Mahkemesi : Kahramanmaraş İş Mahkemesi
Tarihi : 01/11/2013
Numarası : 2013/413-2013/757

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalı ... Nakliyat İnşaat Ticaret Ltd. Şti. vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Taraflar arasında yetkili mahkemenin neresi olduğu konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 5 inci maddesi uyarınca, iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı yer mahkemesinde de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme geçerli değildir.
İş mahkemesinin görevi kapsamında bulunan bir dava, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.
Türk Medeni Kanunu"nun 19 uncu maddesi uyarınca, gerçek kişi yönünden yerleşim yeri, sürekli kalma niyetiyle oturulan yerdir. Gerçek kişi işverenin başka bir yerde yerleşmek niyetiyle oturduğu kanıtlanmadığı takdirde, kural olarak nüfusta kayıtlı olduğu yerin ikametgâh olarak kabulü gerekir. Aynı Yasanın 49 uncu maddesi gereğince, tüzel kişinin yerleşim yeri, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça, işlerinin yönetildiği yerdir.
Yetkili mahkemenin belirlenmesinde önemli olan işin yapıldığı işyeri tanımına, 5521 sayılı Yasada yer verilmemiştir. İşyeri, 4857 sayılı İş Kanununun 2 nci maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür. Bir yer, ancak işin niteliği ve yürütümü bakımından işyerine bağlı bulunmaktaysa, o işyerinden sayılacaktır.
İş veya toplu iş sözleşmesinin taraflarının, davalının yerleşim yeri ve işin yapıldığı yer dışındaki bir mahkemenin yetkili olduğuna dair düzenleme yapmaları, 5521 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin emredici nitelikteki son cümlesi gereğince geçersizdir.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan, davalı tarafça süresinde yetki itirazı yapılmamış olsa bile, mahkeme tarafından bu husus kendiliğinden göz önünde bulundurulmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de res"en yetkisizlik kararı verebilir.
Somut olayda, davacı davasını Kahramanmaraş İş Mahkemesinde açmıştır. Kahramanmaraş Mahkemesince iş yerinin Göksun ilçesi sınırları içerisinde bulunduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir. Ancak davacının çalıştığı iş yerinin Sarıgüzel Hes Barajı İnşaatı olduğu, Sarıgüzel Köyünün ise Kahramanmaraş merkezinin içerisinde bulunduğu iddia edilmektedir. Mahkeme gerekçesinde de kabul edildiği üzere yetki kamu düzeninden sayıldığından davacının çalıştığı iş yeri önem kazanmaktadır. Yapılacak iş, bu husus üzerinde durularak gerektiğinde davacının çalıştığı iş yerinde keşif dahi yapılmak sureti ile davacının çalıştığı yer tam olarak belirlenerek, Kahramanmaraş ili sınırları içerisinde ise davanın esası hakkında, Göksun ilçesi sınırları içerisinde ise şimdi ki gibi karar vermektir. Eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer itirazların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalı Çe-Ka Ltd. Şti."ne iadesine, 27/02/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.