
Esas No: 2020/6915
Karar No: 2022/5754
Karar Tarihi: 17.05.2022
Danıştay 6. Daire 2020/6915 Esas 2022/5754 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Keşan Belediye Meclisi'nin 2016 yılı katı atık yönetim sistemi ücret tarifesinde marketlere ilişkin kısım ile ilgili uygulamasının iptali istemiyle açılan davada, İstanbul İdare Mahkemesi'nin reddettiği başvurunun Bölge İdare Mahkemesi tarafından da reddedilmesi üzerine yapılan temyiz başvurusu üzerine Danıştay 6. Dairesi kararını verdi. Kararda, belediyelerin vergi, resim, harç, katkı ve katılma payları gibi hizmetler için tarifeler belirleyebileceği belirtildi. Ancak, dava konusu tarifede marketlerin büyüklüğüne göre belirlenen ücret tarifelerinin işletmelerin metrekarelerine göre değil, belirli bir büyüklük aralığına göre belirlenmesinin hukuka uygun olmadığı vurgulandı. Kararda, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun \"belediyenin yetkileri ve imtiyazları\" başlıklı 15/d maddesine, 464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun \"ücrete tabi işler\" başlıklı 97. maddesine ve Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik'in 4. maddesinin (m) bendine atıfta bulunuldu
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/6915
Karar No : 2022/5754
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ: Edirne İli, Keşan İlçesinde 2016 yılı katı atık yönetim sistemi ücret tarifesinin belirlenmesine ilişkin Keşan Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararının marketlere ilişkin kısmının iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:.., K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının karşı oy gerekçesi doğrultusunda bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 17/05/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
KARŞI OY (X):
464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun "ücrete tabi işler" başlıklı 97. maddesinde; "Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir." kuralına yer verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun "belediyenin yetkileri ve imtiyazları" başlıklı 15/d maddesinde; "Özel kanunları gereğince belediyeye ait vergi, resim, harç, katkı ve katılma paylarının tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak; vergi, resim ve harç dışındaki özel hukuk hükümlerine göre tahsili gereken doğal gaz, su, atık su ve hizmet karşılığı alacakların tahsilini yapmak veya yaptırmak." belediyenin yetki ve imtiyazları arasında sayılmıştır.
27/10/2010 tarih ve 27742 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik'in 4. maddesinin (m) bendinde; 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Mükerrer 44. maddesi hükmü gereği çevre temizlik vergisi ile aynı Kanunun 87. maddesi uyarınca kanalizasyon harcamalarına katılma payı ve 2560 sayılı Kanunun 13. maddesi uyarınca alınan kullanılmış suları uzaklaştırma bedelini de içerecek şekilde; atıksu ve evsel katı atık ile ilgili verilen tüm hizmetler karşılığında tam maliyet esaslı tarifeye göre belirlenen toplam sistem maliyetini karşılamak üzere evsel katı atık ve atıksu hizmetlerinden yararlananlar tarafından ödenmesi gereken parasal değerin ücreti ifade ettiği; 10. maddesinde, atıksu altyapı yönetimlerinin hizmet vermekle yükümlü olduğu tüm gerçek ve tüzel kişilerin abone olmak zorunda olduğu; 12. maddesinde, atıksu altyapı yönetimleri ve/veya evsel katı atık idareleri hizmetten yararlanan ve/veya yararlanacak her abonenin karşılıklı sözleşme yapmakla yükümlü olduğu, sözleşmenin, abonenin ve/veya atık üreticisinin hangi hizmetlerden yararlandığı ve hangi tarife türü üzerinden ücretlendirileceği hususlarını içereceği; 22. maddesinde ise, atıksu ve evsel katı atık hizmetlerine ait ücretlendirmenin, yapılan hizmetin karşılığı olarak müstakilen, düzenli aralıklarla su faturaları üzerinden yapılacağı düzenlenmesine yer verilmiştir.
Uyuşmazlıkta; Edirne İli, Keşan İlçesinde 2016 yılı katı atık yönetim sistemi ücret tarifesinin belirlenmesine ilişkin Keşan Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararının marketlere ilişkin kısmı incelendiğinde; katı atık yönetim sistem ücretlerinin, marketlerin m2'sine göre tespit edildiği, anılan kısımda 1 m2 - 200 m2 arasındaki marketler için 25,00-TL, 200 m2 - 500 m2 arasındaki marketler için 60,00-TL, 501 m2 - 1.000 m2 arasındaki marketler için 120,00-TL, 1.001 m2 - 10.000 m2 arasındaki marketler için 1.500,00-TL, 10.000,01 m2 ve üzeri marketler için 3.000,00-TL olarak belirlendiği görülmekte olup; bu bağlamda, öncelikle Edirne İli, Keşan İlçesinde dava açılma tarihi itibarı ile davacı tarafından işletilen marketlerin m2'lerinin ara kararı ile sorularak belirlenmesi ve dava konusu tarifenin marketlere ilişkin kısmının yalnızca davacı tarafından işletilmekte olan marketlerin büyüklüğüne göre, ücret tarifesinin ilgili kısımları yönünden hüküm kurulması gerektiği düşünüldüğünden; eksik incelemeye dayalı olarak dava konusu tarifenin marketlere ilişkin kısmının tamamı yönünden değerlendirme yapılmak suretiyle davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşüncesiyle, aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.