Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/6416 Esas 2022/9645 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada Datça Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla), Adana 1. Asliye Ticaret ve Adana 7. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemeleri’nin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Dava, şirketin fesih ve tasfiyesi istemine ilişkindir.
Datça Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’nce; şirkete ait Ankara 18. Noterliği'nin 05.01.2012 tarih ve 635 Yevmiye No'lu iş ortaklığı sözleşmesine göre şirket merkezi sözleşmenin 5. Maddesinde "..." olarak gösterildiği, şirketlerin tasfiyesine ilişkin davalarda şirket merkezinin bulunduğu mahkemenin "kesin yetkili" mahkeme olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce; davacının talebinin iş oraklığının ortaklarından birinden olan alacağının ödenmemesi nedeni ile ortaklığın fesih ve tasfiyesi sonucu borçlu ortağa düşecek tasfiye payından alacaklarının tahsilini içerdiği, iş ortaklığı 6098 sayılı BK’nin 620/1 maddesinde düzenlenmiş olup, iki yada daha fazla kişinin emek ve mallarını ortak bir amaca erişmek için birleştirmeyi üstlendikleri sözleşme türü olduğu, bu nedenle iş ortaklığının fesih ve tasfiyesi için açılmış davalar yönünden genel görevli mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Adana 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce; dava ticari şirketin feshi talebine ilişkin olmayıp, adi ortaklığın feshi ve tasfiyesi istemine ilişkin olduğu, bu davada yetkinin kesin yetki niteliğinde olmadığından mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilmesinim usul ve yasaya aykırı olduğu, dolayısıyla yetkili mahkemenin Datça Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine; mahkemenin yetkisizliğine, yetkili mahkemenin “Datça Asliye Hukuk Mahkemesi” olduğunun tespitine karar verilmiştir.
HMK’nın 22/2. maddesi gereğince iki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre Bölge Adliye Mahkemesi’nce veya Yargıtay’ca belirlenir hükmü dikkate alındığında somut olayda, Mahkemeler arasında karşılıklı olarak verilmiş bir yetkisizlik kararı bulunmamakta olup, Adana 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce Datça Asliye Hukuk Mahkemesi’nin yetkili olduğundan bahisle ortaya çıkan yetki uyuşmazlığının çözümü için dosyanın Dairemize geldiği anlaşılmıştır. Oysa, olumsuz yetki uyuşmazlığından bahsedilebilmesi için Adana 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin kararında yetkili olduğu belirtilen Datça Asliye Hukuk Hukuk Mahkemesi’nin de karşı yetkisizlik kararı vermesi ve bu kararın kesinleşmesi gerektiği nazara alındığında yargı yeri belirlenmesi için aranan "iki mahkeme arasında olumsuz yetki uyuşmazlığı bulunması" koşulunun henüz gerçekleşmediği kuşkusuzdur. Bu nedenle yargı yeri belirlenme koşulları oluşmadığından dosyanın mahalline iadesine karar vermek gerekmiştir.
Bu aşamada yargı yeri belirlenme koşulları bulunmayan dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 30/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.