3. Hukuk Dairesi 2019/5669 E. , 2019/9956 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki kiracılık sıfatının tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, mülkiyeti davalıya ait ... ili ... ilçesi ... mahallesi ... caddesinde bulunan işhanında Z-7, Z-8, Z-12, Z-114 ve Z-214 numaralı dükkan vasıflı taşınmazlarda kiracı olarak oturduğunu, davalı tarafından gönderilen ihtarname ile işhanının yıkılacağından bahisle işgalci olduğunu iddia ederek tahliyesinin istenildiğini, işgalci değil kiracı olduğunu belirterek davalı ile aralarındaki kira ilişkisinin 01/01/2014 tarihinde sona ermediğinin, bir yıl daha uzamış olduğunun tespiti ile kiracılık sıfatının devam ettiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, taraflar arasında kira sözleşmesinde öngörülen kira süresinin sona ermesinden sonra 2886 sayılı yasaya uygun olarak ve yeniden ihale yapılmak suretiyle yeni bir kira ilişkisi kurulmadığından davalının tahliye istemi haklı bulunarak davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Harca tabi davalarda, başvurma harcı ile nisbi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır (Harçlar Kanunu 27-28 mad). Dava açılırken harcın eksik alınmış olması halinde, mahkemece davaya devam olunabilmesi için harcın Harçlar Kanun"unun 30 ve 33. maddeleri uyarınca tamamlanması yoluna gidilir ve davacıya eksik harcı yatırması için süre verilir. Şayet verilen süreye rağmen eksik harç ikmal edilmez ise dosya işlemden kaldırılır ve ...nun 150. maddesi uyarınca süresinde harç tamamlanarak dava yenilenmez ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
Somut olayda; Harca tabi dava değerinin kiralananların tümüne ilişkin son dönemde ödenen bir yıllık kira bedeli toplamı olduğu halde davacı tarafça sadece 25.20TL peşin harç ödendiği, mahkemece de eksik harcın ikmali için mehil verilmediği anlaşılmaktadır. Mahkemece kiralananların tümüne ilişkin yıllık kira bedeli üzerinden eksik harcın tamamlattırılması, yatırılmadığı takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi ve süresi içinde harç ikmaliyle yenilenme yapılmadığı takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, mahkemece bu yönler gözetilmeksizin uyuşmazlığın esası incelenerek hüküm kurulması yerinde değildir.
2- 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu"nun “Ecrimisil ve Tahliye” başlıklı 75.maddesinin 3. ve 4. fıkrasında; “Kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm var ise ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil alınır. İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülkiye amirince en geç onbeş gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır. Yasal süre bitiminden itibaren ecrimisil alınacağı hüküm altına aldığından, 2886 Sayılı Yasanın 1.maddesi uyarınca usulüne uygun yeni bir sözleşme yapılmadıkça kiracıyı ... kabul etmek gerekir.
Hazine, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri ve Belediyeler 2886 Sayılı Yasa uyarınca kiraya verdikleri taşınmazlarını, kira süresi sonunda, işgal ne kadar süre devam ederse etsin kiralananın 6570 sayılı Yasaya ya da Türk Borçlar Kanunu"na tabi olup olmadığına bakılmaksızın her zaman gerek mahkemeden gerekse mülkiye amirinden tahliyesini isteyebilirler. Ecrimisil olarak alınması gereken paranın “kira parası” adı altında alınmış veya ödenmiş olması, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin yenilendiği anlamına gelmez.
Somut olayda; Davacı kiracı ile davalı arasında Z-7, Z-8, Z-12, Z-114 ve Z-214 numaralı dükkan vasıflı taşınmazlara ilişkin, kira sözleşmelerinin varlığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Dosya arasında bulunan kira dosyalarındaki bilgi ve belgeden; ilk kira sözleşmelerinin davacı ile yapılmadığı, dava dışı kiracılar ile imzalanan kira sözleşmelerinin devir talebi üzerine davacı ile davalı arasında dava konusu taşınmazlara ilişkin kira sözleşmelerinin düzenlendiği ve feshedilmeyerek devam ettiği anlaşılmaktadır. Yukarıda açıklanan ilkelere göre, 2886 Sayılı Yasanın uygulanabilmesi için kiralananın ihale yoluyla kiraya verilmesi gerekir. Dairemizin 12/06/2019 tarihli ve 11/09/2019 tarihli eksiklik talebi yazıları doğrultusunda kira sözleşmelerinin 2886 sayılı yasa kapsamında kiraya verildiğine ilişkin ibraz edilen kira dosyalarından, ilgili sözleşmelerin 2886 Sayılı Kanun gereğince ihale ile kiraya verilip verilmediği hususu açıklıkla tespit edilememiştir. Bu nedenle, öncelikle Mahkemece davacı tarafından kira ilişkisinin devralındığı hususu gözetilerek, devreden kiracılar ile davalı arasındaki kira sözleşmeleri de değerlendirilmek suretiyle 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu uyarınca, bu yasada belirlenen usule göre kiraya verilip verilmediği üzerinde durularak, ihale ile kiraya verildiğinin anlaşılması halinde kiracının 2886 sayılı yasanın 75. maddesi gereği süre bitiminde ... duruma düşeceği gözetilerek karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi de doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentlerde açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nın 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 11/12/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.