Danıştay 6. Daire 2018/2514 Esas 2022/5857 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/2514
Karar No : 2022/5857

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR): 1- …
VEKİLİ : Av. …
2- …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı-ANKARA
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla ili, Bodrum ilçesi, … Mahallesi (Köyü), … Mevkii, … pafta, … sayılı parsel, yeni … ada … sayılı parseli de kapsayan alanda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanarak 15.04.2014 tarihinde askıya çıkarılan Ortakent-Yahşi Koruma Amaçlı 1/5000 ölçekli Revizyon+İlave Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Revizyon+İlave Uygulama İmar Planının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:…, sayılı kararda; dava konusu parselde yer alan 7 metrelik yol kararı ele alındığında, yolun dava konusu … sayılı parsel ile bu parselin batı komşuluğunda bulunan … sayılı parselin (eski … ve … sayılı parseller) arasından geçtiği, dava dosyasında yer alan kadastral durum haritalarında, söz konusu yolun kadastral bir yola oturmadığı, plan kararları kapsamında açılmış olduğu, topografik yapı ya da yapılaşma koşulları açısından zorlayıcı bir neden olmadığı durumlarda yol güzergahlarının, güzergah üzerindeki mülkiyetleri ortalayacak şekilde geçirilmesine özen gösterilmesi gerektiği,ancak, dava konusu planda 7 metrelik yolun mülkiyetleri ortalayarak geçirilmediği, güzergahın ağırlıklı olarak davacıya ait … sayılı parsel üzerinde planlandığı, gerek dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler gerekse de yerinde yapılan incelemelerde, yol güzergâhının ağırlıkla davacıya ait parsel üzerinden geçecek biçimde belirlenmesini nedenleyen topografik yapı, yapılaşmış çevre, doğal-tarihse-kültürel bir değer yada bitki örtüsü gibi bir unsur da tespit edilemediği, yol güzergâhının planda belirlendiği biçimiyle belirlenmesini zorunlu kılan bir neden bulunmadığı,ayrıca keşif sırasında yol güzergâhının, mülkiyet desenini dikkate alacak ve her iki parseli de ortalayacak biçimde yeniden düzenlenmesine engel olacak bir durumun tespit edilmediği,davaya konu olan 7 metrelik yol güzergahının ağırlıklı olarak davacıya ait parsel üzerinden geçecek biçimde belirlenmesinin planlamanın eşitlik ilkesine uygun olmadığı tespit ve değerlendirmelerine dayanarak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanan Ortakent-Yahşi Koruma Amaçlı 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon+İlave Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon+İlave Uygulama İmar Planı’nın davacılara … ada … parsel sayılı parsel sayılı taşınmaz açısından getirilen kullanım kararının parselden geçirilen yolun, özel bir sebebi olmamasına rağmen güzergah üzerindeki mülkiyetleri ortalayarak geçirilmemesi nedeniyle planlama ilkelerine, şehircilik esaslarına, yasal mevzuata ve kamu yararına uygun olmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanarak 15/04/2014-14/05/2014 arihlerinde askıya çıkarılan Ortakent-Yahşi Koruma Amaçlı 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon+İlave Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon+İlave Uygulama İmar Planına askı süresi içinde yapılan itirazın askı süresini izleyen 60 günlük dava açma süresi içinde zımnen reddi söz konusu olduğundan bu tarihi izleyen yasal 60 günlük dava açma süresi içerisinde açılması gerekirken bu süre geçirildikten sonra yeni bir dava açma süresi başlatmayan itirazın reddine yönelik … tarih ve … sayılı kararın bildirimine dair yazısının tebliği üzerine 25/11/2014 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenemeyeceği sonucuna varılarak reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu kararın usul ve hukuka aykırı olduğu iddiasıyla bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanarak 15/04/2014-14/05/2014 tarihlerinde askıya çıkarılan Ortakent-Yahşi Koruma Amaçlı 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon+İlave Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon+İlave Uygulama İmar Planına davacılar tarafından 08/05/2014 tarihinde yaplan itirazlarının davalı idarenin … tarih ve … sayılı kararıyla reddedildiği, ancak bu kararla (davacıların itirazlarının dışında) bir kısım itirazlar kabul edildiğinden kabul edilen kısımlar yönünden 26/09/2014-27/10/2014 tarihleri arasında yeniden askıya çıkarıldığı, davacılardan Ahmet Baki tarafından 24/10/2014 tarihinde ikinci kez itirazda bulunulduğu, bu itirazın … tarih ve … sayılı davalı idare işlemi ile "söz konusu itiraz … tarih ve … sayılı kararla reddedilmiş olup itiraz askı kapsamı dışında kaldığından değerlendirilememektedir." gerekçesine dayanılarak ikinci kez reddedilmesi üzerine 25/11/2014 tarihinde anılan imar planlarının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 8.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki halinde, imar planlarının, nazım imar planı ve uygulama imar planından meydana geldiği, mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının ilgili belediyelerce yapılacağı veya yaptırılacağı, planların, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe gireceği, bu planların onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edileceği, bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebileceği, belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazların ve planların belediye meclisince on beş gün içinde incelenerek kesin karara bağlanacağı, onaylanmış planlarda yapılacak değişikliklerin de yukarıdaki usullere tabi olduğu hükümlerine yer verilmiştir.
2577 sayılı Yasa'nın 11.maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki halinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı düzenlenmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 14.maddesinin son fıkrasında da, "Büyükşehir kapsamındaki ilçe belediye meclisleri tarafından alınan imara ilişkin kararlar, kararın gelişinden itibaren üç ay içinde büyükşehir belediye meclisi tarafından nazım imar plânına uygunluğu yönünden incelenerek aynen veya değiştirilerek kabul edildikten sonra büyükşehir belediye başkanına gönderilir. Üç ay içinde büyükşehir belediye meclisinde görüşülmeyen kararlar onaylanmış sayılır." hükmü yer almaktadır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 3194 sayılı İmar Kanunun 9. maddesi ile 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin (644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname) 102.maddesi uyarınca onaylanacak imar planları da yukarıdaki usullere tabidir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıya alıntılanan mevzuat hükümlerine göre nazım ve uygulama imar planlarının yetkili idarece onaylanmasından sonra yürürlüğe girip bir ay süreyle ilan edildikten sonra kesinleşeceği açık olup bu süre içinde yapılan itirazların tamamı ya da bir kısmının kabul edilmesi halinde nazım ve uygulama imar planının yeniden bu süreci takip edip ilan edilerek kesinleştirilmesi, buna göre dava açma süresinin son ilan süresinin son gününden itibaren başlatılması gerekmektedir.
Bu hale göre, dava konusu Ortakent-Yahşi Koruma Amaçlı 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon+İlave Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon+İlave Uygulama İmar Planının en son 26/09/2014-27/10/2014 tarihleri arasında yeniden askıya çıkarıldığı ve davacılardan Ahmet Baki tarafından askı süresi içinde, 24/10/2014 tarihinde, ikinci kez itirazda bulunulduğu görülmekte olup son askı tarihinden (27/10/2014) itibaren yasal dava açma süresi olan 60 gün içerinden, 25/11/2014 tarihinde, anılan imar planlarının iptali istemiyle açılan davada süre aşımı bulunmamaktadır.
Buna göre, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince işin esası hakkında karar verilmesi gerektiğinden davanın süre aşımı nedeniyle reddine dair kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacıların temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 18/05/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.