Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/15098 Esas 2022/7702 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı ... vd. ile davalı idare vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl ve birleştirilen dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı gereğince inceleme ve işlem yapılarak karar verilmiş; hüküm, davacı ... vd. ile davalı idare vekillerince temyiz edilmiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.
Davacı ... vd. vekilinin temyizine gelince;
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan rapor, hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki;
Kamulaştırmasız el atma davalarına Kamulaştırma Kanunu’nun değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Evren Mahallesi 219/7 parsel sayılı taşınmaz arsa niteliğindedir. Kamulaştırma Kanunu'nun kıymet takdir esaslarını belirten 11.maddesinin 1.fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; dava konusu taşınmazın birleştirilen dava değerlendirme tarihi olan 2015 yılına ait emlak vergisine esas olan m² değeri ile emsal taşınmazın asıl dava değerlendirme tarihleri olan 2011 yılı ve birleştirilen dava değerlendirme tarihleri olan 2015 yılına ait Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından resen belirlenen emlak vergisine esas olan m² değerleri ilgili Belediye Başkanlığı Emlak Müdürlüğünden getirtilip bilirkişi raporu denetlenmeden değer biçilmesi doğru olmadığı gibi,
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nün parsel sorgu sisteminden edinilen bilgilere göre dava konusu taşınmaza yakın mesafede bulunan 219 ada 11 parsel sayılı taşınmaza Mayıs 2011 değerlendirme tarihi itibarıyla 68,01-TL/m² birim bedeli biçildiği ve Dairemiz denetiminden geçerek kesinleştiği gözetildiğinde, bu bedelden ayrılma nedenlerini açıklamayan rapor hükme esas alınmak suretiyle dava konusu taşınmaza asıl davada 20.07.2011 değerlendirme tarihi itibarıyla 45,63-TL/m², birleştirilen davada 19.01.2015 değerlendirme tarihi itibarıyla 56,96 TL/m² birim bedeli belirleyen rapor inandırıcı bulunmamıştır.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re'sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, asıl dava değerlendirme tarihi 2011, birleşen dava değerlendirme tarihi 2015 itibarıyla, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibarıyla imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların re'sen belirlenen değerlendirme tarihleri 2011 ve 2015 yıllarındaki vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacı ... vd. vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 27/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.