
Esas No: 2020/768
Karar No: 2020/1340
Karar Tarihi: 12.03.2020
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2020/768 Esas 2020/1340 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada ... 7. Asliye Hukuk (Tüketici mahkemesi sıfatıyla) mahkemesince gönderme kararı ile ... Tüketici ve ... 2. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
... 7. Asliye Hukuk Mahkemesince (Tüketici mahkemesi sıfatıyla) uyuşmazlığın tüketici işleminden kaynaklandığı, ... ilinde tüketici mahkemelerinin faaliyete geçtiği gerekçesiyle dava dosyasının ... Tüketici Mahkemesine tevzi edilmek üzere ... Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna gönderilmesine karar verilmiştir.
... Tüketici Mahkemesince, uyuşmazlığa konu taşınmazın vasfının dükkan olduğu, tüketici işleminin bulunmadığı, asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından ise, taşınmaz satım sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın ticari nitelikte olmadığı, asliye hukuk mahkemesince görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilerek dosya merci tayini için Yargıtay 20. Hukuk Dairesine gönderilmiştir. Dairemizin 13.06.2016 gün ve 2016/3723 - 2016/6798 E.K. sayılı kararı ile " HMK’nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, ... Asliye Ticaret Mahkemesince uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesince görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verildiği, ancak asliye hukuk mahkemesince verilmiş bir karşı görevsizlik kararı bulunmadığı anlaşıldığından, merci tayini koşulları bulunmayan dosyanın mahalline iadesine karar vermek gerekmiştir.
... 5. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın ilk olarak ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesinde açıldığı, yukarıda özetlenen maddi olaylardan da anlaşılacağı üzere ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesi ile ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi arasında görev uyuşmazlığı çıktığı, dosyanın mahkememiz ile bir ilgisinin bulunmadığı; ... 2. Ticaret Mahkemesinden verilen görevsizlik kararında dosyanın ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekir iken, Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi nedeniyle dosyanın Mahkememize tevzi edildiği; davanın ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesine tevzi edilmesi gerektiği, zira davanın ilk açıldığı
mahkemenin adı geçen mahkeme olduğu; aksi halde mahkemelerdeki dosyaların "gönderme" kararı ile başka mahkemelere gönderilip o mahkemelerden verilen görevsizlik kararları üzerine dosyaların başka mahkemelere tevzi edilmesinin tabii hakim ilkesine de aykırı olacağı anlaşıldığından, dosyanın ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
... 7. Asliye Hukuk Mahkemesince mahkememizce ilk devir kararı veren mahkemenin hangi mahkeme olduğu ayrımı yapılmaksızın tevziden gelen benzer nitelikteki dosyalara bakılmaya devam edildiği ve bu konuda farklı bir görüş birliğine varılıncaya kadar da herhangi bir dosyanın ilk devir kararı veren mahkemeye iadesine (gönderilmesine) karar verilmeyeceğinden, mahkememize gönderilen aynı nitelikteki dosyanın da kabulünün eşitlik ve hakkaniyet ilkesine aykırı olacağı kanaatiyle mahkememizin bu konudaki görüşü doğrultusunda dosyaya bakmakla tevzi edildiği ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu kanaatine varılarak davanın usulden reddine karar verilmiştir. (Gönderme Kararı)
... 5. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın ilk olarak ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesinde açıldığı, yukarıda özetlenen maddi olaylardan da anlaşılacağı üzere ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesi ile ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi arasında görev uyuşmazlığı çıktığı, dosyanın mahkememiz ile bir ilgisinin bulunmadığı; ... 2. Ticaret Mahkemesinden verilen görevsizlik kararında dosyanın ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekir iken, Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi nedeniyle dosyanın mahkememize tevzi edildiği; davanın 7. asliye hukuk mahkemesine tevzi edilmesi gerektiği, zira davanın ilk açıldığı mahkemenin adı geçen mahkeme olduğu; aksi halde mahkemelerdeki dosyaların "gönderme" kararı ile başka mahkemelere gönderilip o mahkemelerden verilen görevsizlik kararları üzerine dosyaların başka mahkemelere tevzi edilmesinin tabii hakim ilkesine de aykırı olacağı anlaşıldığından, dosyanın ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. (Gönderme Kararı)
HMK’nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, ... Asliye Ticaret Mahkemesince uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesince görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verildiği, ancak asliye hukuk mahkemesince verilmiş bir karşı görevsizlik kararı bulunmadığı anlaşıldığından, merci tayini koşulları bulunmayan dosyanın mahalline iadesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; dosyanın MAHALLİNE İADESİNE 12/03/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.