Danıştay 9. Daire 2021/47 Esas 2022/1851 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/47
Karar No : 2022/1851

TEMYİZ EDENLER :1-(DAVACI) …
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı-…
(… Vergi Daire Başkanlığı)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Asıl borçlu … Hazır Sıva Yapı Kimyasalları Limited Şirketinin vergi borçlarının tahsili amacıyla şirket ortağı sıfatıyla davacı adına düzenlenen … tarih ve … ve … takip dosya numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesi … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; şirket mal varlığından tahsil edilememesi üzerine, şahsi mal varlığından tahsili amacıyla 6183 sayılı Kanun'un 35. maddesi uyarınca davacı adına düzenlenen … tarih ve ...... ile ..... sayılı ödeme emirlerinin iptali istemiyle açılan davanın; davacının bir dönem ortağı olduğu … Hazır Sıva Yapı Kimyasalları Limited Şirketi'ne ait amme alacağının vadesi geçtiği halde şirket tarafından ödenmemesi ve şirket hakkında yapılan araştırma neticesinde şirkete ait mal varlığına rastlanılmaması üzerine, söz konusu amme alacağının tahsili amacıyla anılan şirketin bir dönem ortağı olan davacı adına düzenlenen … tarih ve ... ile ... sayılı ödeme emirlerinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, uyuşmazlığın çözümü için öncelikle, dava konusu ödeme emirlerinde yer alan 2013, 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin amme alacaklarının ait oldukları dönemlerde davacının şirket ortağı olup olmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması gerektiği, olayda; 12/02/2016 tarihli ortaklar kurulu kararı ile davacının asıl amme borçlusu şirketin hisselerini satın alarak şirket ortağı olduğu, bu hususun 25/02/2016 tarih ve 9019 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde ilan edildiği, sonrasında ise 17/05/2017 tarihli yönetim kurulu kararı ile davacının şirketteki hissesinin tamamını devir ve temlik etmesiyle şirketteki ortaklık sıfatının sona erdiği, bu durumda; dava konusu ödeme emirleri içerisinde yer alan 2013, 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin amme alacaklarının ait olduğu yıllarda şirket ortağı olmadığı anlaşılan davacının bu borçlardan sorumlu tutulmasına hukuken olanak olmadığı dikkate alındığında, davacı adına düzenlenen ödeme emirlerinde hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinafa konu mahkeme kararında her ne kadar "...17/05/2017 tarihli yönetim kurulu kararı ile davacının şirketteki hissesinin tamamını devir ve temlik etmesiyle şirketteki ortaklık sıfatının sona erdiği, bu durumda; dava konusu ödeme emirleri içerisinde yer alan 2013, 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin amme alacaklarının ait olduğu yıllarda şirket ortağı olmadığı anlaşılan davacının bu borçlardan sorumlu tutulmasına hukuken olanak olmadığı..." gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, 6183 sayılı Kanunun 35/2. maddesi(Ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.) hükmü nazara alındığında anılan kararda yasal isabet bulunmamakta olup kaldırılması gerektiği; uyuşmazlık konusu 4 takip no.lu ödeme emri yönünden yapılan incelemede; ödeme emrinin dayanağı asıl borçlu şirket adına düzenlenen 699 takip no.lu ödeme emrinin tebliğine ilişkin tebliğ alındısı , mahkemenin 16/01/2019 tarihli ara kararı ile istenilmiş, ara karara verilen cevabi yazıda, ilgili tebliğ alındısının takip dosyasında bulunamadığı belirtilmiş olup dayanak ödeme emrinin şirkete usulüne uygun olarak tebliğinin davalı idarece ispatlanamaması karşısında , amme alacağının ortak olan davacıdan tahsili safhasına geldiğinin kabulü olanaksız olup, söz konusu ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı; uyuşmazlık konusu 5 takip no.lu ödeme emri yönünden yapılan incelemede; asıl borçlu … Hazır Sıva Yapı Kimyasalları Limited Şirketi hesaplarının incelenmesi sonucu düzenlenen vergi inceleme raporlarına dayanarak düzenlenen vergi ceza ihbarnamelerinin usulüne uygun olarak posta yoluyla tebliğ edildiği, itiraz edilmeyerek kesinleşen ve vadesinde ödenmeyen amme alacağının tahsili amacıyla asıl borçlu şirket adına düzenlenen 42 takip no.lu ödeme emrinin , şirketin e-tebliğ başvurusunda belirtilen e-tebliğ adresine tebliğ edilerek SMS yoluyla da bilgilendirildiği, ödemede bulunulmaması ve yapılan mal varlığı araştırmalarında şirkete ait her hangi bir hak , alacak ve varlığa rastlanılmaması üzerine amme alacağından müteselsilen sorumluluğu bulunan davacı adına ortak sıfatıyla ihtilaf konusu ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmış olup, söz konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun kabulüne, mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, uyuşmazlık konusu 4 takip no.lu ödeme emri yönünden davanın kabulüne ve ödeme emrinin iptaline, 5 takip no.lu ödeme emri yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
DAVACININ İDDİALARI : Asıl borçlu şirketten amme alacağının tahsilinin olanaksız olduğuna ilişkin bir tespit bulunmadığı, kamu alacağının usulüne uygun tahakkuk aşamasından geçirilmediği, kamu alacağının zaman aşımına uğradığı, dava konusu işlemin açıkça hukuka aykırı olduğu iddialarıyla kararın redde ilişkin kısmının bozulması istenilmektedir.

