16. Hukuk Dairesi 2016/11498 E. , 2019/5576 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... İlçesi ... Köyü/Mahallesi çalışma alanında bulunan 111 ada 5 parsel sayılı 715.364,20 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., irsen intikal, hibe ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, taşınmazın 40 dönümlük kısmı hakkında tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 111 ada 5 parsel içerisinde kalan ve bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 15.531,50 metrekare yüzölçümündeki bölümün tapu kaydının iptaline ve bulunduğu adanın son parsel numarası verilerek davacı ... adına kayıt ve tesciline, kalan kısmın tapu maliki üzerinde bırakılmasına karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın bir bölümünde davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Taşınmazın niteliğini ve kullanım durumunu belirlemenin en iyi yöntemi olan hava fotoğraflarından yararlanılmamış, yapılan keşif sonucunda fen ve ziraat bilirkişilerince düzenlenen raporda; fen bilirkişisi tarafından fiili kullanım iddiası kapsamında davacı tarafından kullanıldığı bildirilen yerlerin konum ve yüzölçümleri (A), (B) ve (C) harfleri verilerek kroki çizilmiş, ziraatçi bilirkişisi tarafından ise raporda (A) harfi ile gösterilen yer için, halihazırda atıl halde bekletildiği, önceki yıllara ait bitkisel üretim faaliyetinde kültür bitkilerine ait kalıntılara rastlanmadığı, ilgili yerin yaklaşık 7-9 yıldır atıl olarak bırakıldığı hususları rapor edilmiştir. Çekişmeli taşınmazın ne kadarlık kısmının, ne şekilde tasarruf edildiği açıklığa kavuşturulmadığı gibi, taşınmaz üzerinde davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluşup oluşmadığı da kesin olarak belirlenmemiş, yerel bilirkişiler ile tanıkların soyut ve yetersiz beyanlarına dayanılarak karar verilmiştir. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm verilemez.
Hal böyle olunca, mahkemece, doğru sonuca ulaşılabilmesi için öncelikle, dava konusu taşınmazın güncel tapu kayıtları tapu müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına alınmalı, daha evvel aynı taşınmazla ilgili görülen dava varsa bununla ilgili mahkeme kararı ve hükme esas alınan fen bilirkişi raporu ve ekleri dosya arasına alınmalı, kadastro tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç ayrı döneme ilişkin stereoskopik çift hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtilmeli ve sonrasında taşınmazın bulunduğu yerde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ve hayatta olan tespit bilirkişileri, harita mühendisi (jeodezi ya da fotogrametri uzmanı) fen bilirkişisi ve üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu hazır olduğu halde yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, taşınmazın öncesinin ne olduğu, geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı, geçmişte ne durumda bulunduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanları arasındaki çelişkiler yöntemince giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden, yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı ve fen bilirkişisinden, keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak verir ayrıntılı rapor alınmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazinenin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
