Danıştay 2. Daire 2021/3593 Esas 2022/2763 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3593
Karar No : 2022/2763

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Vasisi …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : … İl Emniyet Müdürlüğü emrinde 4. sınıf emniyet müdürü olarak görev yapan davacı, 2015 yılı terfi döneminde 3. sınıf emniyet müdürlüğüne terfi ettirilmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açmıştır.
… İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş; anılan karar, davalı idare tarafından temyiz edilmesi üzerine Danıştay Beşinci Dairesinin 03/07/2019 günlü, E:2016/28541, K:2019/4487 sayılı kararıyla bozulmuş; davacı tarafından karar düzeltme yoluna başvurulması üzerine Danıştay Beşinci Dairesinin 02/07/2020 günlü, E:2010/5420, K:2020/3073 sayılı kararıyla karar düzeltme istemi reddedilmiştir
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesince bozma kararına uyularak verilen temyize konu kararla; dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla Merkez Değerlendirme Kurulu kararında yer verilen gerekçeler, uyuşmazlık konusu terfi döneminde terfiyi hak eden ve terfi ettirilen personele ilişkin liste ile bu listede yer alan personelin, sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışlar ile alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturma bilgileri gözönünde bulundurulduğunda; davalı idarece liyakat değerlendirmesinde dikkate alınması gereken ölçütlerin, rütbe terfiine aday davacı yönünden eşit, objektif ve istikrarlı bir şekilde uygulanmadığı anlaşılmakta ise de, gelinen aşamada meydana gelen yeni hukuki durumlar, davacı hakkında yapılan soruşturmaya konu fiillerin temadi etmesi, nitelik ve ağırlığı ile örgütün büyük bir gizlilik ve takiye içinde Devleti ele geçirmek amacıyla yasadışı faaliyetlerde bulunduğu da dikkate alındığında, 2015 yılı terfi dönemine etkisinin olacağı; bu çerçevede, mevcut listedeki personelin rütbe terfiine ilişkin olarak yukarıda değinilen hususlar da gözönünde bulundurulmak suretiyle davacının durumunun liyakat yönünden "yeniden" değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; kıdem sıralamasında 445. sırada yer alan davacının üst rütbeye terfi durumu hakkında ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılan değerlendirme sonucunda verilen terfi etmez kararının hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : İdare Mahkemesi kararının gerekçe değiştirerek onanması, gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, 14/12/2020 tarihinde kesinleşen … Sulh Hukuk Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla davacıya vasi atandığı görüldüğünden davaya davacı adına vasi yoluyla devam edilmesine karar verilerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin gereği görüşüldü;

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
4. sınıf emniyet müdürü olarak görev yapan davacı, bir üst rütbeye terfisi için yapılan 2015 yılı rütbe terfi sözlü sınavında (40) puan takdir edilmek suretiyle başarısız sayılmış ve bu işlemin iptali istemiyle açmış olduğu davada … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… sayılı, "davalı idarenin ara karara cevap ve savunma verme sürelerinden sonra yeniden bir karar verilinceye kadar işlemin yürütmesinin durdurulmasına" dair karar üzerine "yöneticilik ile ilgili hizmet içi eğitime" katılmıştır.
