Danıştay 9. Daire 2019/2841 Esas 2022/1977 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/2841
Karar No : 2022/1977



TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, 2012 yılı hesap ve işlemlerinin incelenmesi sonucunda, banka hesaplarını komisyon karşılığı kullandırdığından bahisle elde ettiği gelirini kayıt ve beyan dışı bıraktığı yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak re'sen tarh edilen 2012 yılı bir kat vergi ziyaı cezalı gelir vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; davacının banka hesaplarını bir karşılık olmaksızın kullandırmasının hayatın olağan akışı ile iktisadi ve ticari icaplara aykırılık oluşturduğu hususunun açık olduğu, bu itibarla banka hesabının bir başkasına kullandırmasının karşılığında bir menfaat ve gelir elde edildiğinin kabul edilmesi yerinde olmakla birlikte, salt banka hesabı kullandırtmaktan dolayı elde edilen bu gelirin, davacının hesabına yatırılan ve çekilen tüm tutarları üzerinden %1 gibi varsayıma dayalı yüksek bir meblağ olarak esas alınmasının da iktisadi ve teknik icaplara aykırılık oluşturduğu, davalı idarece davacının hesabını başkalarına kullandırmasının karşılığında elde edebileceği gerçek gelirinin ne kadar olduğuna yönelik olarak yapılacak araştırma ve inceleme neticesinde hukuken geçerli ve gerçeğe en yakın somut bir tespitte bulunulması gerekirken bunlar yapılmaksızın, varsayımdan hareketle %1 gelir elde edildiği kabul edilerek eksik incelemeye dayalı olarak davacı adına yapılan cezalı tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu cezalı tarhiyatın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca davalının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacının banka hesapları üzerinde yapılan incelemeler neticesinde hem davacının hesabına hem de davacı tarafından başka hesaplara yüksek tutarlı havale ve eft işlemlerinin yapıldığının tespit edildiği, davacı tarafından söz konusu yüksek tutarlı havale ve eft işlemlerinin komisyonu geliri ile ilgili olmadığına dair herhangi bir delil ya da belge sunulamadığı ve açıklama yapılamadığı, tespit edilen belgesiz para transferine aracı olması nedeniyle komisyon geliri elde ettiği hususunda tereddüt bulunmadığı, vergi inceleme elemanınca kabul edilen %1 komisyon oranının ticari icaplara uygun olduğu, bu oranın uygun görülmemesi Mali Suçları Araştırma Kurulu nezdinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak karar verilmesinin hak ve nefaset ilkelerine uygun düşeceği, konusu ve dayandığı vergi tekniği raporu aynı olan ancak davacısı farklı olan davalarda ... Vergi Mahkemesince dava ret kararları verildiği iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı adına, 2012 yılı hesap ve işlemlerinin incelenmesi sonucunda, banka hesaplarını komisyon karşılığı kullandırdığından bahisle elde ettiği gelirini kayıt ve beyan dışı bıraktığı yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak re'sen tarh edilen 2012 yılı bir kat vergi ziyaı cezalı gelir vergisinin kaldırılması istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelerin gerçek mahiyetinin, yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği ve iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması hâlinde, ispat külfetinin, bunu iddia eden tarafa ait olduğu ifade edilmiştir.
Aynı Kanun’un 30. maddesinin 1. fıkrasında re'sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt, belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkân bulunmayan hâllerde, takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi inceleme yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlanmış, 134. maddesinde de vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; dava dışı ... hakkında düzenlenen ... tarih ve ... sayılı vergi tekniği raporunda; kaçak akaryakıt satışı yaptığı tespit edilen bu kişinin banka hesaplarına para yatıranlar arasında davacının da bulunduğu ve bu şahısların incelemeye sevk edilmesinin istendiği, bunun üzerine davacının 2012 ve 2013 yılı hesap dönemlerine ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporuna göre; davacının ... Bankasında bulunan banka hesabının incelenmesi sonucunda, muhtelif şahıs ve şirketlerden davacının hesabına 69.660.264,41-TL havale/eft giriş çıkışının olduğunun tespit edildiği, davacının banka hesabından para transferi yaptığı ...'in ifadesinde; davacıyı tanımadığı, ilgili dönemde iş yaptıkları şirketlerin bazı durumlarda başka hesapları kullandıklarını ve yatırılan paranın bu durumla ilgili olabileceğini düşündüklerini ifade ettiği, davacının banka hesabına para transferi yapan ...'in ifadesinde; davacıyı tanımadığını, o dönemde muhasebe departmanında çalıştığını ve bazı kişi yada şirketlere kendi hesabından para gönderdiğini ifade ettiği, davalı idarece mevcut durum ve ifadeler dikkate alınarak akaryakıt alım satımının davacı tarafından yapılmadığı fakat hesabını başkasına kullandırarak komisyon geliri elde ettiği sonucuna ulaşıldığı ve komisyon oranı %1 kabul edilerek dava konusu cezalı tarhiyatın yapıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davacının, hakkında kaçak akaryakıt satışı yaptığından bahisle vergi tekniği raporu bulunan ... ve bu kişi ile para transferi olan kişilerle aralarında 2012 yılı içinde toplam 69.660.264,41-TL havale/eft giriş çıkışı olduğu, davacı tarafından söz konusu bu yüksek tutarlı para transferlerinin ticari faaliyetle ilgili olmadığı iddiasını kanıtlayıcı mahiyette herhangi bir bilgi belge sunulamadığı, davacının herhangi bir şirket ortaklığı, şirket kanuni temsilciliği ya da ticari faaliyeti bulunmadığı da göz önüne alındığında; banka hesaplarını bir karşılık olmaksızın kullandırmasının hayatın olağan akışı ve ticari icaplara aykırılık oluşturduğu, süreklilik arz eden para transfer işlemlerinin komisyon karşılığında yapıldığı sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.
Uygulanan komisyon oranının değerlendirilmesine gelince; bu tür uyuşmazlıklarda her maddi olayın koşullarının kendi içinde değerlendirilerek bir karar verilmesi gerektiği, somut olayda; banka hesaplarını kullandırma fiili nedeniyle hesabı üzerinden yatırılan ve çekilen tutarların %1'i oranında komisyon geliri elde ettiği kabul edilerek matrahın tespit edildiği ve cezalı tarhiyat yapıldığı, ticari icaplar ve maddi olayın koşulları çerçevesinde yapılan inceleme sonucunda komisyon oranının %1 olarak uygulanmasının cezalı tarhiyatı kusurlandıracak mahiyette olmadığı görülmüştür.
Sonuç olarak, davacı adına cezalı tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 23/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.