Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/5241 Esas 2022/7350 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi ile Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, İİK'nun 72/3.maddesi uyarınca takipten sonra açılan takibe konu senede dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesi ile birlikte, takibe konu senedin vadesinde tahrifat yapıldığı, 2011'in 2014 olarak değiştirildiğini, tanzim tarihinin sonradan eklendiğini, borcun esasında itfa edildiğini iddia ederek takibin durdurulmasını, dosyaya giren paranın alacaklıya ödenmemesini talep ve dava etmiş, 28/04/2017 tarihli dilekçesiyle de, İİK’nın 72. maddesi kapsamında uygun görülecek teminat karşılığında icra veznesine yatacak paranın alacaklıya ödenmemesini talep etmiştir.
Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince, 28/04/2017 tarihli ara kararla ihtiyati tedbir şartlarının oluştuğu, yaklaşık ispatın gerçekleştiği, davanın takipten sonra açılan menfi tespit davası olduğu belirtilerek İİK'nun 72/3.maddesi kapsamında ve %20 i teminat karşılığında ihtiyati tedbirin kabulüne karar verilmiş, davalı vekilince itiraz edilmesi üzerine 10/07/2017 tarihli ara kararı ile davalı vekilinin ihtiyati tedbire itirazının reddine karar verilmiş, verilen karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, istinaf incelemesi Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nce yapılarak 31/10/2017 tarih 2017/2252 E. 2017/1523 K. sayılı kararı ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kayseri 2. Ticaret Mahkemesince, yargılamaya devam edilerek davanın kabulüne karar verilmiş, bu karar karşı taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, dosya istinaf incelemesinin yapılması için Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’ne gönderilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince verilen davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararın, uyuşmazlığı nihai olarak sonuçlandıran usul ya da esasa ilişkin bir karar niteliğinde olmadığı, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nin 02/09/2019 tarihinde faaliyete geçtiği dikkate alındığında, yerel mahkemece verilen 27/10/2021 tarihli kararın istinaf incelemesinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemelerince yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince ise, istinafa konu dosyanın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nin görevinin başladığı 02/09/2019 tarihinden önce yani ilk derece mahkemesince yargılamada verilmiş olan ara kararın istinafı nedeniyle Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nce istinaf incelemesinden geçtiği ve HMK’nın 353/1-b-1 maddesine göre istinaf başvurusunun esastan incelenerek reddine dair karar verdiği,bu nedenlerle 5235 sayılı Kanun’un Ek 1. maddesi gereğince, en son verilen 27/10/2021 tarihli nihai karara karşı yapılmış yeni istinaf başvurusunu inceleme yetkisinin dosyada ilk istinaf incelemesini yapmış olan Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'ne ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK'nin "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK'nin 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 136. maddesi ile 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'a ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25.madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılır." düzenlemesi mevcuttur.
Dosya kapsamından, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 28/04/2017 tarihli ara kararıyla; davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile davacı borçlu tarafça Bünyan İcra Müdürlüğü’nün 2016/200 Esas sayılı icra takiplerine konu olan borcun yatırılması durumunda dava değeri olan 100.000,00 TL 'nin %20'si oranında nakdi teminat yahut bu miktar kesin ve süresiz bir banka teminat mektubunun mahkememiz kasasına yahut mahkemeler veznesine ibraz edilmesi halinde icra veznesine yatacak paranın alacaklıya ödenmesinin durdurulmasına karar verildiği, davalı vekilinin tedbirin kaldırılması yönünde talepte bulunması üzerine mahkemece talebin reddine karar verildiği, ara kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, istinaf incelemesinin Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince yapıldığı ve 31/10/2017 tarih 2017/2252 E. 2017/1523 K. sayılı karar ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunu’nun 36/3. maddesi gereğince Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 25/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.