Danıştay 9. Daire 2022/487 Esas 2022/1929 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2022/487
Karar No : 2022/1929


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Başkanlığı - ANKARA
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından, 01/03/2017 tarihinde imzalanan ikale sözleşmesi uyarınca ödenen ek iyi niyet ikramiyesi üzerinden kesinti yoluyla ödenen gelir vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ile bu ödeme üzerinden yapılan gelir vergisi kesintisinin işletilecek yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; ödenen ek iyi niyet ikramiyesinin, işveren şirketçe davacının iş akdinin ikale sözleşmesi uyarınca sona erdirilmesi nedeniyle yasal bir zorunluluk olmaksızın davacıya işsiz kalması sebebiyle yardım amaçlı yapılan bir ödeme olduğu, bu ödemenin işverene bağlı olarak ve hizmet karşılığı olarak yapıldığından ve ücret sayılan ödemelerin ortak özelliğini taşıdığından bahsedilemeyeceği, bu itibarla, anılan ödemeden Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. ve 94.maddesinin birinci fıkrasına bağlı (1) işaretli bent uyarınca vergi kesintisi yapılmasına olanak bulunmadığı, ek iyi niyet ikramiyesi olarak yapılan ek ödemeden gelir vergisi kesintisi yapılmasında "mevzuda hata" bulunduğundan, dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği, kesilen tutarın iadesinin gerektiği, haksız yere alınan verginin Danıştayın yerleşik hale gelen içtihatlarıyla kabul edilen ve bu husustaki genel hükümleri içeren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine ilişkin Kanun'da öngörülen oranda faiz uygulanarak ilgilisine ödenmesi gerektiği, davanın kabulüne, dava konusu işlemin iptaline, 211.400-TL'nin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının, usul ve esas bakımından hukuka uygun olduğu gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45/3. maddesine istinaden istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: İadeye konuya gelir vergisine kesinti tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerektiği iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı tarafından, 01/03/2017 tarihinde imzalanan ikale sözleşmesi uyarınca ödenen ek iyi niyet ikramiyesi üzerinden kesinti yoluyla ödenen gelir vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ile bu ödeme üzerinden yapılan gelir vergisi kesintisinin işletilecek yasal faiziyle birlikte iadesi istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın 125. maddesinin 1. fıkrasında idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu, son fıkrasında ise idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu hükme bağlanmıştır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde de idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları ile idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davalarının idari dava türlerinden olduğu hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İkale sözleşmesi uyarınca ödenen ek iyi niyet ikramiyesi üzerinden kesinti yoluyla ödenen gelir vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemi iptal eden ve ödenen tutarın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle iadesine hükmeden Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararının, faizin başlangıcına ilişkin hüküm fıkrası davacı tarafından temyiz edilmiştir.
İdareyi, eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü tutan Anayasa'nın 125. maddesinin son fıkrası, iadesi gereken bir miktar paranın, idarenin tasarrufunda kalan sürede ilgilisi tarafından tasarruf edilememesinden doğan zararın giderilmesini de kapsamaktadır. Buna göre, hukuka aykırı bulunarak iadesine karar verilen tutarın tasarrufundan yoksun kalınan süre, idarece tahsil edildiği tarihten başladığından, iadesine karar verilen tutarın, tahsil tarihinden başlayacak yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi gerekmektedir.
Bu nedenle, iadesine karar verilen gelir vergisi kesintisinin, davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte iadesi yönünde kurulan hükümde hukuki isabet görülmediğinden, Vergi Mahkemesinin, iadeye konu tutarın kesinti tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya iadesine ilişkin hüküm fıkrasına davacı tarafından yöneltilen istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararının değinilen hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, faizin başlangıcına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 23/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.