8. Hukuk Dairesi 2010/2062 E. , 2010/4873 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Alacağı (değer artış payı)
... ile ... aralarındaki katkı payı alacağı (değer artış payı) davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... Aile Mahkemesinden verilen 06.11.2008 gün ve 1003/810 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... vekili tarafından davalı ... aleyhine açılan katkı payı alacağı davasının yapılan yargılaması sonunda davacının davasının kısmen kabulü ile toplam 120.829 TL. katkı payı alacağının, yalnızca 6.000 TL miktar bakımından karar tarihi olan 6.11.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin isteğin reddine karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar 20.08.1987 tarihinde evlenmiş; Müjde’nin 18.07.2005 tarihinde açtığı boşanma davasının kabulü ve 05.02.2008 tarihinde kesinleşmesi ile evlilik birliği son bulmuştur. TMK.nun 225.maddesinin 2.fıkrasına göre evliliğin boşanma ile sona erdirilmesi durumunda, eşler arasında mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibariyle son bulur. Sözleşme ile başka mal rejimi seçilmediğinden 1.1.2002 tarihine kadar 743 sayılı MK.nun 170.maddesi gereğince mal ayrılığı, bu tarihten mal rejiminin sona erdiği ve boşanma davasının açıldığı 18.7.2005 tarihine kadar ise, 4721 sayılı TMK.nun 202.maddesi uyarınca yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir.
Dava konusu 61 ada 51 parsel üzerindeki apartmanın 5.kat 22 numaralı meskeni 4.5.1990 tarihinde, yine davalının 5.5.1994 tarihinde üyesi olduğu, 2.9.2002 tarihi itibarıyla S.S.Altınsu Turizm Geliştirme Kooperatifi adına tapuda kayıtlı olup henüz üyeler adına tapuları çıkartılmamış olan 7156 parsel üzerindeki 38 numaralı daire ise kooperatif cevabı, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre 1994 yılında davalı ... tarafından satın alma yoluyla edinilmiştir. Dava konusu taşınmazlar mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinildiğinden, uyuşmazlık Borçlar Kanununun genel hükümlerine göre çözüme kavuşturulacaktır. Buna göre, eşlerin birbirlerinin mal varlıklarının edinilmesine katkılarının kanıtlanması durumunda, katkı oranında alacak hakkı doğar.
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına, mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde evlilik birliği içinde edinilen dava konusu iki taşınmaz bakımından mahkemece kadının çalışması karşılığı elde ettiği geliri ile iki parça taşınmazın alımlarında katkıda bulunduğu kabul edildiğine, usulüne uygun şekilde tarafların tüm gelirlerinin belirlenerek davalı kocanın 743 sayılı MK.nun 152. maddesi hükmü uyarınca aileyi geçindirme yükümlülüğünün ve tarafların bulundukları konum ve sosyal statüleri gereği kişisel giderleri de gözönünde bulundurularak eşlerin her birinin yapabilecekleri tasarruf miktarına göre katkı oranları tesbit edilerek kadının katkı oranı 22 numaralı mesken için % 55,5 ve 38 numaralı daire için % 62 olarak bulunmasında usul ve kanuna aykırı bir yön bulunmadığına göre aşağıda yazılı husus dışında davalı vekilinin diğer tüm temyiz itirazları yerinde bulunmamaktadır.
Ancak, az yukarıda açıklandığı üzere dava konusu taşınmazların edinme tarihleri itibarıyla taraflar arasında mal ayrılığı rejimi geçerli bulunduğuna göre taşınmazların dava tarihi itibarıyla belirlenen 22 numaralı mesken için 85.057 TL ve 38 numaralı daire için 80.000 TL sürüm değerlerinin dikkate alınması ve doğru şekilde belirlenen az yukarıdaki katkı oranları ile çarpılmak suretiyle bulunacak miktarlara hükmedilmesi gerekirken, taşınmazlardan 22 numaralı meskenin karar tarihine yakın değeri olarak 18.4.2008 keşif tarihi itibarıyla belirlenen 109.494,00 TL değerin dikkate alınması, 38 numaralı daire için ise dava tarihindeki değer dikkate alınmakla beraber 1.1.2002 tarihinden sonra edinilen ve mal rejiminin tasfiyesinden önce elden çıkarılan mallar bakımından uygulanması mümkün olan TMK.nun 227/2. fıkra uygulanarak hakkaniyete göre katkı payı alacağında davalı aleyhine artışa gidilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru olmamıştır. Mahkemece yapılacak iş, belirlenen oranlar ile taşınmazların dava tarihindeki sürüm değerlerini çarpmak ve bulunacak katkı alacağı miktarında kabule karar vermek, tarafların kazanılmış haklarını da gözönünde bulundurmak olmalıdır.
Bundan ayrı katkı payı alacağı davasının kabul edilebilmesi için diğer koşulların yanında eşler arasındaki mal rejiminin sona ermesi gerekmektedir. Başka anlatımla, mal rejiminin sona ermesi ile eş ya da mirasçıları lehine alacak hakkı doğar. Doğmamış bir alacak hakkına temerrüde düşüldüğü gerekçesiyle faiz uygulanamaz. Karşı taraf boşanma ile birlikte katkı payı alacağının istenerek dava açılması halinde en erken boşanma dava tarihi itibarıyla temerrüde düşürülmüş sayılabilir. Katkı payı alacağı davasının boşanma davasından sonra açılması halinde temerrüd tarihi katkı payı alacağına ilişkin davanın açıldığı tarihtir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık 1.1.2002 tarihinden önceki döneme ait katkı payı alacağı isteğine ilişkin bulunduğuna ve bu durumda faizin başlangıç tarihinin davalı daha önce temerrüde düşürülmediğinden davalının temerrüde düşürüldüğü tarih olan dava tarihi 18.7.2005 olarak kabul edilmesi gerekirken, diğer bir anlatımla talepte bulunulan 6.000,00 TL miktar bakımından dava tarihinden işleyecek yasal faize hükmedilmesi gerekirken, alacağın 6.000,00 TL"lik kısmı için faizin başlangıç tarihi olarak, karar tarihi 6.11.2008 tarihinin esas alınması da yerinde değil ise de; hükmün bu bölümünün davacı tarafından temyiz edilmemesi ve yazılı olan durumun da davalı tarafın yararına bulunması nedeniyle bozma nedeni yapılmamış, sadece eleştirmekle yetinilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenle davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 1.064,00 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine 18.10.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.