Danıştay 7. Daire 2018/1158 Esas 2022/2414 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/1158
Karar No : 2022/2414

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı adına ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: ... tarih ve ... sayılı transit beyannamesi kapsamında transit rejime tabi tutulan "kırmızı et" cinsi eşyanın yurt dışı edilmediği ve davacı tarafından antrepoda satın alınarak piyasaya sürüldüğünün tespit edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 183. maddesi uyarınca sorumlu sıfatıyla tahakkuk ettirilen gümrük, katma değer ve damga vergilerine vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla, olayda soruşturma raporunda, transit rejimi kapsamında Mersin'den Suriye'ye gidecek olan ... tarih ve ... sayılı transit beyanname muhteviyatı net 20.982 kg 'kırmızı et' cinsi eşyanın, transit rejim hükümlerine aykırı olarak maddi değeri düşük tavuk eti ve kırıntılarıyla değiştirilerek Suriye'ye gönderildiği, kırmızı et cinsi eşyanın ise ... plakalı çekici/dorse ile Yayla Antreposunda yüklenerek gerekli kontroller yapıldıktan sonra gümrük gözetim memuru tarafından ... numaralı gümrük mührü ile mühürlenerek ... Gümrük Müdürlüğü'nden ... tarihine kadar varış gümrük idaresine gitmesi için sevkinin yapıldığı, ....'ndan alınan evraklardan Suriye'ye sevkedilmek üzere gönderilen ve transiti gerçekleşenin beyandaki eşya olmayıp tavuk kırıntısı olduğu ve dava konusu olan kırmızı et cinsi eşyanın ... plakalı çekici/dorse ile Yayla Antreposu'ndan çıkarılıp 03/09/2014 tarihinde Ankara'dan Fark Et firması adına düzenlenen evrak üzerinde tavuk kırıntısı gibi gösterilerek ...'nun millileşmiş etlerin bulunduğu kısma alındıktan sonra aracın antrepodan boş olarak çıktığı, ertesi gün ...'nda araca tavuk kırıntısının yüklendiği fakat evrak üzerinde kırmızı etler yüklenmiş gibi gösterilerek, aynı aracın 06/09/2014 tarihinde Cilvegözü Sınır Kapısından çıkış yaptığı, 03/09/2014 tarihinde tavuk kırıntısı olarak gösterilip ... Antreposuna alınan dava konusu kırmızı et cinsi eşyanın örgüt yöneticisi olduğu iddia edilen ... tarafından davacı ...'a 03/09/2014 tarihinde teslim edilerek Adana ilinde faaliyet gösteren AYAZ ET firmasına devredilip piyasaya sürüldüğünün tespit edildiği, dava dosyasında bulunan iddianame ve ekleri, soruşturma ile cevaplı raporlar, transit ve antrepo beyannameleri ile ara kararı üzerine ibraz edilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden; Türkiye üzerinden Suriye'ye transit rejim kapsamında gönderilmek üzere ... tarih ve ... sayılı antrepo beyannamesi ile ...getirilen ''kırmızı et'' cinsi eşyanın ...'na getirildiğine ilişkin herhangi bir belgenin mevcut olmadığı, soruşturma raporunda bahsi geçen Fark Et ile Ayaz Et firmaları arasında yapılan sözleşmeye dair herhangi bir belgenin bulunmadığı, ... tarih ve ... sayılı transit beyannamesinin 05/09/2014 tarihinde varış gümrük idaresi tarafından 'Transit Kapandı' statüsüne getirildiği, buna göre dava konusu transit beyannamesinin tescil tarihinin 04/09/2014 olduğu dikkate alındığında ve soruşturma raporunda kırmızı et cinsi eşyanın 03/09/2014 tarihinde Ankara'dan FARKET firması adına evrak üzerinde tavuk kırıntısı gibi gösterilerek ...'nun millileşmiş etlerin bulunduğu kısma alındığı da belirtildiğinden, transit beyannamesinin tescil tarihinden önceki bir tarihte kaçağa sevkedildiği, tescil tarihinden itibaren transit rejiminin ihlal edildiğini gösterir hiçbir somut tespit ortaya konulamadığı gibi 04/09/2014 tarihli transit beyannamesinin 05/09/2014 tarihinde varış gümrük idaresi tarafından 'Transit Kapandı' statüsüne getirildiği anlaşıldığından, transit rejim hükümlerinin ihlal edildiğinin ve dava konusu eşyanın davacı tarafından transit rejim hükümlerinin ihlal edildiğini bilerek satın alındığı yolundaki tespiti kabulün olanaklı bulunmadığından davaya konu işlemin gümrük ve katma değer vergisine ilişkin kısmında hukuka uyarlık görülmediği; damga vergisinin ise 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren bir vergi olduğu, bu vergiyi tarh etme yetkisi de vergi dairesine ait olduğu gibi, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun 26. maddesi ile damga vergisine konu kağıtların ibraz edildiği resmi kurumların söz konusu kağıtlara ait damga vergisini aramak, bu vergilerin ödenmediğini tespit etmesi durumunda da bunu bir tutanağa bağlayarak ilgili vergi dairesine göndermekle sorumlu olduğu, dolayısıyla davalı gümrük idaresince yetki gasbında bulunularak tesis edilen ve yok hükmünde olan damga vergisi yönünden işlemin hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle