılama hukuku kurallarına uyarlılık görülmediği gerekçesiyle kararın kaldırılmasından sonra derdestlik nedeniyle davanın esasının incelenmeksizin reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: İstinaf kararının gerekçesinde yer alan davaların taraf, konu ve sebepleri aynı gibi görünse de, farklılıklarının bulunduğu, işbu birinci davanın ek tahakkuk ve para cezası kararlarının tamamının iptali istemiyle açıldığı, ikinci davanın ise itiraz üzerine verilen kısmen ret işlemine yönelik açıldığı, işbu davanın mükerrer olarak nitelendirilemeyeceği, öte yandan aleyhlerine yargılama giderleri ile vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ :Dosyanın incelenmesinden; davacı hakkında tesis edilen ek tahakkuk ve para cezası kararına yapılan itiraza süresinde cevap vermemek suretiyle haklarını korumak adına davacının işbu davayı açmasına davalı idarece sebep olunduğu anlaşıldığından, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı, bu nedenle temyize konu kararın yargılama giderleri ile vekalet ücretine ilişkin hüküm fıkrasının düzeltilmesi suretiyle temyiz isteminin reddedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan istinaf dairesi kararının davanın incelenmeksizin reddine ilişkin hüküm fıkrası aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup, davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, sözü geçen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek durumda bulunmamıştır.
Davacı vekilinin, aleyhlerine vekalet ücretine hükmedilmesine ve yargılama giderlerine ilişkin hüküm fıkrasına yönelik temyiz istemine gelince;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'un 22. maddesi ile değişik 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, temyiz incelemesi sonunda Danıştayın, kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onayacağı hükme bağlanmıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği, 168. maddesinin son paragrafında, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınarak avukatlık ücretine hükmedileceği belirtilmiştir.
2577 sayılı Kanun'un 31. maddesi ile atıfta bulunulan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nu, yürürlüğe girdiği 01/10/2011 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldıran 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 447. maddesinde, mevzuatta, 1086 sayılı Kanun'a yapılan yollamaların, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun bu hükümlerinin karşılığını oluşturan maddelerine yönelik sayılacağı hükme bağlanmış; 323. maddesinde, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekalet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış, "Esastan Sonuçlanmayan Davada Yargılama Gideri" başlıklı 331. maddesinde ise, davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, hakimin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderini takdir ve hükmedeceği kuralına yer verilmiştir.
Öte yandan, 02/01/2019 tarih ve 30643 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2019 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin ikinci kısmının birinci bölümünün 4/(b) bendinde, yargı yerlerinde, İcra ve İflas Dairelerinde yapılan veya konusu para olsa veya para ile değerlendirilebilse bile maktu ücrete bağlı hukuki yardımlara ödenecek duruşmalı dava ve işler için maktu vekâlet ücreti belirlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirket adına tahakkuk ettirilen vergilere karşı 4458 sayılı Gümrük Kanunu kapsamında yapılan itiraz başvurusuna cevap verilmemek suretiyle oluşan zımni ret işlemine yönelik olarak dava açıldığı; açık ret işlemi üzerine de Dairemizin 2019/3588 Esasında kayıtlı davanın açıldığı anlaşıldığından, derdest dava açılmasına itirazın geç karara bağlanması suretiyle davalı idarenin sebebiyet verdiği göz önüne alındığında, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılması hukuka uygun düşmemiş olup, ayrıca davacı vekili lehine vekalet ücretine hükmedilmesi ve yargılama giderlerinin de davalı idareye yüklenmesi icap etmektedir.
Bu hususlar, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç bulunmayan düzeltilmesi mümkün eksiklik olarak görüldüğünden, kararın vekalet ücreti ve yargılama giderleri yönünden düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararından, ''dava aşamasında yapılan …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, davalı idare tarafından istinaf aşamasında yapılan …-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca duruşmalı işler için belirlenen … TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine" dair hüküm fıkrasının çıkartılarak yerine ''karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine ve yargılama sırasında oluşan tüm yargılama giderlerinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine" ibaresinin eklenmesi suretiyle temyize konu kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. … TL maktu harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 12/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.