Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/10667 Esas 2022/9343 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, çekişmesiz kamulaştırma bedelinin ödenmemesine dayalı munzam zarar ve faiz istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı uyarınca inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuşsa da, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki;
Dosyada bulunan kanıt ve belgelerin incelenmesinde; ... parsel sayılı taşınmaza ilişkin 12.09.1990 tarihli İstimlak Takdiri Kıymet Komisyon Raporunda belirlenen ve davacıların murisleri adına bloke edilen kamulaştırma bedeli 980.000.000TL (980,00-TL)’nin 28.12.1990 tarihinde Vakıfbank Antalya Şubesi'ne bloke edildiği, Antalya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1992/227 Esas-1995/48 Karar sayılı ilamı ile dava konusu taşınmazın davacılar ve murisleri adına olan tapu kaydının iptali ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 16. maddesi uyarınca davalı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği ve temyiz incelemesinden geçerek 04.05.1996 tarihinde kesinleştiği, 13.06.1996 tarihinde ... adına hükmen tescil edildiği, Antalya 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2005/490 Esas - 2006/238 Karar sayılı dosyasında eldeki dosya davacıları ile murisleri tarafından tezyidi bedel davası açıldığı, davalı idarece davaya konu kamulaştırma bedeli yönünden bloke konulmadığı ve davacılar tarafından bedelin tahsili konusunda başvurunun bulunmadığı belirtilmiş ise de; davacılardan ...'ın kendi hissesine ilişkin Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi' nin 2005/515 Esas- 2009/145
Karar sayılı dosyasında bulunan bilgilere göre; davalı idarenin Antalya 4. İcra Müdürlüğü’nün 2005/6620 sayılı takip dosyasına vermiş olduğu 10.08.2005 havale tarihli itiraz dilekçesinde, davalı ...'nce kamulaştırma bedeli karşılığı olarak bankaya yatırılan bedel üzerine ödememe şerhi konulduğunun kabul edildiği, 7201 sayılı Yasa ile değişik Ek-3. maddesinde belirtile “taşınmazın eski malikleri adına kamu bankalarına bloke edilen ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen bedelin bulunduğu” hususunda ihtilaf bulunmadığından, taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle değerinin tespit edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
21.12.2019 tarihinde kabul edilerek 24.12.2019 gün, 30988 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7201 sayılı Kanun'un 5., 6. ve 7. maddesi ile 2942 sayılı Yasa'ya eklenen Ek-3. ve geçici 15. maddesi ile;
Ek Madde 3: Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanunu'nun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanun'un mülga 16. ve 17. maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir.”hükmü getirilmiştir.
Yine 09.06.2021 tarihinde kabul edilerek 19.06.2021 gün ve 31516 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7327 sayılı Kanun'un 20. maddesi ile 2942 sayılı Yasa'nın Ek-3. maddesine: “Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.”cümlesi eklenmiştir. Aynı Kanun'un 22. maddesi ile eklenen geçici 17. maddesi ile de bu maddeyi ihdas eden Kanunla bu Kanun'un Ek-3. maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihte Kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır.” hükmü getirilmiştir.
Bu durumda yukarıda açıklanan yöntemle kamulaştırmasız el atmaya dayanan bedelin tespiti için rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gibi;
2-Kabule göre de ;
a- Davacı; para alacağını zamanında tahsil etmesi halinde ne şekilde kullanacağını, paranın zamanında verilmemesi nedeniyle faiz dışında ne gibi maddi zararlarının oluştuğunu; somut delilerle ispat edemediğinden munzam zarar istemine ilişkin davanın reddi yerine yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi,
b- Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 13/3.maddesinde yer alan "Maddi tazminat istemli davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına bu Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez."
şeklindeki hükmü gözetilmeksizin, davalı idare lehine reddedilen kısım üzerinden fazla vekalet ücretine hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine, 25/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.