Esas No: 2018/3532
Karar No: 2022/3269
Karar Tarihi: 25.05.2022
Danıştay 4. Daire 2018/3532 Esas 2022/3269 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2018/3532 E. , 2022/3269 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/3532
Karar No : 2022/3269
TEMYİZ EDEN TARAFLAR :1- … Reklam Fotoğrafçılık
Organizasyon Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
2- …. Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan hüküm fıkralarının bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı hakkında, sahte fatura kullanıldığından bahisle düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden resen tarh edilen 2011/1,6,7 ve 11 dönemleri vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Kanunun 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; ihtilaflı dönemde davacının fatura aldığı Zincirlikuyu Vergi Dairesi mükellefi … Medya Film Reklam Org. Fot. Ses ve Işık Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitler düzenlenen faturaların sahte belge niteliğinde olduğunu ortaya koymaya yeterli olmadığından bahsi geçen firmadan alınan faturalar nedeniyle yapılan tarhiyatta ve kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmış, dava konusu edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatının 2010/12 döneminden sonraki döneme devreden KDV tutarının 0,00 TL olarak değiştirilmesi sebebiyle yapılan kısmına (2011/1 dönemi için yapılan cezalı tarhiyat) gelince; davacı adına 2010 yılına ilişkin olarak yapılan cezalı tarhiyatların iptali istemiyle Mahkemelerinin E: … sayılı esasında dava açıldığı, Mahkemece … tarih ve K:… sayılı kararı ile de "davacı adına yapılan cezalı tarhiyatların … , … ve … 'e ait faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden hukuka aykırılık; … 'a ait faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden ise hukuka uygunluk bulunmadığı" sonucuna varılarak "davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine" karar verildiği anlaşıldığından, 2010/12 döneminden sonraki döneme devreden katma değer vergisi tutarının 0,00 TL olarak değişmesi sebebiyle 2011/1 dönemi için yapılan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatının … , … ve … 'e ait faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden hukuka aykırılık; … 'a ait faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden ise hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından, Vergi Dava Dairesi kararının aleyhe olan kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı mükellefin sahte faturaları temin ettiği alt mükellef hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda faturaların sahte olduğu hususu yeterli ve hukuken geçerli tespitlerle ortaya konulduğundan bahisle dava konusu tarhiyatların ve kesilen özel usulsüzlük cezasının hukuka uygun olduğu belirtilerek söz konusu Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Davacı tarafın temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü iddialar kararın, vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatının 2010/12 döneminden sonraki döneme devreden KDV tutarının 0,00 TL olarak değiştirilmesi sebebiyle … , … ve … 'e ait faturalardan kaynaklanan tarhiyatlara ilişkin kısmının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmamıştır.
Davalı idarenin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü iddialar kararın, özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmamıştır.
Kararın, vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatının 2010/12 döneminden sonraki döneme devreden KDV tutarının 0,00 TL olarak değiştirilmesi sebebiyle … 'a ait faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden ise; … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının … 'a ait faturalardan kaynaklanan kısmı Danıştay Dördüncü Dairesinin 25/05/2022 tarih ve E:2018/3533, K:2022/3263 sayılı kararıyla bozulduğundan bozma kararında yer verilen hukuksal nedenler ve gerekçe gözetilerek yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Kararın … Film Reklam Org. Fot. Ses ve Işık Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nden kaynaklanan tarhiyatlara ilişkin kısmına yönelik temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da zorunludur.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmanın düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellef hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; davacının ihtilaflı dönemde fatura aldığı … Film Reklam Org. Fot. Ses ve Işık Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporunda, mükellefiyetin 09/12/2010 tarihinde tesis edilip, 31/12/2012 tarihinde resen terkin edildiği, 29/12/2010 tarihli yoklamada, belirtilen adreste film çekimi ve reklamcılık faaliyetinde bulunulacağı, iş yerinin büro olarak düzenlendiği, 1 işçi çalıştırdığı, şirket müdürünün … olduğunun belirlendiği, 04/12/2012 tarihli yoklamada, adreste … 'nın ikamet ettiği, … 'nın yaklaşık iki ay önce taşındığı, … tarafından ödevlinin nerede olduğunun bilinmediğinin beyan edildiği, 20/12/2012 tarihli yoklamada, komşuları tarafından ödevli şirketin 3 ay öncesinde tabelasını söktüğü ve iş yerinden ayrıldığının beyan edildiği, 22/02/2013 ve 28/02/2013 tarihli yoklamalarda da, işyerinin kapalı olduğu, adreste ikamet eden … tarafından ödevlinin adresi 2012 Temmuz gibi terk ettiğinin beyan edildiği, kurum temsilcisine gönderilen defter ve belge isteme yazısının nakilsiz terk nedeniyle tebliğ edilemediği, Ba-Bs bildirim formları ile 2011 yılında 5.721.078,00 TL mal ve hizmet aldığını bildirdiği, 5.553.726,00 TL mal ve hizmet sattığını bildirdiği, 2012 yılında 3.255.500,00 TL mal ve hizmet aldığını bildirdiği, 3.267.566,00 TL mal ve hizmet sattığını bildirdiği, 2011 yılında Ba formu ile alış bildirilen dokuz mükellefin üçü hakkında sahte belge düzenleme nedeniyle vergi tekniği raporu düzenlendiği, dört tanesinin sahte belge düzenleme şüphesiyle özel esaslara alındığı, birinin mükellefiyetinin resen terkin ettirildiği, biri nezdinde yapılan karşıt incelemede mükellefe fatura düzenlemediğinin anlaşıldığı tespit edilmiş, 2012 yılında Ba formu ile alış bildirilen dokuz mükellefin üçü hakkında sahte belge düzenleme nedeniyle vergi tekniği raporu düzenlendiği, bir tanesinin sahte belge düzenleme şüphesiyle özel esaslara alındığı, ikisinin mükellefiyetinin resen terkin ettirildiği, üçü nezdinde yapılan karşıt incelemede mükellefe fatura düzenlemediğinin anlaşıldığı tespit edilmiş, 2011 yılında mükellefe mal ve hizmet satıldığına ilişkin bildirim verilmediği, 2012 yılında ise sadece 22.000 TL'lik mal ve hizmet satıldığına ilişkin bildirim verildiği, rapor tarihi itibariyle 44.033,84 TL toplam vergi borcu bulunduğu, 914,41 TL vergi ödemesi yapıldığı, mükellef kurumun mal/hizmet alımı yaptığını bildirdiği mükellefler hakkında yapılan karşıt incelemelerde; üç tane firmanın mükellefi tanımadıklarını ve bu mükellefe herhangi bir mal veya hizmet satmadıklarını beyan etikleri, mükellef adına kayıtlı araç ve gayrimenkulünün bulunmadığı, şirket müdürü hakkında sahte fatura ticareti yaptığından bahisle vergi tekniği raporunun düzenlendiği, şirket müdürü … 'ın ortak ve yönetici olduğu şirketlerin mükellefiyetlerinin resen terkin edildiği veya hakkında vergi tekniği raporu düzenlendiği tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen tespitlerin bütün halinde değerlendirilmesinden, adı geçen mükellefin, alım yaptığı firmaların tamamına yakını hakkında sahte belge düzenlediklerine dair vergi tekniği raporu veya olumsuz tespitlerin bulunduğu, şirketin belirtilen cirolara ulaşacak ticari kapasitesinin olmadığı, vergi borçlarının ödenmediği, mükellef şirket müdürünün aynı dönemde birden çok şirkette ortaklıklarının bulunduğu ve bu şirketlerin bir kısmı hakkında sahte belge düzenleme fiilinden dolayı vergi tekniği raporlarının bulunduğu, alış ve satış beyanları arasında farklılıkların bulunması, iş yerinin kapalı olduğu ve mükellef adına kayıtlı araç ve gayrimenkulün bulunmadığı hususları dikkate alındığında adı geçen mükellef tarafından davacı şirkete düzenlenen ihtilaf konusu faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı sonucuna varılmış olup aksi yöndeki Vergi Dava Dairesi kararının buna ilişkin kısmında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine, davalı idarenin temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatının 2010/12 döneminden sonraki döneme devreden KDV tutarının 0,00 TL olarak değiştirilmesi sebebiyle … , … ve … 'e ait faturalardan kaynaklanan tarhiyatlara ve özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Anılan Vergi Dava Dairesi kararının, vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatının 2010/12 döneminden sonraki döneme devreden KDV tutarının 0,00 TL olarak değiştirilmesi sebebiyle … ait faturalardan kaynaklanan tarhiyatlara ve … Film Reklam Org. Fot. Ses ve Işık Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nden kaynaklanan tarhiyatlara ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, davacı aleyhine onanan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve … TL den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
5. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 25/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.