14. Hukuk Dairesi 2017/3961 E. , 2018/1939 K.
"İçtihat Metni"....
Davacı vekili tarafından, asıl dosyada 24.03.2014 tarihinde verilen dilekçeyle gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, birleştirilen dosyada 06.02.2015 tarihinde verilen dilekçeyle tapu kaydındaki takyidatların terkini talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda asıl ve birleştirilen davanın kabulüne dair verilen 18.10.2016 tarihli hükmün .... Bölge Adliye Mahkemesince istinaf yoluyla incelenmesi birleştirilen dosya davalısı, ...vekili tarafından talep edilmiştir. Bölge adliye mahkemesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın birleştirilen dosya davalısı, ...vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya ve içeriği incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR
Asıl dosyada davacı vekili, davacı ...’nın davalının babası muris ....ekili ..... Noterliğinde, 24.04.2000 tarih .... yevmiye numaralı satış vaadi sözleşmesi yaptığını, dava konusu 10 ve 11 numaralı dairelerin 6.000.000.000 ETL. bedelinin nakden ve tamamen ödendiğini, satış vaadi sözleşmesinin 04.05.2000 tarih-2178 yevmiye numarasıyla tapuya şerh edildiğini, sözü edilen satış vaadi sözleşmesine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil davasında ..... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2006/55 Esas, 2007/5 Karar sayılı ilamında taşınmazın iştirak halinde mülkiyete konu olması ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin ifa imkansızlığından dolayı davanın reddine karar verildiğini, taşınmazda müşterek mülkiyete dönülmesi sebebiyle gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin ifa kabiliyetine kavuştuğunu belirterek dava konusu 10 ve 11 nolu bağımsız bölümlerdeki davalı payındaki tüm takyidatların kaldırılarak davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde, dava dilekçesinde belirtilenlerin doğru olduğunu ve davayı kabul ettiğini belirtmiştir.
Mahkemece, 20.01.2015 tarihli 2. celse 1 nolu ara karar ile dava konusu taşınmazların üzerindeki takyidatların da kaldırılarak tapu iptali ve tescil talep edildiğinden, tapu kaydında lehlerine takyidat bulunan üçüncü kişiler hakkında dava açmak üzere davacı vekiline iki hafta süre verilmiş, davacı vekili tarafından ..., .. .... Vergi Dairesi,.... Bankası A.Ş. aleyhine takyidatların kaldırılması amacıyla ..... 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/65 Esasına kayıtlı dava açılmış, eldeki davayla birleştirilmesine karar verilmiştir.
Birleştirilen dosyada davalı T..... vekili cevap dilekçesinde, ..... bankaya olan borcuna muris ....’ın kefaletine dayalı olarak .....2000/1220 sayılı dosyasından dava konusu taşınmazlar üzerine ihtiyati haciz konulduğunu, bu taşınmazların satışı için ..... 11. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/379 Esasına kayıtlı ortaklığın giderilmesi davası açıldığını, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin tapuya şerh edilmesinin üzerinden 5 yıl geçtiği için etkisini kaybettiğini ve bu şerhe dayanılarak tapudaki takyidatların kaldırılmasının talep edilemeyeceğini, satış vaadi sözleşmesinin muvazaalı olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Birleştirilen dosyada davalı ...’nin 30.03.2015 havale tarihli yazısında 21.02.2014 tarihli yazılarıyla ..... tapu Müdürlüğü’nden lehlerine olan ihtiyati haciz şerhinin kaldırılmasını talep edildiğini, ..... Tapu Müdürlüğü’nün 24.03.2014 tarih 2962 yevmiye numaralı yazılarıyla da bahse konu taşınmazlar üzerindeki ihtiyati haczin terkin edildiğinin bildirildiğini, davada taraf olma durumunun 24.03.2014 tarihi itibariyle ortadan kalktığını belirtilmiştir.
Yerel mahkemece açılan ve birleştirilen davanın kabulü ile dava konusu ...., ... İlçesi, .... Mahallesi, 520 ada, 17 parsel sayılı taşınmazda 4. Kat, 13. Bağımsız bölüm numaralı, 25/300 arsa paylı 10 numaralı dairenin davalı adına kayıtlı 1/5 payı ile 4. Kat 14 numaralı 25/300 arsa paylı 11 numaralı dairenin davalı adına kayıtlı olan 1/5 payının iptali ile davacı adına kayıt ve tesciline, taşınmaz üzerindeki haciz ve takyidatların kaldırılmasına karar verilmiştir.
Birleştirilen dosyada davalı Tasfiye Halinde Türkiye Emlak Bankası A.Ş. vekilinin istinaf talebi, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi tarafından esastan reddedilmiştir.
Birleştirilen dosyada davalı Tasfiye Halinde Türkiye Emlak Bankası A.Ş. vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
HMK"nın 27. maddesi hükmü uyarınca, davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi haklarıyla bağlı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Hukuki dinlenilme hakkı, Anayasanın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılama hakkının en önemli unsurudur.
Somut olayda, dosya içerisindeki dava konusu 10 ve 11 numaralı dairelerin (bağımsız bölüm numaraları 13 ve 14) tapu kayıtlarından 18.03.2014 tarihli yazılarına istinaden Geziler Vergi Dairesi, 15.04.2014 tarihli yazılarına istinaden ... .... Vergi Dairesi, 24.03.2015 tarihli yazılarına istinaden ... ... .... Güvenlik Kurumu lehlerine kamu haczi şerhi konulduğu, ancak anılan kurumların davada taraf olmadıkları, yerel mahkemece taraf teşkili sağlanmadan işin esası hakkında karar verildiği, Bölge Adliye Mahkemesi’nce de bu durumun dikkate alınmadığı anlaşılmaktadır.
Yerel mahkemece, yukarıda belirtilen esaslar doğrultusunda öncelikle taraf teşkili üzerinde durulması ve daha sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken belirtilen hususlar gözardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak yerel mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle HMK 373. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Dairesine GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 14.03.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.