Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/11608 Esas 2022/9338 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi


Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtay’ca incelenmesi davalı idare vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalı idare vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi’nce esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan gerekçelerle ... Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi’nin istinaf başvurusunun esastan ret kararı kaldırıldıktan sonra Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/16 E. - 2019/660 K. sayılı kararının incelenmesinde,
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; arsa niteliğindeki ... parsel sayılı taşınmaza emsal kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde yöntem itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-Davalı ...’nün 19.01.2018 tarihli yazısında; 22.077,00 m² yüzölçümlü dava konusu taşınmazın 14.351,00 m²’lik kısmının Avrupa (Trakya) Otoyolu kesimi ve yan yollar yol inşaat ve emniyet sahasına rastladığından kamulaştırıldığı, kamulaştırma işlemlerinin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 12/son maddesi gereğince özel parselasyon planına göre yürütüldüğü, davacının taşınmazdaki 407/22077 hissesine ait özel parseli gösteren tasdikli özel çap ile tahsis beyanı ibraz edilmediği belirtilmiş olup davacının 03.09.2018 tarihli dilekçesinde taşınmazda özel parselasyon bulunmadığını ve dava konusu taşınmazın yol olarak el atılan 14.351,00 m²’lik kısmında payına düşen 264,56 m² alanın değeri ile arta kalan kısımda değer azalışı talep ettiğini beyan ettiği halde, aşamalarda bu beyan ile çelişkili olarak özel parselasyon haritasının varlığını kabul edip taşınmalar sırasında kaybolduğunun ve davacının özel parselinin tamamının yolda kaldığının belirtildiği, Tapu Müdürlüğü’nden gelen özel parselasyon çapının ise dava dışı kişilere ait 50 numaralı özel parsele ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK’nın 194/1. maddesinde; "...taraflar, dayandıkları vakıaları, ispata elverişli şekilde somutlaştırmalıdırlar..." hükmüne yer verilmiştir. Davanın doğru biçimde sonuçlandırılması için davanın ne olduğunun anlaşılması gerekir. Mahkemece, dilekçenin içeriğine göre davacının isteği belirlenip uyuşmazlık buna göre çözüme kavuşturulmalıdır.
HMK’nın 31. maddesi hakimin uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu olduğu durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceğini düzenlenmiştir.
Bu nedenle; mahkemece, öncelikle davacı tarafa tazminat isteğinin hukuki sebebi açıklattırılarak somutlaştırıldıktan sonra, taraflardan ve ilgili Tapu Müdürlüğü ile Kadastro Müdürlüğü'nden dava konusu taşınmazda davacı ...‘e ait özel parselasyon krokisi olup olmadığı sorulup, var ise ilgili kroki ve belgeler getirtildikten sonra taşınmaz başında keşif yapılıp özel parselasyon haritası zemine uygulanarak, tanık ve başka özel parsel malikleri de dinlenmek kaydıyla taşınmazda fiili taksim yapılıp yapılmadığı, fiili taksim varsa davacıya taksimde bir yer düşüp düşmediği araştırılıp, öncelikle davacının fiili taksim ile kullandığı yer keşifte davacı tarafın da gösterimi ile net olarak belirlendikten sonra, davacının kendine ait olarak gösterdiği yerde fiili el atmanın olup olmadığının, davacının 407 m² yerinin tamamına mı bir kısmına mı el atıldığının tespit edilmesi ve dava konusu taşınmazın diğer bir kısım paydaşları tarafından ... ile ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na karşı açılan Küçükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/551 Esas-2011/889 Karar sayılı ilamı ve eki olan krokiye istinaden düzenlendiği belirtilen Tescil Beyannamesinde 9.783,60 m²’deki davacı hisselerinin ... adına, 4.567,40 m²’deki davacı hisselerinin ... Büyükşehir Belediyesi adına yol olarak terkin edildiği ve arta kalan 7.726,00 m²’lik alanın malikleri üzerinde bırakıldığı da dikkate alınarak , dava konusu taşınmazda halihazırda yol olarak el atılan alan ile arta kalan alan, varsa davacıya ait olan özel parsel ve bu özel parselde el atılan kısım ile kamulaştırma sınırı ve dava konusu taşınmazın kamulaştırma sınırında kalıp kalmadığı tespit edilip krokiye bağlandıktan sonra sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, eksik inceleme ile davanın kabulüne karar verilmesi,
2- Davalı ...’nce dava konusu taşınmazın 14.351,00m²’lik kısmının kamulaştırıldığı iddia edildiğinden, dava konusu taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin kamulaştırma evrakı, tapu malikleri veya o zamanki maliklere yapılmış noter tebliği var ise onaylı bir sureti, ilgili idare ve noterlikten araştırılıp, tebligat yapılmış ise tebligat asıllarının getirtilip, dava konusu taşınmazın kamulaştırılması nedeniyle adli ve idari yargı mercilerinde eldeki bu davadan önce veya sonra açılmış dava (kamulaştırmanın iptali, bedel artırım ya da indirimine ilişkin) bulunup bulunmadığının, varsa sonuçlanıp sonuçlanmadığı hususunun davacı idareden ve ilgili mahkemesinden sorulup belgeleri ve cevap yazıları ile sonuçlanmış dava varsa hükümlerin kesinleşme şerhi verilmiş birer örneğinin temin edilmesi ve dava konusu taşınmaza ilişkin kıymet takdir raporu ile tespit edilen çekişmesiz bedelin bankaya bloke edilip edilmediği, taşınmaz malikine ödenip ödenmediği ilgili idare ve ilgili Banka Bölge Müdürlüğünden araştırılıp, bloke edildiğine ilişkin makbuz, dekont vs. ilişkin belgeler ile ödeme yapılmış ise ödeme belgeleri istenilerek usulüne uygun kamulaştırma yapılıp yapılmadığı belirlenmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması,
3-Kabule göre de;
Dava konusu taşınmazın tapu kaydından TEK lehine 1007 m²'lik eski irtifak hakkı tesis edildiği anlaşıldığından, bu irtifak hakkı nedeniyle taşınmaz üzerinde meydana gelecek olumsuz etki, oran ve miktarı araştırılarak belirlenecek miktarın, kamulaştırma bedeline yansıtılması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir
Davalı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/16 E. - 2019/660 K. sayılı hükmünün HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi'ne GÖNDERİLMESİNE, 25/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.