Danıştay 13. Daire 2017/1312 Esas 2022/2273 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/1312
Karar No:2022/2273

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Anonim Şirketi
(Eski Unvan: … A.Ş.)
VEKİLİ : Av. …, Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Merkezi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin yeni bir aracı kurum olduğundan bahisle mülga Yatırımcı Tazmin Merkezine İlişkin Yönetmeliğin 18. maddesi uyarınca giriş aidatı, Yönetmeliğin 19. maddesinin 12. ve 13. fıkrası uyarınca yıllık aidat ve bu aidatlara ilişkin temerrüt faizi hesaplanmak suretiyle toplam 302.632,19-TL'nin ödenmesi gerektiği yönünde tesis edilen … tarih ve … sayılı Yatırımcı Tazmin Merkezi (Merkez) Yönetim Kurulu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:2016/3049 sayılı kararda; ilgili mevzuat uyarınca, halka açık olmayan bir aracı kurumun, yeni aracı kurum kurulması amacıyla tüm yetki belgelerinin iptali için talepte bulunması suretiyle sermaye piyasası faaliyetlerinden çekilmesi durumunda, aracı kurum kuruluşu için aranan şartları sağlaması kaydıyla, yeni aracı kurum kurulmasına izin verilebileceği, yatırım kuruluşlarının Sermaye Piyasası Kurulu'ndan (Kurul) izin almadan faaliyette bulunamayacağı ve Merkez’e katılımın zorunlu olduğu, Merkez'e giriş ve yıllık olarak aidat ödeneceği, giriş aidatlarının en geç faaliyete başlanmadan, yıllık aidatların ise 2013 yılı için Yatırımcı Tazmin Merkezine İlişkin Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içinde ödenmesi gerektiği, mülga 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca kurulan Yatırımcıları Koruma Fonu’na (Fon) katılmış yatırım kuruluşlarının giriş aidatından istisna tutulduğu;
Bakılan uyuşmazlıkta, yeni bir aracı kurum kurulmasına, ancak halka açık olmayan bir aracı kurumun tüm yetki belgelerinin iptali için talepte bulunması suretiyle sermaye piyasası faaliyetlerinden çekilmesi durumunda izin verildiğinden, başka bir deyişle bir aracı kurumun kurulması başka bir aracı kurumun faaliyetinin sona erdirilmesine bağlı tutulduğundan, Fon’a katılımı bulunmayan ve 05/01/2009 tarihinde Ulusal Kapital Vadeli İşlemler Aracılık Anonim Şirketi olarak kurulan davacının, aracı kurum olarak faaliyetine izin verildiği 26/07/2013 tarihi öncesinde aracı kurum olarak kabulü mümkün bulunmadığı;
Davacının, Fon’a kayıtlı bir aracı kurumun yetki belgesini devraldığından bahisle anılan Yönetmeliğin Geçici 1. maddesi gereğince giriş aidatından istisna tutulması gerektiği iddiasının, anılan maddenin, önceden aracı kurum olarak kurularak faaliyetine izin verilen ve bu yönetmelikle kaldırılan Fon’a katılmış olup hâlen faaliyetine devam eden kuruluşları kapsadığı, sırf bu Fon’a dâhil bir aracı kurumun yetki belgelerinin devralınmasının davacı şirkete muafiyet sağlamayacağı, yine Yönetmeliğin yürürlük tarihi öncesi aracı kurum olarak faaliyeti ve Fon’a katılımı bulunmadığından kabul edilemeyeceği; davacının sermaye piyasası alanında faaliyette bulunabilmek için 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca 26/07/2013 tarihli Kurul kararı ile faaliyet izni aldığı, 30/12/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6362 sayılı Kanun'un 83. maddesi gereğince de yatırımcı kuruluşların Merkez’e katılımlarının zorunlu olduğu, Yönetmeliğin 18 ve 19. maddeleri gereği giriş ve yıllık aidat ödemenin mevzuat gereği olduğu; Merkez giriş aidatının, Yönetmeliğin 18. maddesinde 250.000,00-TL olarak belirlendiği, aracı kurumların 2013 yılına ilişkin olarak ödeyecekleri aidat tutarlarının Merkez Yönetim Kurulu'nun 23/08/2013 tarih YTM/9 sayılı kararı ile belirlendiği, Yönetmeliğin 19. maddenin 13. fıkrası uyarınca davacı şirketin faaliyet iznini 26/07/2013 tarihinde, yani faaliyet izninin ilgili yılın altıncı ayının bitiminden sonra verilmesi sebebiyle ilgili yılda yıllık aidatların ortalama tutarının yarısı kadar aidatı ödemesi gerektiği, hesaplama yönüyle de herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı, dava konusu işlemin giriş ve yıllık aidatlara temerrüt faizi uygulanmasına ilişkin kısımda ise, giriş aidatlarının Yönetmeliğin 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca yatırım kuruluşunun faaliyete geçmesi öncesinde, davacı bakımdan en geç faaliyet izninin verildiği 26/07/2013 tarihinde, yine Yönetmeliğin Geçici 2. maddesi uyarınca 2013 yılı aidatlarının bu yönetmeliğin yayım tarihi olan 06/06/2013 tarihinden itibaren 3 ay içinde, dolayısıyla 06/09/2013 tarihine kadar ödenmesi yönetmelik gereği zorunlu olduğundan, belirtilen vade tarihlerinden itibaren herhangi bir bildirim yapılmadan temerrüt faizi uygulanmasında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, alım satıma aracılık yetki belgesini Fon’a katılmış bir şirketten tüm hak ve menfaatleriyle devraldığı, aracı kurum faaliyet izni verilirken giriş aidatı alınmadığı, 23/08/2013 tarihli idari işlemde sadece yılık aidatın talep edildiği, giriş aidatına yer verilmediği, meşru bir beklenti içerisine girdiği, Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinin amacının yetki belgesini devralan şirketlere kolaylık sağlamak olduğu, yetki belgesini devralmak suretiyle giriş aidatı ödememe menfaatini de devraldığı, Borsa İstanbul, Türkiye Sermaye Piyasaları Aracı Kuruluşlar Birliği ve Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından giriş aidatı alınmadığı, uygulama birliği için Merkez’in de giriş aidatı almaması gerektiği, kötü niyetli olarak istisna kapsamında tutulmaya çalışıldığı, bu husuta Merkez’in yetkisinin bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, mevzuat uyarınca davacının yeni bir aracı kurum olduğu, aracı kuruma dönüşmesine ilişkin kararla giriş aidatı ve yıllık aidat ödeme yükümlülüğünün doğduğu, Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinin davacıya uygulanmasının mümkün olmadığı, yetki belgesini devraldığı şirketin ayrı bir tüzel kişiliği bulunduğu, aidatın vadesinde ödenmemesi nedeniyle temerrüt faizi işletilmesinin hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 25/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.