Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/14268 Esas 2022/8168 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtay’ca incelenmesi davalı idare vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı idare vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek 24/12/2019 gün ve 30988 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7201 sayılı Kanun'un 5. ve 7. maddeleri ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Ek 2. madde ve geçici 15. madde uyarınca ... yerine yasal hasım haline gelen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın karar başlığında davalı olarak gösterilmesi ve harçtan muaf olduğu gözetilmek suretiyle hükmün düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmesine ilişkin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nce verilen karar, davalı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin tetkikinde; dava konusu olan ... İli, ... İlçesi, ... Mevkii, ... parsel sayılı (yeni ... İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, 1 parsel) 7740 m² taşınmazın 150/7740 payı davacı ... ve 165/7740 payı davacılar murisi ... adına kayıtlı iken, hisselerinin tamamının Mülga Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından 1979 yılında kamulaştırılmasına karar verildiği, kamulaştırma kararının bila tebliği ve adres araştırmasının sonuçsuz kalması üzerine 13/11/1982 ve 27/11/1982 tarihlerinde ilanen tebliğ edildiği, Bakırköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1983/187 Esas - 1984/112 Karar sayılı ilamı ile aralarında davacıların da bulunduğu davalılar aleyhine dava konusu 156 parsel taşınmazın tescili istemiyle açılan dava da davanın kabulü ile 6830 sayılı yasanın 17. maddesine göre tescil kararı verildiği, verilen kararın 13/09/1984 tarihinde kesinleştiği dava konusu taşınmazın davacı adına kayıtlı payının kamulaştırma nedeniyle 16/08/1985 tarihinde davalı adına tescil edilmiş olduğu anlaşılmıştır.
21/12/2019 tarihinde kabul edilerek 24/12/2019 gün, 30988 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanun'un 6. ve 7. maddesi ve 09/06/2021 tarihinde kabul edilerek 19/06/2021 gün, 31516 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanun'un 20. ve 27. maddeleri ile 2942 sayılı Yasaya eklenen ek-3, geçici 15. ve 17. maddeleri ile;Ek 3. maddesi ile "Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanunu'nun 16. ve 17. maddeleri ile bu Kanun'un mülga 16. ve 17. maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle: 9/6/2021- 7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.
Geçici 15. maddesi ile “ Mülga 6830 sayılı Kanun'un 16. ve 17 . maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, ek 3'üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”
Geçici 17. maddesi ile “Bu maddeyi ihdas eden Kanunla bu Kanun'un ek 3'üncü maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır ” hükmü getirilmiştir.
Bu durumda yukarıda açıklanan yasa hükmüne uygun rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden, bozmanın niteliğine göre sair yönler incelenmeksizin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi hükmünün yukarıda açıklanan gerekçelerle HMK’nın 371. maddesi gereğince BOZULMASINA, 11/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.