Davacı ... ile davalı ... Bakanlığını İzafeten İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü aralarındaki alacak davasına dair İzmir 3. Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen 10/11/2015 tarihli ve 2014/1004 E. - 2015/1075 K. sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 11/02/2019 tarihli ve 2017/4853 E. - 2019/930 K. sayılı ilama karşı davalı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; 02/07/2011 tarihinde tanzim edilen sözleşme uyarınca okulun kantin işletmeciliğini elinde bulundurduğunu, bu sözleşmeden önce de 2006 yılından bu yana devamlı olarak söz konusu okulun kantin işletmeciliği faaliyetlerini sürdürdüğünü, söz konusu sözleşmeye göre dava konusu yerde çok sayıda yenilik yaptığını, ancak okul yönetimince 2012/2013 yılı için sözleşmenin yenilenmeyeceğinin bildirildiğini, okul yönetimine yapılan başvurular ve son olarak gönderilen 14/09/2012 tarihli ihtarnameyle de sonuç alınamadığından İzmir 1. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2013/63 D.İş sayılı dosyası üzerinden tespit yaptırıldığını, bu dosya üzerinden tespit edilen 36.911,00-TL"nin ve 888,85-TL tespit giderinin, toplam olarak 37.798,85-TL alacağın temerrüt tarihinden itibaren hesaplanacak faizi ile birlikte davacıya ödenmesini talep etmiştir.
Davalı; Okul Aile Birliği ile davacı arasında imzalanan sözleşmenin özel şartlar bölümünün birinci maddesinde yüklenicinin değişmesi halinde yapılan faydalı masrafların yeni yüklenici tarafından eski yükleniciye ödeneceğinin hüküm altına alındığını ayrıca yapılan masrafların Okul Aile Birliği"nin muvafakati ve bilgisi dahilinde yapılan değişiklikler olmadığını, bu nedenle İzmir 1. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2013/63 D.İş sayılı dosyası üzerinden yapılan tespit sonucu belirlenen bedelin idarece ve Okul Aile Birliği"nce kabul edilmediği ve itiraz edildiğini bildirerek haksız ve yasal dayanaktan yoksun iş bu davanın husumet, zamanaşımı ve esasa yönelik itirazlarının göz önüne alınarak reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece; davacının davaya konu taşınmaza bir takım faydalı masraflar yaptığı, taşınmazı tahliye ettiğine göre de taraflar arasında imzalanan sözleşmeye dayanarak bu masrafları davalı-idareden talep etme hakkı olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile 36.911,00 TL"nin dava tarihi olan 11/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalı-idareden tahsiline karar verilmiş, hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 2017/4853 esas 2019/930 karar sayılı 11/02/2019 tarihli ilamıyla onanmasına karar verilmiş, işbu ilama karşı davalı tarafından süresi içinde kararın düzeltilmesi talep edilmiş olmakla yeniden yapılan incelemede;
Kural olarak davacı kiracı, kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu giderlerden alınıp götürülmesi mümkün olmayan ve davalı kiraya veren tarafından benimsenenlerin yapıldıkları tarihler itibariyle bedellerini vekaletsiz iş görme hükümlerine göre isteyebilir. (TBK"un 530, BK.nun 414.md.)
Yargıtayın yerleşik uygulamaları, sözleşmede aksi kararlaştırılmadığı sürece, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle belirlenecek değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle elde edilecek değeri isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle kiracı kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranında ve yapıldıkları tarih itibarıyla rayiç bedeller üzerinden bedelin tazminini talep edebilir. Kiraya verenin sorumluluğu zorunlu ve faydalı imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır.
Taraflar arasında 02/07/2011 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli yazılı kira sözleşmesi bulunduğu konusunda herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Sözleşmenin özel şartlar bölümünün birinci maddesinde ise, yüklenicinin değişmesi durumunda yapılan sabit tesis masrafların, kullanma süresi ve amortisman dikkate alınarak okul, birlik, varsa ilgili meslek odası temsilcilerinin ve gerektiğinde bilirkişi katılımıyla oluşturulacak komisyonca takdir edilen meblağın, eski yükleniciye yeni yüklenici tarafından ödeneceği kararlaştırılmıştır. Bu hüküm uyarınca davacı kiracı tarafından davaya konu edilen kiralanan taşınmaza yapılan faydalı ve zorunlu masraflardan kiralanan taşınmazda kalan ve davalı kiraya veren tarafından benimsenen imalatların sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde ve yapıldıkları (imal) tarihi itibariyle rayiç bedeller üzerinden yıpranma payı da düşülmek suretiyle davalıdan tazmininin istenebileceği açıktır. Bu durumda davacı tarafından kiralanan taşınmazda 2006 yılından beri kiracı olarak bulunduğu ikrar edilmekle, buna göre yapılan imalatların, taraflarca aksine fatura vs herhangi bir belge ile sonradan yapıldığı kanıtlanamadığından, imalatların ilk kiralama ilişkisinin başlangıç tarihinde yapıldığının kabulü gerekir. Bu durumda Mahkemece; taraflara ilk kira başlangıç tarihinin kanıtlanabilmesi için imkan verilip, tarih belirlendiğinde ve imalatların sonradan yapıldığı kanıtlanamadığında, bu tarih baz alınarak yapılan faydalı masrafların rayiç bedelleri belirlenip, bulunacak değerden kullanım süresiyle orantılı yıpranma payının da düşülmesi suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesinin hatalı olduğu yeniden yapılan inceleme sonucu anlaşıldığından davalının karar düzeltme isteğinin kabulü ile onama ilamının kaldırılarak hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ; Yukarıda açıklanan nedenlerle davalıların karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairece verilen 11/02/2019 tarih ve 2017/4853 esas 2019/930 Karar sayılı onama ilamı kaldırılarak hükmün HUMK"nun 428.maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine, 05/12/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.