Danıştay 8. Daire 2022/2522 Esas 2022/3442 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/2522
Karar No : 2022/3442

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVACI YANINDA MÜDAHİL : ... Kooperatifi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: davacı tarafından, ... plakalı ticari minibüsüne, Mersin Valiliği İl Trafik Komisyonu Başkanlığı tarafından Tarsus ilçesi için ayrılan ... serisinden M plaka verilmesi talebinin zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; Belirli bir güzergahta yolcu taşımacılığı yapan ticari kayıtlı toplu taşıma araçlarının disiplin altına alınarak denetlemelerin etkin bir şekilde yapılabilmesi için UKOME Genel Kurul Kararı ile ticari araçlara "C" serisinden plaka tahsis edilmesine yönelik karar verildiği ve bu doğrultuda ... tarih ve ... sayılı Mersin Büyükşehir Belediye Meclis Kararı ile yürürlüğe giren ve ... tarih ve ... sayılı ile ... tarih ve ... sayılı Mersin Büyükşehir Belediye Meclis Kararıyla da revize edilen C Plaka Yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği görülmüşse de, davacıya ait ticari minibüsün kesintisiz olarak ticari tahditli ve hatlı plakayla taşımacılık yaptığı, kaldı ki araç ruhsatından da söz konusu minibüsün ticari hatlı bir minibüs olduğu, Tarsus İlçesinin 5216 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 23/07/2004 tarihinden itibaren Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde kaldığı, 5216 sayılı Yasa uyarınca Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisine alınan ilçelerde taşımacılık faaliyetinde bulunan ve plaka tahdidi bulunan minibüslerin de Minibüs Çalışma Yönergesi kapsamında “M” plaka verilen minibüslerle gerek tahdit altına alınma gerekse ifa edilen taşımacılık faaliyetinin niteliği bakımından aynı statüde bulundukları, 86/10553 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile getirilen plaka tahdidi uygulamasının şoför esnafının haklarının korunması amacıyla uygulamaya geçirilen bir husus olduğu da değerlendirildiğinde, davacının hat ve güzergahı sabit kalmak şartıyla" bakanlar kurulu kararı ile de güvence altına alınan tahditli plakasının “M” plaka serisiyle değiştirilmesi talebinin zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığından dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; İstinaf başvurusuna konu Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, tesis edilen dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, dava konusunun tahditli ve hatlı olarak yürütmekte olduğu taşımacılık faaliyetinde kullandığı aktif plakanın, diğer tahditli ve hatlı minibüslere verilen M plaka ile değiştirilmesi talebi olduğu, ticari faaliyetlerinin dava konusu zımnen ret işlemi ile sona ermediği bu nedenle Bölge İdare Mahkemesince verilen kararın kesin nitelikte olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir. " hükmüne yer verilmiştir.
Aynı kanunun "Temyiz" başlıklı 46'ncı maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında bölge idare mahkemelerinin verdikleri kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği, (d) bendinde, belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki Bölge İdare Mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, Bölge İdare Mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Olayda; Mersin Valiliği İl Trafik Komisyonunun, ... sayılı kararı ile, Tarsus İlçe Trafik Komisyonunun ... sayılı kararı ile "Mersin İlinde ücretli yolcu taşımacılığı yapan minibüs plakalarının ikameli olarak tahdit edildiği, Tarsus ilçesinde minibüs adedinin belirlenmesi" kararının kabul edildiği, ... sayılı İl Trafik Komisyonu kararıyla Tarsus ilçesinin de yer aldığı bölgelere ilişkin minibüs kontenjanının (Tarsus İlçesi 5000-5999) belirlendiği, 5116 sayılı Yasanın 23/07/2004 tarihinde yürürlüğe girmesiyle Büyükşehir sınırları içerisinde İl Trafik Komisyonu yetkilerinin Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi Kuruluna geçtiği, davacı tarafından, kendisine ait tahditli plakayla Tarsus ilçesi şehiriçi hattında ticari araç tahsis belgesiyle taşımacılık yaptığından bahisle hat ve güzergahı sabit kalmak kaydıyla plakasının “M” plaka olarak değiştirilmesi talebiyle 13.02.2019 tarihinde yapılan başvurunun süresi içinde usulüne uygun kesin bir cevap verilmeyerek zımnen reddi üzerine davanın açıldığı, dava konusu işlemin 2577 sayılı Kanun'un 46. Maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde yer alan " belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemler" arasında olmadığı, dolayısıyla temyiz yolu açık bulunmayan dava konusu uyuşmazlık hakkında yapılan temyiz başvurusunun esasını inceleme olanağı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu anlaşıldığından temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Kullanılmayan ... TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalıya iadesine,
3- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
Kesin olarak, 25/05/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.