Davacı, söz konusu "yöneticilik ile ilgili hizmet içi eğitim"de başarılı olması üzerine, Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Değerlendirme Kurulu gündemine alınmış ve anılan Kurulun … günlü, … sayılı kararı ile bir üst rütbeye terfi ettirilmemesine karar verilmesi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
Bu arada, davacının rütbe terfi sözlü sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açmış olduğu davada … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı ile davacının sözlü sınavı sonucunda başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Anılan kararın davalı idare tarafından temyizi üzerine Danıştay Beşinci Dairesinin 23/05/2017 günlü, E:2016/30677, K:2017/13852 sayılı kararı ile temyize konu kararın onanmasına karar verilmiş; davalı idarece karar düzeltme yoluna başvurulması üzerine Danıştay Beşinci Dairesinin 05/02/2020 günlü, E:2017/14699, K:2020/528 sayılı kararı ile karar düzeltme isteminin reddine karar verilerek anılan karar kesinleşmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT :
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun "Terfi ve Atama" başlıklı 55. maddesinin 4. fıkrasında, "Rütbelere terfi ettirilecek personelin kurullarda görüşülmesi kıdem sırasına göre, rütbelere terfiler ise bu maddede öngörülen sınav ve eğitim şartı saklı kalmak üzere liyakate göre yapılır." hükmüne; aynı maddenin 8. fıkrasında, "Emniyet Amirleri ile Dördüncü ve Üçüncü Sınıf Emniyet Müdürlerinin liyakat koşullarını belirlemek ve terfilerini önermek üzere Genel Müdürlük Yüksek Değerlendirme Kurulu oluşturulur. Bu Kurul, Emniyet Genel Müdürünün başkanlığında, Genel Müdür Yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Polis Akademisi Başkanı, Özel Güvenlik Denetleme Başkanı, Birinci Hukuk Müşaviri, Personel Dairesi Başkanı ile Polis Başmüfettişleri arasından seçilecek bir Polis Başmüfettişi ve İl Emniyet Müdürleri arasından seçilecek iki İl Emniyet Müdüründen teşekkül eder. Bu Kurulda görev yapacak Polis Başmüfettişi ile İl Emniyet Müdürlerinin seçimine ilişkin esaslar yönetmelikle düzenlenir." hükmüne; 11. fıkrasında, "Kurullarda personelin rütbe terfiinin görüşülebilmesi için;
a) Bulunulan rütbelerdeki en az bekleme sürelerinin tamamlanması,
b) Bekleme süresi içindeki yıl sayısı kadar iyi veya çok iyi performans değerlendirme puanının alınması,
c) Yönetmeliğe uygun olarak yapılacak yazılı ve sözlü sınavda başarılı olunması,
d) Polis Akademisi Başkanlığınca düzenlenecek yöneticilikle ilgili hizmet içi eğitimde başarılı olunması,
şarttır." hükmüne; 18. fıkrasında ise, "Rütbe terfileri ve sınavlar ile meslek içi yöneticilik eğitim kursları, eğitim tarih ve süreleri ile değerlendirme kurullarının çalışmalarına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir" hükmüne yer verilmiştir.
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'na dayanılarak hazırlanan ve 10/05/2015 günlü, 29351 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in 8. maddesinde, "Polis amirlerinden üst rütbelere terfi ettirilecek olanların kurullarda görüşülebilmesi kıdem sırasına göre, rütbelere terfiler ise 12. maddede belirtilen şartları taşımak kaydıyla liyakate göre yapılır." hükmü; 12. maddesinin 1. fıkrasında, "Polis amirlerinin üst rütbeye terfiinin Merkez veya Yüksek Değerlendirme Kurulunda görüşülebilmesi için;
a) Bulunulan rütbe için öngörülen bekleme süresinin tamamlanmış olması,
b) Bulunulan rütbede, kurul gündemine alındığı tarih itibarıyla son performans puanı da dahil olmak üzere, zorunlu en az bekleme süresi kadar iyi veya çok iyi performans değerlendirme puanı alınmış olması,
c) Bu Yönetmeliğe uygun olarak yapılacak yazılı ve sözlü sınavda başarılı sayılması,
ç) Polis Akademisi Başkanlığınca düzenlenecek yöneticilikle ilgili hizmetiçi eğitimde başarılı olunması şarttır." hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen Yasa ve Yönetmelik hükümleri gereğince; bir polis amirinin üst rütbeye terfi durumunun Yüksek Değerlendirme Kurulunda görüşülebilmesi için, önce bulunduğu rütbede belirlenen bekleme süresini tamamlamış olması, sonra bulunduğu rütbedeki bekleme süresi kadar iyi veya çok iyi performans değerlendirme puanı almış olması, ayrıca yapılacak yazılı ve sözlü sınav ile Polis Akademisi Başkanlığı tarafından düzenlenecek yöneticilikle ilgili hizmet içi eğitiminde başarılı olması gerekmektedir. Bu doğrultuda, bir terfi döneminde belirtilen şartları yerine getirerek kurul gündemine alınan amirler, kıdemlerine göre sıralandıktan sonra, belirlenen sıralamaya göre her biri liyakat yönünden değerlendirilecek ve liyakat yönünden yeterli görülenlerin terfi ettirilmesine, yeterli görülmeyenlerin ise terfi ettirilmemesine karar verilecektir.
