Danıştay 2. Daire 2021/3607 Esas 2022/2756 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3607
Karar No : 2022/2756


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Samsun Emniyet Müdürlüğü emrinde 3. sınıf emniyet müdürü olarak görev yapan davacı, hakkında yürütülen soruşturma sonucunda, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 13. maddesinde yer alan "Görevin takdir ve yerine getirilmesinde hoşgörü veya savsaklama göstermek" fiili nedeniyle kınama cezası ile cezalandırılması gerekmekte ise de, indirim hükmünü içeren 15. madde uyarınca uyarma cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin … günlü, … sayılı İçişleri Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu kararının iptali istemiyle dava açmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; soruşturma dosyası ile dava dosyasında yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinden; A.T.'ye yapılan yumruklu saldırı olayının gerçekleşme süreci ve şekli göz önünde bulundurulduğunda, adliye içi ve adliye dışı tedbirlerden sorumlu olduğu tespit edilen davacının, bu konuda ihmalinin bulunduğu, görevin takdir ve yerine getirilmesinde savsaklama göstermek fiilini işlediği sonucuna varıldığından, geçmiş hizmetleri ve olumlu sicilleri de değerlendirmek suretiyle bir alt ceza olan uyarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği; öte yandan, davacı tarafından 09/04/2010 tarihli görev emir yazısında sorumluluğunun 25'er polis memurundan oluşan iki çevik kuvvet grubunu belirlenen alanlarda teçhizatlı olarak görev almalarını sağlamaktan ibaret olduğu ve bu nedenle adliye içi ve dışı tedbirlerinden sorumlu olmadığı iddia edilmiş ise de; 12/04/2010 günü … Ağır Ceza Mahkemesinde yapılacak duruşmayla ilgili alınacak tedbirlere ve görevlendirmelere ilişkin İl Emniyet Müdürlüğünün 09/04/2010 tarihli yazısında, davacının çevik kuvvet şube müdürlüğünden, amirli 25 polis memuru ile koridorlarda (adliye içi), amirli 25 polis memuru ile bina çevre emniyetinde (adliye dışı) teçhitazlı olarak görevlendirildiğinin görülmesi karşısında, söz konusu görevlendirmenin adliye içi ve adliye dışı tedbirlerini kapsadığı açık olduğundan, anılan iddiaya itibar edilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.


TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, olay tarihindeki görev tanımının Mahkemece yeterince değerlendirilmediği, çevik kuvvetin görev tanımında yakın koruma olmadığı, ancak yetkili amirlerin istemi halinde çevik kuvvet polisinini gereken tedbiri alacağı, emniyet teşkilatı düzeninin kararda dikkate alınmadığı, halkanın en dışında çevik kuvvetin olduğu, kendilerinin doğrudan olaya müdahale edemeyeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onikinci Dairesi tarafından Danıştay (Kapatılan) Onaltıncı Dairesine, Danıştay Onaltıncı Dairesi tarafından Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 1. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Danıştay Beşinci Dairesine, Danıştay Beşinci Dairesinin Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; Muş ili, … ilçesi merkezinde, 15/04/2009 tarihinde meydana gelen olaylara ilişkin görülen davanın, … Cumhuriyet Başsavcılığının … günlü, … sayılı yazıları ile kamu güvenliğinin sağlanması yönünden başka bir yer ağır ceza mahkemesine naklinin talep edilmesi üzerine, … Dairesinin 05/02/2010 tarihli kararı ile davanın … Ağır Ceza Mahkemesine naklinin yapıldığı, bu konuda … Ağır Ceza Mahkemesinin E:… esas sayılı dosyası kapsamında yazılan 06/04/2010 tarihli yazıyla Samsun İl Emniyet Müdürlüğünden, söz konusu davanın hassasiyeti ve toplumsal olaylara mahal verilmemesi amacıyla gerekli güvenlik tedbirlerinin hassasiyetle alınmasının istendiği, … günlü, … sayılı "Emniyet Tedbirleri" konulu yazıyla; İstihbarat, Foto Film, Trafik Denetleme Şube Müdürlüklerinin üzerlerine düşen görevleri yapacaklarının belirtilmesinden sonra, çevik kuvvet şube müdürlüğünü vekaleten yürüten davacının sorumluluğunda Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğünden amirli 25 polis memurunun koridorlarda, 25 polis memurunun bina çevre emniyetinde teçhizatlı olarak görev alacaklarının ve mevcut bariyerleri intikal ettirerek sorumlu müdürün uygun göreceği şekilde yerleştirecekleri, bu konuda adliye içi tedbirlerden şube müdürü H.E'nin, adliye dışı tedbirlerden M.A. vasıtasıyla İl Emniyet Müdür Yardımcısı M.C.I'nın, İl Emniyet Müdürüne karşı sorumlu olduğu, kapatılan DTP'nin eski