Danıştay 8. Daire 2022/3347 Esas 2022/3336 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/3347
Karar No : 2022/3336

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, ticari taksi plakası verilmesi istemi ile yapılan başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı UKOME kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; Yeniçiftlik Belediyesi Belediye Encümenin ... tarihli ... sayılı ve ... tarih ve ... sayılı kararları ile ... Mahallesi, ...Sokak ile ... Caddesinin kesiştiği kamuya terkli ... sayılı parsel üzerine taksi durağı kurulmasına karar verilerek taksi durağında davacı dahil 14 kişiye taksi hattı verildiği, ancak ortada ticari bir plakanın bulunmadığı, (T) plakanın olması durumunda bile plaka verilmesine esas olan işlemlerin hukuka aykırı olması nedeniyle davacıya her hangi bir hak sağlamayacağı, Belediye Encümeni kararları ile kurulmasına karar verilen taksi durağında kim ya da kimlerin çalışması gerektiğine ancak eşitlik, şeffaflık ve rekabet ilkeleri gözetilerek mer'i mevzuatta öngörülen usul ve esaslara göre ihale yöntemi ile karar verilmesi gerektiği açık olduğundan usulüne uygun olmayan yöntemle elde edilen durak hakkına dayanılarak "taksi hattı İçin (T) plaka ve ruhsat alarak faaliyete geçme" istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı, öte yandan; 30/03/2014 tarihinde yapılan ilk mahalli idareler genel seçimi sonrası 6360 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesiyle Tekirdağ Büyükşehir Belediyesinin kurulması üzerine, ulaşıma ilişkin yetkilerin UKOME'ye geçtiği, söz konusu tarih öncesinde edinilen taşımacılık hakları, Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği'nin 29. maddesi uyarınca koruma altına alınmış ise de, söz konusu korumanın UKOME kurulmadan önce fiilen ticari taksicilik işi ile iştigal edenleri kapsaması gerektiği, davacının ise hak iddiasının Yeniçiftlik Belediyesi Encümen kararına dayandığı, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesinin kurulmasından sonra davacı tarafından imzalanmış başvuru dilekçesine kadar geçen süre içerisinde ticari olarak taksicilik faliyeti ile iştigal etmediği ve Tekirdağ Büyükşehir Belediye Meclisinin 13/10/2015 tarihli kararıyla kabul edilen, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Ticari Taksi (T Plaka) ve Taksi Durakları Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğinin; "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde, "T Plaka": 1997/02 sayılı İl Trafik Komisyon kararında Trafik Tescil Şube Müdürlüklerince şehir içi olarak tescil edilen tasnifli plaka olarak tanımladığı, dolayısı ile Tekirdağ İlinde 1997 yılından itibaren (T) plakalı taksiler ile taşımacılık faliyetinin yapıldığı, davacının ise, durak hakkını elde ettiğini iddia ettiği işlem ile (T) plaka talebi arasında fiilen çalışmadığı, Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği'nin 29. maddesinin sağladığı korumadan hiç bir zaman taksicilik yapmamış veya kendi rızası ile taksicilik yapmaktan vazgeçmiş olanların faydalanamayacağı, aksinin kabulünün kamu hizmetinin devamlılığı ve sürekliliği prensibine aykırılık teşkil edeceği, UKOME kurulmadan önce durak hakkı sahibi olan ve fiilen taksicilik yapmayan kişilere sırf durak hakkı sahibi olduklarından bahisle T plaka sahibi olma yolunun açılmasının, bu hakkı usulüne uygun yöntemlerle ve hizmete katılma bedeli ödeyerek elde edenler aleyhine eşitliği bozacağı, hizmetin ifası için verilen ticari plakaların yatırım aracı olarak kullanılmasına sebep olacağı, bu nedenle kamu hizmeti olan ulaşım hizmetinin devamlılığına olumsuz etkilerinin olacağı değerlendirildiğinden; 1997/02 sayılı İl Trafik Komisyon kararı uyarınca; 1997 yılından itibaren Tekirdağ ilinde T plaka uygulamasının olduğu, davacının T plakasının olmadığı gibi gerek başvuru gerekse işlem tarihine kadar ticari olarak taksicilik faliyeti ile iştigal etmediğinin görüldüğü, davacının hak iddiasının sadece yasaya aykırı olarak verilen encümen kararına dayandığı, dava konusu olayda karar alma yetkisinin ise Belediye Meclisinde olduğu bu nedenle yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan nedenlerle davacının kazanılmış hakkından bahsedilemeyeceği değerledirilmekle işlemde bu yönüyle de hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine, temyiz yolu açık olmak üzere karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı vekili tarafından, encümen kararı ile taksi durağı açıldığı, bu nedenle kazanılmış hakları olduğu, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi UKOME ... sayılı ve ... tarihli kararı ile Tekirdağ ili 11 ilçesinde bulunan taksi durakları ve (T) plaka hak sahipleri ile güncelleme çalışmaları başlattığı, aynı karar ile hak sahiplerinden istenen dayanak belge ile hak sahipliğinin yeterli görüldüğü, tescil yapıldığı, kendilerine uygulanan halin Anayasaya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir...
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir...
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı kanunun "Temyiz" başlıklı 46'ncı maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde; Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı tarafından, ticari taksi plakası verilmesi istemi ile yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin, yürütülmekte olan bir ticari faaliyeti engelleyen işlem niteliğinde olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu anlaşıldığından temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,

2- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından varsa artan tutarın istemi halinde taraflara iadesine,
Kesin olarak, 24/05/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.