Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2010/2635 Esas 2010/4778 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı

... ile ... aralarındaki katılma alacağı davasının reddine dair Eskişehir 2.Aile Mahkemesinden verilen 17.12.2009 gün ve 707/1020 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili, tarafların 2002 yılında evlendiklerini, 2004 yılında açılan boşanma davasının kabul ile sonuçlanarak 2006 yılında kesinleşmesi üzerine boşandıklarını, evlilik birliği içerisinde edinilen 26 KH 075 plakalı otomobil üzerinde 1/2 payı bulunduğunu açıklayarak aracın satış tarihindeki bedeli üzerinden payına isabet eden 3500 TL katılma alacağının davalıdan alınmasına karar verilmesini savunmuş, 20.11.2009 tarihli ıslah dilekçesinde dava dilekçesindeki katılma alacağına 868.50 TL ilave edilmesini istemiştir.
Davalı vekili, yersiz açılan davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, boşanma davasının açıldığı tarihte davalının üzerinde kayıtlı araç bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar, 15.03.2002 tarihinde evlenmiş, 01.10.2004 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 09.10.2006 tarihinde kesinleşmesi üzerine boşanmışlardır. Eşler arasında başka mal rejimi seçilmediğinden 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 sayılı TKM.nin 170. m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar (TMK.nun 225/2. m) yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK.nun 202.m).
Dava; katılma alacağı isteğine ilişkindir. Bu tür davalarda eklenecek değerlerden (TMK.nun 229. m) ve denkleştirmeden (TMK.nun 230.m) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere davalının edinilmiş mallarının (TMK.nun 219.m) toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.nun 231.m) yarısı üzerinden (TMK.nun 236/1.m) tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak hüküm kurulur.
Mahkemece, boşanma davasının açıldığı 01.10.2004 tarihinden önce elden çıkarıldığı ve bu tarih itibarı ile davalı üzerinde kayıtlı araç bulunmadığı görüşünden hareketle davanın reddine karar verilmiş ise de, mahkemece ulaşılan sonuç usul ve yasaya aykırıdır.Bu tür uyuşmazlıklarda zaten ayın (malın aynısı) değil karşılığı olan alacak istenir. TMK.nun 227/2. maddesinde, malın daha önce elden çıkarılmış olması halinde hakim, diğer eşe ödenecek alacağın hakkaniyete uygun olarak belirleneceği açıklanmıştır. Mahkemece yukarıdaki açıklamalar dikkate alınarak davacının katılma alacağının belirlenmesi gerekirken hatalı değerlendirme sonunda yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün açıklanan nedenlerle ve HUMK. nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 17,15 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 14.10.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.