Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/8362 Esas 2022/9499 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, mülkiyeti davacılara ait taşınmazın kesinleşen orman tahdit sınırları içinde kalması nedeniyle uğranılan zararın 4721 sayılı TMK'nın 1007. maddesi uyarınca tazmini ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; dava konusu 899 ada, 43 parsel sayılı 5616 m² ve 899 ada 41 parsel sayılı 22.030,00 m² miktarlı taşınmazların yörede 1956 yılında yapılan arazi kadastrosu sonucunda hisseli olarak dava dışı gerçek kişiler adına tespit ve tescil edildiği, taşınmazların değişik tarihlerde intikal ve satış işlemleri gördüğü, davacının 22.12.1993 günü taşınmazları satın aldığı, 41 parsel sayılı taşınmazın 10250 m²'lik kısmının, 43 parsel sayılı taşınmazın ise 1793 m²'lik kısmının Devlet ormanı sınırları içinde kaldığı ve taşınmazların satılamayacağı hususlarının 16.11.1995 günlü işlem ile tapu kaydının beyanlar hanesine şerh edildiği, davacının 25.12.1998 günlü dilekçe ile Orman Yönetimi ve Orman Bakanlığı aleyhine açtığı orman tahdidine itiraz davasının yargılaması sonunda Sarıyer 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2002/9161 E. - 2003/218 K. sayılı dosyasında dava konusu taşınmazların 3116 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılıp kesinleşen orman kadastrosu sırasında 41 parselin 10250 m², 43 parselin ise 1793 m²'lik bölümünün orman sınırları içinde kaldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, hükmün davacı yanca temyizi üzerine taşınmazların kısmen orman kadastro sınırları içinde kaldığı, orman kadastrosu sonrasında yörede 1956 yılında yapılan arazi kadastrosu sırasında bu durumun gözönünde bulundurulmamış olmasının ve davacının orman olan yeri satın almasının yararına hukuki sonuç doğurmayacağı gerekçesi ile Dairece 28.01.2003 günü onandığı, davacı yanın kararın düzeltilmesine ilişkin isteminin ise 22.09.2003 günü reddedildiği, eldeki davanın 14.01.2013 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Bilirkişi incelemesi yapılmıştır. Alınan raporlar hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki;
1- Dava konusu taşınmaz arsa niteliğindedir. 4271 sayılı TMK'nın 1007. maddesi uyarınca açılan davalarda değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanan Kamulaştırma Kanunu'nun kıymet takdir esaslarını belirten 11. maddesinin 1. fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu yönteme uyulmadan soyut ifadelerle değer biçildiğinden, bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re'sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibarıyla, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibarıyla imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğü'nden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların re'sen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
Kabule göre de;
2- Davacı tarafça dava değeri 4760.000,00-TL ye yükseltildiği gözetildiğinde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi,
3- Davalı idare harçtan muaf olduğundan, başvuru harcının davacı taraf üzerinde bırakılması, yerine, yargılama giderlerine dahil edilmek suretiyle idareden tahsiline karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına, davacıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 26/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.