Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/6414 Esas 2022/9563 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla)

Taraflar arasındaki davada Eskişehir Tüketici Mahkemesi ile Afyonkarahisar 2. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemeleri'nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, devremülk sözleşmesinden cayma nedeniyle sözleşmenin feshi, verilenlerin iadesi ve tapu iptali istemine ilişkindir.
Eskişehir Tüketici Mahkemesi'nce, davacı tarafça sunulan dava dilekçesine göre sözleşmenin iptaliyle sözleşmeye konu olan ... parselde kayıtlı taşınmazdaki davacı hissesinin iptali ile davalıya iadesi amacıyla tesciline ilişkin açılan davanın taşınmazın aynına ilişkin olduğu, sözleşmeye konu devremülke ilişkin taşınmazın Afyonkarahisar İli, İhsaniye İlçesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Afyonkarahisar 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) ise, davanın devremülk sözleşmesinin cayma hakkı kullanıldığından bahisle feshi ve verilenin iadesi istemine ilişkin olduğu, taraflar arasındaki uyuşmazlığın gayrimenkulün aynına yönelik olmayıp alacak istemine yönelik olması karşısında HMK'nın 12/1 maddesinde düzenleme bulan kesin yetki kuralının somut olayda uygulanamayacağı, uyuşmazlığın davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan Eskişehir Tüketici Mahkemesi'nde görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki başlıklı 6100 sayılı HMK'nın 12. maddesinin birinci fıkrasında "Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir" hükmüne yer verilmiştir. Bu kural kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece re'sen gözetilir.
Somut olayda, dava devremülk sözleşmesinden cayma nedeniyle sözleşmenin feshi, verilenlerin iadesi ve tapu iptali istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, dava konusu taşınmazın bulunduğu yer olan Afyonkarahisar 2. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi'nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Afyonkarahisar 2. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 30/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.