Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/5959 Esas 2022/7869 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Tasarrufun iptali istemine ilişkin olarak açılan davada Fethiye 1. Asliye Hukuk ile Bursa 5. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

-KARAR-

Dava, tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
Fethiye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, somut olayda davalı borçlu ... Madencilik Ltd. Şti. davaya cevap vermediği gibi usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen duruşmaya da katılmadığından diğer davalı ...'nun yapmış olduğu usuli işlemlerin kendisini bağlayacağı, davalı ... vekilinin cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunduğu, yerleşim yerinin ... İlçesinde olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Bursa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce ise, davalılardan ...'nun yetki itirazında bulunduğu, diğer davalı ... Madencilik Ltd. Şti.'nin ise davaya cevap vermediği, İİK'nın 282. maddesi gereğince davalı borçlu ile doğrudan veya dolaylı işlem yapan 3. kişiler arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğundan ve zorunlu dava arkadaşları usul işlemlerini birlikte yapmak zorunda olduklarından yetki itirazının davalılarca birlikte ileri sürülmesi gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Dava İİK'nın 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkin olup, iptal davaları için yasada özel bir düzenleme öngörülmediğinden davanın HMK'nın 6. maddesi gereğince davalının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesinde açılması gerekir. Aynı Kanun’un 7/1. maddesi gereğince de davalı birden fazla ise dava bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. İptal davaları ayni hakka değil kişisel hakka dayanan davalardan olduğundan davanın konusu taşınmaz bile olsa HMK'nın 12. maddesinin uygulanma imkanı yoktur. İİK'nın 282. maddesi gereğince davalı borçlu ile doğrudan veya dolaylı işlem yapan 3. kişiler arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğundan ve zorunlu dava arkadaşları usul işlemlerini birlikte yapmak zorunda olduklarından yetki itirazının davalılarca birlikte ileri sürülmesi yasa gereğidir. Yalnız bir davalı tarafından ileri sürülen yetki itirazı hukuki sonuç doğurmaz.
Somut olayda; davalı ...’nun cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunduğu, diğer davalı ... Madencilik Ltd. Şti.'nin ise davaya cevap vermediği dolayısıyla yetki itirazında bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın davanın ilk açıldığı yer olan Fethiye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Fethiye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 09/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.