genel başkanı A.T'nin Samsun Adliyesinde çıkışı sırasında yaptığı basın açıklamasının ardından aracına binmek isterken bir kişinin yumruklu saldırısına uğradığı ve bu konuda gerekli güvenlik önlemlerinin alınmadığı iddiası ile ilgili olarak yapılan soruşturma sonucunda düzenlenen 06/08/2010 tarihli raporda davacı ile birlikte sekiz personel hakkında, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 13. maddesinde yer alan "Görevin takdir ve yerine getirilmesinde hoşgörü veya savsaklama göstermek" fiili kapsamında kınama cezası teklif edildiği, dava konusu … günlü, … sayılı İçişleri Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu kararıyla, davacı ile birlikte M.A., Y.G., O.O.'nun geçmiş hizmetlerinin ve sicillerinin olumlu olması da göz önünde bulundurularak bir alt ceza uygulanmak suretiyle uyarma cezası cezalandırılmasına, M.E., R.E., M.C.I. ve H.E. hakkında ceza tayinine mahal olmadığına karar verilmesi üzerine temyizen bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
(Mülga) Emniyet Teşkilatı personeli hakkında disiplin suç ve cezaları yönünden dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 13. maddesinin birinci cümlesinde: "Bu Tüzükte disiplin suçu olarak saptanan eylem, işlem, tutum ve davranışlar dışında herhangi bir biçimde görevin takdir ve yerine getirilmesinde hoşgörü veya savsaklaması görülen memura kınama cezası verilir." hükmüne; 15. maddesinde ise, "Kararın verildiği güne kadar geçmiş hizmetleri olumlu ve sicilleri iyi olan memurlara bu Tüzükte gösterilen cezanın bir derece aşağısı uygulanabilir." hükmüne yer verilmiştir.
7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 8. maddesinin 2. fıkrasında; ''Kınama cezasını gerektiren fiiller şunlardır:...ı) Bu fıkrada disiplinsizlik olarak saptanan eylem, işlem, tutum ve davranışlar dışında herhangi bir biçimde görevin takdir ve yerine getirilmesinde müsamaha ve savsaklama göstermek'' hükmüne; "Disiplin cezaları" başlıklı 7. maddesinin 2. fıkrasında ise; "Kurumda geçmiş hizmetleri sırasında çalışmaları olumlu bulunan ve iyi veya çok iyi derecede değerlendirme puanı alan personel için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir.
" hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Ceza muhakemesi hukuku ve disiplin hukuku farklı kural ve ilkelere tabi disiplinlerdir. Disiplin hukuku, kurumun iç düzenini korumayı amaçlayan ve bunun için kamu görevlilerinin mevzuata, çalışma düzenine, hizmetin gereklerine aykırı fiillerine yönelik olarak uygulanacak yaptırımları ve bu yaptırımların uygulanmasındaki usul ve esasları düzenleyen bir hukuk alanıdır. Bazı hâllerde kamu görevlisinin fiili, ceza hukuku kapsamında suç tanımına uymasının yanı sıra disiplin hukuku yönünden de sorumluluk gerektiren bir mahiyet taşıyabilir.
Disiplin suçuna ve ceza yargılamasına konu eylemlerin aynı olduğu hâllerde disiplin soruşturmasıyla ilgili uyuşmazlıklarda, fiilin sübutuyla ilgili olarak ceza mahkemesinin ulaştığı kanaate saygı gösterilmesi ve bunu sorgulayacak ifadelerin kararlarda kullanılmaması gerekmektedir (AYM, 02/07/2020 günlü, Başvuru No:2016/13566 sayılı karar).
Olayda, davacının ceza yargılaması sonucunda … Sulh Ceza Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararıyla; dosya kapsamında alınan 18/01/2013 bilirkişi raporu ile 08/04/2013 tarihli ek rapor alındığı ve anılan raporlar kapsamında sorumlu olarak İl Emniyet Müdür Yardımcısı M.C.I'ya kusur izafe edildiği; diğer sanıkların kusurlu olmadıklarının değerlendirdiği, davacının görevini ihmal suçunu işlediğine dair sabit bir husus bulunmaması gerekçesiyle beraatine karar verildiği ve söz konusu kararın 20/06/2013 tarihinde kesinleştiği görülmektedir.
Uyuşmazlıkta, ceza mahkemesi kararında da belirtilen tespitler karşısında disiplin cezasına konu fiilin gerçekleşme şekline göre, davacının ihmalinden ve/veya savsaklamasından söz edilemeyeceği, davacının sorumluluğunun çevik kuvvet şube müdürlüğü kapsamında amirli 25 polis memurunun koridorlarda, 25 polis memurunun bina çevre emniyetinde teçhizatlı olarak görev almalarını sağlamak ve mevcut bariyerleri intikal ettirerek sorumlu müdürün uygun göreceği şekilde yerleştirmek olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgeler ile ceza yargılaması sonucunda verilen kararda yer alan tespitler dikkate alındığında, atılı fiilin davacı nezdinde subuta ermediği anlaşıldığından, davaya konu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.