Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/4947 Esas 2022/7410 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Trafik kazası nedeniyle davacıya ait araçtaki değer kaybı ve iş gücü kaybı (mahrumiyet) tazminatı istemine ilişkin olarak açılan davada Denizli 5. Asliye Hukuk ve Çay Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemeleri’nin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, trafik kazası nedeniyle davacıya ait araçtaki değer kaybı ve iş gücü kaybı(mahrumiyet) tazminatı istemine ilişkindir.
Denizli 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce; somut olayda; 08/06/2019 tarihinde meydana gelen trafik kazasının ... ilçe sınırlarında meydana geldiği, davalının yerleşim yerinin, haksız fiilin işlendiği yerin, zararın meydana geldiği yerin, zarar görenin yerleşim yerinin tümünün mahkeme yargı çevresi dışında olduğu, davalılarca yöntemine uygun olarak ve süresinde yetki itirazında bulunularak yetkili mahkemenin gösterildiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Çay Asliye Hukuk Mahkemesi’nce; davanın haksız fiile ilişkin tazminat davası olduğu, HMK m.16 gereği seçimlik yetkinin söz konusu olduğu; davacının yerleşim yerinin "..." olduğu, davalılardan ... Motorlu Araçlar AŞ'nin şirket adresinin de ... olduğu; davacının seçimlik hakkını ikamet ettiği yer mahkemesince dava açmak sureti ile usul ve yasaya uygun nitelikte kullandığı, kaldı ki 04/06/2021 tarihli celsede davalı ... İletişim Şirketi vekilinin 10/03/2021 tarihli cevap dilekçesi ile usulüne uygun yetki itirazında bulunduğu belirlenmiş ise de; ne söz konusu davalının ne de diğer davalıların HMK'nın 19. maddesinde belirlendiği şekilde usulüne uygun yetki itirazlarının söz konusu olmadığı, yetkili mahkemeyi davalılardan hiçbirisinin dilekçesinde seçerek belirtmediği, bu durumda HMK'nın 19/4. maddesinde Denizli Asliye Hukuk Mahkemesi'nin yetkili hale geldiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesinin birinci fıkrasına göre; "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." Yine aynı Kanun'un 16. maddesinde ise "Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir" hükmü yer almaktadır.
6100 sayılı HMK'nın "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19/2. maddesinde; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz" hükmü yer almaktadır.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Dosyanın incelenmesinde; davalı vekili tarafından verilen 10/03/2021 tarihli dilekçedeki yetki itirazının 6100 sayılı HMK'nın 19. maddesindeki usûle uygun olarak yapıldığının kabul edilemeyeceği, usûlüne uygun yetki itirazında bulunulmadığı durumlarda ise davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, Denizli 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin yetkili mahkeme olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Denizli 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 25/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.