DAVALI İDARENİN İDDİALARI : Yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğu iddialarıyla kararın kabule ilişkin kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: Asıl borçlu … Hazır Sıva Yapı Kimyasalları Limited Şirketinin vergi borçlarının tahsili amacıyla şirket ortağı sıfatıyla davacı adına düzenlenen … tarih ve … ve … takip dosya numaralı ödeme emirlerinin iptali istenilmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 4369 sayılı Kanun'un 21. maddesiyle değişik 35. maddesinde, limited şirket ortaklarının, şirketten tahsil imkanı bulunmayan amme alacağından, sermaye hisseleri oranında, doğrudan doğruya sorumlu olacakları ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulacakları düzenlenmiştir.
7020 ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un 2. maddesinde, (1) Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen alacaklardan bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla (bu tarih dâhil); a) Vadesi geldiği hâlde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergilerin ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer’i amme alacakları yerine bu Kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; ödenmemiş alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer’i amme alacakları ile aslı bu Kanunun yayımı tarihinden önce ödenmiş olanlar dâhil olmak üzere asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ve bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının, b) Vadesi geldiği hâlde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının %50’si ve bu tutara gecikme zammı yerine, bu Kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; ödenmemiş alacağın sadece gecikme zammından ibaret olması hâlinde gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan %50’sinin ve bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçileceği hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, uyuşmazlık konusu 4 sayılı ödeme emri yönünden davanın kabulüne ve ödeme emrinin iptaline ilişkin hüküm fıkrası usul ve hukuka uygun olup, davalı tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davacının, Bölge İdare Mahkemesi kararının 5 sayılı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrasına yönelik temyiz istemine gelince;
Dosyasının incelenmesinden, ortağı olduğu … Hazır Sıva Yapı Kimyasalları Limited Şirketinin ödenmeyen vergi borçlarının tahsili amacıyla davacı adına ödeme emri düzenlendiği, ödeme emrine konu borçların şirket tarafından asıl borçlu şirketle ortaklık ilişkisinin bitmesinden sonra şirket tarafından 7020, 7143 ve 7256 sayılı Yasa uyarınca taksitlendirme talebinde bulunulduğu, 7020 ve 7143 sayılı Kanunlar kapsamında tam ödemelerde bulunulduğu ve borcun yapılandırılarak yeni bir mahiyet kazandığı görülmüştür.
Bu durumda, asıl borçlu şirket tarafından borcun yapılandırılması ile yeni bir hukuki durum ortaya çıkmış olup yapılandırma sırasında borçlu şirketle ilişkisi bulunmayan davacının yapılandırılan borçlar nedeniyle sorumlu tutulmasında ve 5 sayılı ödeme emir bakımından istinaf başvurusunu kabul edip mahkeme kararı kaldırılarak davanın bu kısım yönünden reddine karar veren Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin kabulüne, davalının temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… kararının … sayılı ödeme emri yönünden davanın kabulüne ve ödeme emrinin iptaline ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA, … sayılı ödeme emri yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine , 16/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.