Danıştay 10. Daire 2017/1647 Esas 2022/2597 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/1647
Karar No : 2022/2597

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI YANINDA MÜDAHİL : ... Madencilik ve İnşaat Sanayi Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının kabule ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gümüşhane-Torul-Şiran arasındaki karayolu yapım çalışmaları sırasında davacının Gümüşhane İli, Torul İlçesi, ... Köyü, ... mevki ... ada, ... parselde bulunan arazisindeki meyve ağaçlarının kırıldığı, su arkının yıkıldığı ve ağaçlarının kuruduğu, bahçe etrafını saran çitlerin kullanılamaz hale geldiği belirtilerek uğranıldığı ileri sürülen zararların karşılığı olarak 40.000,00 TL maddi tazminatın ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesi'nin 29/03/2016 tarih ve E:2012/4856, K:2016/1773 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle verilen ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen 14/12/2011 tarihli bilirkişi raporunda; yol yapımı ve asfaltlama işlemlerinin tamamlanmış olduğu, yapım sırasında ortaya çıkmış bulunan hafriyatın davacının taşınmazı ve civar taşınmazlardaki kamulaştırılmış alanlara yığıldığı, davacının taşınmazının yola bitişik olan 453 m²'lik kısmının kamulaştırıldığı ve bu kesime hafriyatın yığıldığı, buradan yuvarlanan irili ufaklı kayaların ise davacının taşınmazında biriktiği, taşınmazın yol kenarında bulunan çelik tel çitin hafriyatla kapatılmış olduğu, davacının taşınmazının ortasından geçen sulama kanalı ile yol arasında kalan kısmında ot üretimi yapıldığı, kanalın dere tarafındaki kısmının ise meyve bahçesi olarak kullanıldığı, bu meyve bahçesindeki meyve ağaçlarının bir kısmının kurumuş, bir kısmının yarı kurumuş ve bir kısmının da kurumamış olduğu, davacının taşınmazında ortaya çıkmış bulunan zararın, davalı idarenin yol inşaatı yapımından kaynaklandığı, bu bağlamda olayda davalı idarenin hizmet kusurunun bulunduğu tespitlerine yer verildiği, davacının taşınmazına yığılan hafriyatın kaldırılması için harcanması gereken miktarın 247,50 TL, tel örgünün yeniden yapımı için gerekli miktarın 3.349,50 TL, kuruyan meyve ağaçları ve elde edilemeyen ot nedeniyle 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yılları için toplam ürün ve ot kaybı zararının kuruyan ağaçların odun bedeli düşüldükten sonra 11.328,80 TL, kısmen veya tamamen kuruyan meyve ağaçlarının dikim masrafları ve yeni dikilen ağaçlar meyve verinceye kadar olan ürün kaybı zararının ise 18,345,58 TL, toplam zararın ise 33.271,51 TL olarak belirlendiğinin görüldüğü, davacıya ait taşınmazın, davalı idare tarafından yapılan yol çalışması nedeniyle zarara uğradığı ve davalı idarenin, söz konusu yolun yapımı hususunda yeterli özeni göstermemesi nedeniyle meydana gelen olayda hizmet kusuru bulunduğu hususunda duraksama bulunmamakla birlikte bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek nitelikte olduğu, davanın süresinde açılıp açılmadığı hususuna gelince, söz konusu yol yapımı nedeniyle davacının uğradığı gelir kaybı zararının 2007 yılından beri her yıl tekrar ettiği görüldüğünden 2577 sayılı Kanun uyarınca davacının, her yıl için ayrı ayrı olmak üzere süresinde açacağı davalarda zararlarının tazminini isteyebileceğinin kabulü gerektiği, bu bağlamda, bakılan davanın 26/01/2011 tarihinde açıldığı dikkate alındığında, davacının 2577 sayılı Kanun uyarınca, dava tarihinden bir yıl öncesine kadar olan gelir kaybı zararını isteyebileceği, bu nedenle, davanın açıldığı 2011 yılı ile bir yıl öncesi olan 2010 yılında oluşan gelir kaybı zararlarının tazmini istenebileceğinden davanın, gelir kaybı zararına ilişkin kısmının 2007, 2008 ve 2009 yıllarına ilişkin kısmı ile tel örgünün yeniden yapımı için gerekli gidere ilişkin kısmının süresinde olmadığı, öte yandan, davacının taşınmazına harfiyat yığılması nedeniyle uğranılan zararın süregelen zarar niteliğinde olduğu görüldüğünden, davanın anılan kısmının süresinde olduğu, bu durumda; bilirkişilerce hesaplanan zarar miktarının 10.755,18 TL'lik kısmı yönünden davanın süre yönünden reddi, 22.516,33 TL'lik kısmı yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen süre yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, eser sözleşmesi ile yapılan anahtar teslim işlerde idarelerinin kusurundan bahsedilemeyeceği, üçüncü kişinin kusurundan kaynaklanan zarar ile idareleri arasında nedensellik bağı kurulamayacağı bu sebeple idarelerinin tazmin yükümlülüğünün bulunmadığı, olayın oluş şekline göre idarelerinin kusuru bulunmadığının ortada olduğu iddialarıyla temyize konu kararın kabule ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Mahkeme kararının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 26. maddesi gereğince bozulması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava, ... arasındaki karayolu yapım çalışmaları sırasında davacının Gümüşhane İli, Torul İlçesi, ... Köyü, ... mevki ... ada, ... parselde bulunan arazisindeki meyve ağaçlarının kırıldığı, su arkının yıkıldığı ve ağaçlarının kuruduğu, bahçe etrafını saran çitlerin kullanılamaz hale geldiği belirtilerek uğranıldığı ileri sürülen zararların karşılığı olarak 40.000,00 TL maddi tazminatın ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik" başlıklı 26. maddesinde, "Dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar; gerçek kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verilir. Dört ay içinde yenileme dilekçesi verilmemiş ise, varsa yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir." hükümlerine yer verilmiştir.
2577 sayılı Kanun'un 26. maddesinin "yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir." hükmünden kastedilen münhasıran ölenin şahsına sıkı sıkıya bağlı olan, başkalarına devir ve temliki veya miras yoluyla intikali mümkün olmayan haklarla ilgili davalardır. Bunun dışında, Türk Medeni Kanunu hükümleri uyarınca, ölene ait bulunan bütün haklar, mallar ve borçlar mirasçılara geçeceğinden, dava açılmakla mameleki niteliğe dönüşen haklar da ölenin malvarlığının bir bölümünü oluşturacağından, açılmış bulunan bu tür davaları ölenin mirasçılarının takip etme hakkının bulunduğunun kabulü gerekir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının ve UYAP sisteminden alınan nüfus kayıt örneğinin incelenmesinden; davacı Yaşar Tümer'in, ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararından önce 05/06/2016 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; İdare Mahkemesince, davacının vefat etmiş olduğu ve uyuşmazlığın yalnız öleni ilgilendiren bir dava niteliğinde bulunmadığı gözetilerek, 2577 sayılı Kanun'un 26. maddesinin 1. fıkrası uyarınca davayı takip hakkı kendisine geçen mirasçıların başvurmasına kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin 2577 sayılı Kanun'un 26. maddesi, 1. fıkrası hükmünün uygulanmasını teminen kabulüne,
2. Davanın kısmen kabulüne, kısmen süre yönünden reddine ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/05/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.