Kararımızın "Maddi Olay" kısmında belirtilen, davacının, 2015 yılı rütbe terfi sözlü sınavında başarısız sayılması işlemine karşı açtığı davada verilen "Yürütmenin durdurulması isteminin savunma ve ara kararına kadar kabulü" kararı ile esasa ilişkin olarak verilen ve Danıştay Beşinci Dairesince onanan iptal kararının, davacının "sözlü sınavda başarılı olduğu" yolunda bir sonuç doğurmadığı ve yürürlüğe konulacak yeni yönetmelikte belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde davacının yeniden sözlü sınava alınacağı dikkate alındığında, davacının bir üst rütbeye terfisi için Yüksek Değerlendirme Kurulu gündemine alınma şartları arasında yer alan "sözlü sınavda başarılı olma" şartını yerine getirip getirmediği henüz belli olmadığından, Yüksek Değerlendirme Kurulu gündemine alınarak bir üst rütbeye terfi ettirilmemesi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk, temyize konu İdare Mahkemesi kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmında ise sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan, bu kararın, davacının doğrudan bir üst rütbeye terfi ettirilmesi yönünde bir sonuç doğurmayacağı, yeni yönetmelikte belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde yeniden yapılacak sözlü sınav sonucunda başarılı olması halinde, davacının bir üst rütbeye terfi durumunun Yüksek Değerlendirme Kurulunda görüşülmesi gerektiği de tabiidir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın YUKARIDA BELİRTİLEN GEREKÇEYLE ONANMASINA,,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/05/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :

Emniyet amiri olarak görev yapan davacı, bir üst rütbeye terfisi için yapılan 2015 yılı rütbe terfi sözlü sınavında (40) puan takdir edilmek suretiyle başarısız sayılmış ve bu işlemin iptali istemiyle açmış olduğu davada … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… sayılı, "davalı idarenin ara karara cevap ve savunma verme sürelerinden sonra yeniden bir karar verilinceye kadar işlemin yürütmesinin durdurulmasına" dair karar üzerine "yöneticilik ile ilgili hizmet içi eğitime" katılmıştır.
Davacı, söz konusu "yöneticilik ile ilgili hizmet içi eğitim"de başarılı sayılarak, Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Değerlendirme Kurulu gündemine alınmış ve anılan Kurulun … günlü, … sayılı kararı ile bir üst rütbeye terfi ettirilmemesine karar verilmiş; bunun üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
10/05/2015 günlü, 29351 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik'in, sözlü sınava dair 28. maddesinin 3. fıkrasının Danıştay Beşinci Dairesinin 20/06/2018 günlü, E:2016/24760, K:2018/15074 sayılı kararıyla iptaline karar verildiği; anılan karara karşı davalı idareler tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 25/11/2020 günlü, E: 2019/179, K:2020/2522 sayılı kararıyla onama kararı verilerek kesinleştiği; benzer nitelikte birçok davanın açıldığı ve sözlü sınav yönünden iptal ile sonuçlandığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda anılan Yönetmelik'in, sözlü sınava dair 28. maddesinin 3. fıkrasının yargı kararı ile iptali üzerine, Yönetmelik'in sözlü sınava dair hükümlerinin yeniden düzenleneceği; yürürlüğe konulacak yeni yönetmelikte belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde davacının yeniden sözlü sınava alınacağı ve bunun sonucunda başarılı olması halinde Yüksek Değerlendirme Kurulu tarafından liyakat yönünden yeniden terfi değerlendirmesine tabi tutulacağı açıktır.
Uyuşmazlıkta, davacının, 2015 yılı rütbe terfi sözlü sınavında başarısız sayılması işlemine karşı açtığı davada verilen "Yürütmenin durdurulması isteminin savunma ve ara kararına kadar kabulü" kararı ile esasa ilişkin olarak verilen ve Danıştay Beşinci Dairesinin 23/05/2017 günlü, E:2016/30677, K:2017/13852 sayılı kararı ile onanan iptal kararı uyarınca "yargı kararı"nın uygulandığından bahisle davacının yöneticilik ile ilgili hizmet içi eğitime" alındığı görülmekte ise de, sözü edilen yargı kararının iptal edilen Yönetmelik hükümlerinin yeniden düzenlenmesi ve davacının yeniden sözlü sınava alınması şeklinde uygulanması gerektiği, davacının sözlü sınavda başarılı sayılmış kabul edilemeyeceği, bu durumda; terfi için aranan sözlü sınavdan başarılı olma şartını gündem tarihi itibarıyla henüz yerine getirmeyen davacının, … sayılı Yüksek Değerlendirme Kurulu gündemine alınmasına ve terfi değerlendirmesine tabi tutulmasına hukuken olanak bulunmadığından, 3. sınıf emniyet müdürlüğüne terfi ettirilmemesine dair dava konusu işlemde, sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyorum.