Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/2 Esas 2022/7968 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtay’ca incelenmesi davacılar vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 23. maddesine göre taşınmazın geri alınması, bu olmadığı taktirde 22. maddesine göre, idarenin davacıya geri alım hakkını kullandırmaması nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine ilişkin olarak verilen karara karşı, davacılar vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun Konya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'nce HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine dair verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; 4650 sayılı Kanun ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanun ile değiştirilen 22. maddesinde; “Kamulaştırmanın kesinleşmesinden sonra, taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir. İade işleminin kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra bir yıl içinde gerçekleşmesi halinde kamulaştırma bedelinin faizi alınmaz. Bu madde hükümlerine göre taşınmaz malı geri almayı kabul etmeyen mal sahibi veya mirasçılarının 23. maddeye göre geri alma hakları da düşer. Bu madde hükümleri, kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl geçmiş olması halinde uygulanmaz.” hükmü yer almakta olup, her ne kadar Anayasa Mahkemesi’nin 14.05.2015 tarih, 2014/177 E. - 2015/49 K. sayılı ve 11.06.2015 tarihinde yayımlanan kararı ile 6552 sayılı Kanun'un 101. maddesi ile eklenen geçici 9. maddesinde yer alan "Bu Kanun'un 22. maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri ile" ibaresinin iptal edildiği, böylece 10.09.2014 tarihinden önce açılan ve halen kesinleşmeyen davalarda Kamulaştırma Kanunu'nun 22/3. maddesi ile getirilen 5 yıllık hak düşürücü süre şartının uygulanma imkanı kalmamış ise de istinaf incelemesine konu dava 19.03.2019 tarihinde açılmıştır.
Bu durumda kamulaştırma işleminin kesinleştiği tarih itibarıyla davanın hak düşürücü süreden reddine ilişkin ilk derece mahkemesinden verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olmadığından usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nın 370. maddesi gereğince ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 09/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.