11. Hukuk Dairesi 2019/1224 E. , 2019/8005 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesince bozmaya uyularak verilen 03.04.2018 tarih ve 2017/278-2018/134 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davacı vekili ve davalı Ak Tarım Gübre Çay San. İnş. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalıların müvekkili kurumun tasarım ve marka tescil belgeli "Çaykur Filiz Çayı" paketlerini, renk, dizayn, ambalaj ve isim ile aynen taklit ederek "Mutlu Çay Filiz" markası adı altında piyasaya sürdüklerini, davalıların gerek marka haklarına gerekse endüstriyel tasarım haklarına tecavüzde bulunduklarını, anılan eylemin aynı zamanda haksız rekabet teşkil ettiğini, bu eylem nedeniyle müvekkili Kurumu hem maddi hem de manevi olarak zarara uğrattıklarını ileri sürerek, 554 sayılı KHK"nın 52/2-b ile 53 ve 556 sayılı KHK"nın 66/2-b ile 67. maddeleri gereğince tespit edilecek şimdilik 10.000.- TL maddi, 5.000.- TL manevi tazminat ile tecavüz teşkil edecek şekilde üretilen çay, poşet, paketleriyle, bunları üretmeye yarayan araç, gereç, cihaz ve makine gibi vasıtalarla el konularak imhasına ve kararın ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...-Pa vekili müvekkilinin davacının marka hakkına ve tasarımına tecavüz kastıyla hareket etmediğini, kaldı ki müvekkili kullanımının tecavüz de oluşturmadığını, müvekkili tarafından davaya konu şekilde toplamda 3000 kg çay satımı gerçekleştirildiğini buna karşın talep edilen tazminatın fahiş olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı Şirket davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, Rize 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2012/38 E., 2013/383 K. sayılı ilamıyla davalı Ak Tarım Gübre Çay San. İnş. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. yetkilisi ... ile Çaypa Dağıtım Pazarlama yetkilisi İmran Dönmez" in marka hakkı ihlali sebebiyle cezalandırılmalarına karar verildiği, davalı Ak Tarım Gübre Çay San. İnş. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. yetkilisi ..."un ceza davasında tecavüz iddiasına konu çay paketini ürettiğini inkar etmediği, mezkur çay paketinin davacının gerek marka ve gerekse de tescilli tasarım haklarına tecavüz teşkil etmekle birlikte eylemin haksız rekabet mahiyetinde de olduğu, her iki davalının da davaya konu üretimi birlikte gerçekleştirmiş olmaları nedeniyle davacıya karşı müteselsilen sorumlu oldukları bu nedenle bilirkişi tarafından hesaplanan 1.700,86 TL maddi tazminat ve 1.000.- TL manevi tazminatla birlikte davalıların davacının marka hakkına ve endüstriyel tasarım hakkına tecavüzünün giderilmesi maksadıyla “Mutlu Çay Filiz” markası adı altında üretilen çay poşet ve paketlerine el konularak imhasına karar verilmesi gerekmesine rağmen tecavüz teşkil eden çay poşet ve paketlerinin üretimine yarayan araç, gereç, cihaz ve makine gibi vasıtalara el konularak imhası talebinin başka türlü de üretim imkanı bulunması ve tecavüzün önlenmesi bakımından imhanın gerekliliği ispatlanamadığından reddinin gerektiği gerekçesiyle, tecavüzün giderilmesi yönündeki davanın kabulü ile davalıların “Mutlu Çay Filiz” markası altındaki çay paketlerini piyasaya sürmesi eylemleri nedeniyle davacıya yönelik marka hakkına ve endüstriyel tasarım hakkına tecavüzlerinin giderilmesine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 1.000.- TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 1.700,86 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin maddi ve manevi tazminat istemlerinin reddine, tecavüz teşkil edecek şekilde davalılar tarafından “Mutlu Çay Filiz” markası adı altında üretilen çay poşet ve paketlerine el konularak imhalarına, karar kesinleştiğinde masrafı davalılardan karşılanmak üzere bir kez Türkiye"nin her tarafında okunan gazetelerden birinde, iki kez de mahalli gazetelerden birinde ilanına, tecavüz teşkil eden çay poşetlerinin üretimine yarayan araç, gereç, cihaz ve makine gibi vasıtalara el konulması ve imhası talebinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili ve davalı Ak Tarım Gübre Çay Sanayi İnşaat Nak. ve Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, mümeyyiz davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin ise aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, 556 sayılı KHK"da düzenlenen marka hakkına ve 554 sayılı KHK’da düzenlenen tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması ve önlenmesi ile tecavüze dayalı maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olup, mahkemece yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak, davalı Ak Tarım Gübre Çay San. İnş. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. eylemlerinin davacının tescilli marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğu yönündeki niteleme yerinde ise de; davalı Çaypa Dağıtım Pazarlama İmran Dönmez tarafından diğer davalı şirkete ambalaj işlemi yaptırılmak suretiyle gerçekleşen tecavüz eyleminde, 556 sayılı KHK"nın 66/1.b maddesi gereğince yoksun kalınan kazancın, marka hakkına tecavüz edenin markayı kullanmak suretiyle elde ettiği kazanca göre, davalı Çaypa Dağıtım İmran Dönmez"in ticari defter ve kayıtları dikkate alınarak taklit markayı taşıyan ürünlerin toptan satış miktarının 95.985,08 TL olduğu belirlendikten sonra, bilirkişiler marifetiyle şirketin kümülatif kârlılık oranı üzerinden değil, ürün bazında ve taklit ürünün maliyeti ile satış bedeli gözetilmek suretiyle, eş anlatımla taklit ürünün satış bedelinden sadece ürün maliyeti düşülerek davalının elde ettiği kazanca tasarımın katkısı dikkate alınarak yoksun kalınan kazancın tespit edilmesi ve hükmedilecek manevi tazminatın da davacının marka hakkının ihlalinin boyutu dikkate alınarak belirlenmesi gerekirken, yazılı şekilde şirketin tecavüze konu ürünlerin satışından elde edilen gelire o yılki kümülatif kârlılık oranının uygulanmasıyla elde edilen bedele karar verilmesi ve davacı vekilince 556 sayılı KHK"nın 67. maddesi gereğince kazancın hesaplanmasında makul bir payın daha eklenmesi de talep edilmiş olmasına rağmen bu talep yönünden bir inceleme ve değerlendirme dahi yapılmaması yerinde görülmemiş ve hükmün bu nedenle davacı taraf yararına bozulması gerekmiştir.
3- Öte yandan, 556 sayılı KHK"nın 62/1.c ve e bentleri gereğince marka hakkı sahibi, tecavüze konu eşya ile bu eşyaları üretmeye yarayan araç, cihaz, makine gibi vasıtalara el koyulmasını isteyebileceği gibi tecavüzün devamını önlemek maksadıyla el koyulan ürünlerin ve araçların üzerlerindeki markaların silinmesini veya marka hakkına tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise bunların imhasını isteyebilir. Somut olayda davacı vekili, tecavüz iddiasına konu çay poşet ve paketleriyle bunları üretmeye yarayan araç, gereç, cihaz ve makine gibi vasıtalara el konulmasını ve bunların imhasını talep etmiştir. Mahkemece, münhasıran tecavüze konu malların üretimine yarayan ve başkaca üretim kabiliyeti bulunmayan baskı kalıplarına el konularak imhalarına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde üretimde kullanılan tüm makine ve cihazlara el konulması talep edilmişçesine anılan istemin reddine karar verilmesi de doğru olmamış, kararın anılan nedenlerle davacı taraf yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle mümeyyiz davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle kararın anılan taraf yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 140,10 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı Ak Tarım Gübre Çay San. İnş. Nak. ve Tic. Ltd. Şti."den alınmasına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 09/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.