Danıştay 2. Daire 2021/10479 Esas 2022/2747 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10479
Karar No : 2022/2747


TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Kaymakamlığı - …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; İstanbul ili, Bakırköy ilçesi, … Mahallesi, … önünde bulunan taşınmazın, davacı tarafından büfe ve otopark faaliyeti yapılarak fuzulen işgal edildiğinden bahisle tahliye edilmesine ilişkin Bakırköy Kaymakamlığının … günlü, … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacının anılan parseller üzerinde işgalci olduğu ileri sürülmekte ise de, bizzat davalı belediye tarafından davacı şirkete büfe ruhsatı verildiği, ayrıca otopark faaliyeti için büyükşehir belediye başkanlığına bağlı UKOME tarafından izin verildiği, dolayısıyla davacı şirket faaliyetinin yetkili idarenin izni ve bilgisi dışında gerçekleştirilmediği; bu durumda, davacı tarafından yürütülen faaliyetlerin bir kısmının ruhsatlı bir kısmının da izinle yürütülmesi nedeniyle davacı şirketin fuzuli şagil olarak değerlendirilmesine imkan bulunmadığı, aksi bir yaklaşımla anılan parsel üzerindeki faaliyetin yürütülmesi konusunda hali hazırda geçerli izinleri bulunan davacı şirketin fuzuli şagil olarak nitelendirilerek 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi uyarınca tahliye edilmesine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Bakırköy Belediye Başkanlığı tarafından; 06/11/2013 tarihinde işgalin tespit edilerek tutanak tutulduğu, kullanımın herhangi bir hukuki ilişkiye dayanmadığı, büfe ruhsatının verilmiş olmasının işgalin devamı için kazanılmış hak sağlamayacağı ve bu hususun davacının fuzuli şagil olduğu gerçeğini değiştirmeyeceği, Danıştay Onuncu Dairesinin 04/02/2005 günlü, E:2001/5262, K:2005/222 sayılı kararının da bu yönde olduğu, davaya konu alanda otopark faaliyeti de yürütülmesine rağmen otopark ruhsatının bulunmadığı ileri sürülmektedir.
Bakırköy Kaymakamlığı tarafından; 06/11/2013 tarihinde işgalin tespit edilerek tutanak tutulduğu, kullanımın herhangi bir hukuki ilişkiye dayanmadığı, büfe ruhsatının verilmiş olmasının işgalin devamı için kazanılmış hak sağlamayacağı, Danıştay Onuncu Dairesinin 04/02/2005 günlü, E:2001/5262, K:2005/222 sayılı kararının da bu yönde olduğu, 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi uyarınca talep üzerine işlem yapıldığı, davaya konu alanda otopark faaliyeti de yürütülmesine rağmen otopark ruhsatının bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap yasal süresi içinde değildir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarelerin temyiz istemlerinin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararı uyarınca Danıştay Onuncu Dairesine; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:


İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
İstanbul ili, Bakırköy ilçesi, … Mahallesi, … önünde bulunan taşınmazın, davacı tarafından büfe ve otopark faaliyeti yapılarak fuzulen işgal edildiğinden bahisle tahliye edilmesine ilişkin Bakırköy Kaymakamlığının … günlü, … sayılı işleminin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesinde Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülki amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek idareye teslim edileceği hüküm altına alınmış, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15. maddesinin 6. fıkrasında ise, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı kuralına yer verilmiştir.
Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik'in 89. maddesinde de, kiraya verilen, irtifak hakkı kurulan veya kullanma izni verilen taşınmazlardan süresi dolduğu hâlde tahliye edilmeyen, sözleşmesi feshedilen veya herhangi bir sözleşmeye dayanmaksızın fuzuli olarak işgal edilen Hazine taşınmazlarının tahliyesinin; hasat sezonu, iş ve hizmetlerin mevsimlik faaliyet dönemi de dikkate alınarak defterdarlık veya malmüdürlüğünün talebi üzerine, bulunduğu yer mülki amirince en geç 15 gün içinde sağlanarak, taşınmazın İdarece görevlendirilecek memurlara boş olarak teslim edileceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden; İstanbul ili, Bakırköy ilçesi, … Mahallesi, … önünde bulunan ve Bakırköy Belediyesinin tasarrufu altında olduğuna ilişkin taraflar arasında ihtilaf bulunmayan taşınmazın davacı tarafından araç park alanı ve mobo büfe yapılarak işgal edildiğinin 06/11/2013 tarihinde fuzuli işgal tutanağı ile tespit edildiği, işgalin 05/09/2013 tarihinde başladığından bahisle 19/11/2013 günlü ecrimisil ihbarnamesinin düzenlendiği, davacının söz konusu yerden ecrimisil ödemek suretiyle yararlanmaya devam ettiği, söz konusu yerin açık otopark yeri olarak belirlenmesine ilişkin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Daire Başkanlığı tarafından … günlü, … sayılı UKOME kararının alındığı, davacının büfe olarak işlettiği kısım için Bakırköy Belediye Başkanlığından … günlü, Sıra No: … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatı alındığı, Bakırköy Belediye Başkanlığının 12/05/2015 tarihli yazısı ile Bakırköy Kaymakamlığından büfe ve otopark olarak işletilen söz konusu yerin 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesine istinaden tahliye edilmesinin istenildiği, anılan talep doğrultusunda söz konusu yerin 26/05/2015 tarihinde tahliye edilmesine ilişkin … günlü, … sayılı Bakırköy Kaymakamlığı işleminin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda; davacının zilyetliğinin kira sözleşmesine veya herhangi bir ayni hakka dayanmadığı, fuzuli şagillik durumunun 06/11/2013 günlü tutanak ile tespit edildiği ve taşınmazdan ecrimisil ödenerek yararlanıldığı görülmektedir.
Bu durumda; davalı idarenin tasarrufu altındaki taşınmazı fiili müdahalesini haklı kılacak herhangi bir hukuki ilişkisi (mülkiyet, irtifak, kira, tahsis vb.) bulunmadan kullanan davacının fuzuli şagil olduğu, taşınmazdan ecrimisil ödeyerek yararlanmasının işgalin devam etmesini talep etme konusunda davacıya kazanılmış hak sağlamayacağı, işgalin belli süre zarfında sürmüş olmasının tahliye talep etme yetkisini ortadan kaldırmayacağı hususları açık olduğundan, davacının 2886 sayılı Kanun uyarınca anılan taşınmazdan tahliye edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan; büfe olarak kullanılan yer için işyeri açma ve çalışma ruhsatının alınması ile otopark olarak kullanılan yer için UKOME kararının bulunmasının davacının fuzuli şagil sıfatını ortadan kaldırmadığı, işyerlerinin faaliyeti yönünden verilen ruhsat ve izinlerin, kira sözleşmesi veya ayni hakla eşit şekilde hukuki koruma sağlamayacağı açıktır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARELERİN TEMYİZ İSTEMLERİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/05/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.







(X) KARŞI OY:

Dava konusu işlemin iptali yolunda … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı karar ile dayandığı gerekçe hukuk ve usûle uygun bulunduğundan; davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddi ile anılan Mahkeme kararının onanması gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyorum.