19. Hukuk Dairesi 2016/20339 E. , 2017/6394 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tic.Mah.Sıf.)
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmiştir. Belli günde, davalı vek. Av. ... gelmiş, diğer taraftan kimse gelmemiş olduğundan onun yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendiği gereği konuşulup, düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkili ile dava dışı...Ltd. Şti. arasında imzalanan sözleşmede belirlenen iş karşılığında üç adet çek verildiğini, ancak adı geçen dava dışı şirketin sözleşmede belirlenen işleri yapmadığı için ücret karşılığı ödenen çeklerin bedelsiz kaldığını, söz konusu çeklerden iki tanesinin tahsil cirosu ile davalıya ciro edildiğini, hamil-vekil durumundaki bankanın, çekten dolayı alacaklı olmadığını iddia ederek, müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin ve icra takibinin iptalini, davalının tazminata mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkili bankanın kullandırdığı kredi nedeniyle dava konusu çeklerin dava dışı...Ltd. Şti. tarafından ciro edilerek verildiğini, davacının hamile karşı kişisel defilerini ileri süremeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, dava konusu çeklerin davalı bankaca düzenlenen tevdi bordrolarında çeklerin "teminat amaçlı" alındığının belirtildiği bu itibarla dava dışı alacaklı ile davalı banka arasındaki cironun teminat cirosu olduğunun ispat edilmiş olduğu, anılan cironun rehin cirosu mahiyetinde olup, TTK"nun 730/1-4 maddesi uyarınca, poliçe ve bononun aksine, çekin rehin cirosuyla verilmesinin mümkün olmadığı, başka bir anlatımla, çekte rehin cirosunun geçerli olmayacağı, bu yoldaki cironun çeki elinde bulundurana hak bahşetmeyeceği, rehin cirosuna dayanılarak davalı bankaca kambiyo senedine yönelik takip yapılamayacağı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık dava konusu çeklerin rehin cirosu ile temlik edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK"nun 689. maddesine göre rehin cirosu "bedeli teminattır." "bedeli rehindir" veya bunlara uygun bir ibarenin senede yazılması gerekir. Senette yukarıda açıklanan ibarelerden birinin yer almaması halinde senedin rehin cirosu ile değil temlik cirosu ile verildiği kabul edilmelidir. Dosya kapsamında bir örneği bulunan çeklerin incelenmesinde, çeklerde rehin cirosuna ilişkin herhangi bir kaydın bulunmadığı görülmüştür. Bu nedenle mahkemece dava konusu çeklerin rehin cirosu ile temlik edildiği yönündeki kabulü doğru olmayıp, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA,vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen 1.480 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 28/09/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