davaya konu işlemin kısmen iptaline kısmen de davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davalı idarenin istinaf başvurusuna ilişkin dilekçesinde ileri sürülen iddialar, mahkeme kararının dava konusu işlemin gümrük ve katma değer vergilerine ilişkin kısmının iptali yolundaki hüküm fıkrasının dayandığı gerekçe ve nedenler karşısında yerinde ve bu hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığı, davacının, mahkeme kararının davanın kısmen incelenmeksizin reddi yolundaki hüküm fıkrasına yönelik istinaf başvurusuna gelince; Mahkeme kararının damga vergisine dair hüküm fıkrasının dayandığı hukuki sebepler yerinde ise de, olayda anılan vergi ile ilgili işlem tesis etme yetkisi bulunmayan gümrük idaresince işlem tesis edilmesinde yetki gasbı değil, konu bakımından yetkisizlik hali söz konusu olduğundan, dava konusu işlemin damga vergisine dair kısmının yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olması nedeniyle iptaline karar verilmesi gerekirken, işlemin bu kısmının yok hükmünde olduğunun kabul edilmesi ve bu yönüyle davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesinin isabetli görülmediği gerekçesiyle davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile işlemin damga vergisine ilişkin kısmının iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : ... tarih ve... sayılı transit beyannamesi muhteviyatı kırmızı etin rejim hükümlerine aykırı olarak yurt içinde bırakıldığı, antrepoya indirilen sığır etlerinin 03/09/2014 tarihinde davacıya teslim edilerek ...'a ait ... Et firmasına devri için sözleşme yapıldığı, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
... tarih ve ... sayılı transit beyannamesi kapsamında transit rejime tabi tutulan "kırmızı et" cinsi eşyanın yurt dışı edilmediği ve davacı tarafından antrepoda satın alınarak piyasaya sürüldüğünün tespit edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 183. maddesi uyarınca sorumlu sıfatıyla tahakkuk ettirilen gümrük, katma değer ve damga vergilerine vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanun'un olay tarihinde yürürlükte bulunan 84. maddesinin 1. fıkrasında, ithalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmamış eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınmasının, transit rejimi hükümlerine tabi olduğu; 2. fıkrasında, gümrük idarelerinin, transit rejimine tabi tutulan eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi içinde; yabancı bir ülkeden yabancı bir ülkeye, yabancı bir ülkeden Türkiye'ye, Türkiye'den yabancı bir ülkeye veya bir iç gümrükten diğer bir iç gümrüğe taşınmasına izin verilebileceği; 86. maddesinde, transit rejimi hak sahibi olan kişilerin, eşyayı öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan önlemlere uymak suretiyle, varış yeri gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmak ve transit rejimine ilişkin hükümlere uymakla yükümlü oldukları, bu kişilerin yükümlülükleri saklı kalmak kaydıyla, transit rejimine göre taşındığını bilerek eşyayı kabul eden taşıyıcı veya alıcının da, eşyayı öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan tedbirlere uymak suretiyle, varış yeri gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmakla yükümlü oldukları, 92. maddesinin 2. fıkrasında, Türk Gümrük Bölgesi içindeki transit halindeki eşyanın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle telef veya kaybı halinde, gümrük vergilerinin aranmayacağı; 182. maddesinde, ithalat vergilerine tabi eşyanın, bu kanuna aykırı şekilde Türkiye Gümrük Bölgesine girmesi halinde gümrük yükümlülüğünün doğacağı; 184. maddesinin 1. fıkrasında, ithalat vergilerine tabi eşyanın, geçici depolanmasından veya tabi tutulmuş olduğu gümrük rejiminin uygulanmasından doğan yükümlülüklerden birinin yerine getirilmemesi durumunda gümrük yükümlülüğünün başlayacağı; 3. fıkrasında, yükümlünün, ithalat vergilerine tabi eşyanın geçici depolanmasından veya tabi tutulduğu gümrük rejiminin uygulanmasından doğan yükümlülükleri yerine getirmesi gereken kişi ya da söz konusu rejime tabi tutulması için konulmuş koşullara uyması gereken kişi olduğu, 183. maddesinin 3. fıkrasında, eşyayı gümrük gözetiminden çıkaran kişilerin, bu çıkarma işine iştirak eden ve eşyanın gümrük gözetiminden çıkarıldığını bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişilerin, söz konusu eşyayı elde eden veya elinde bulunduran ve bu eşyayı elde ettiği veya aldığı sırada gümrük gözetiminden çıkarıldığını bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişilerin, eşyanın geçici depolanmasında veya tabi tutulmuş olduğu gümrük rejiminin kullanılmasından doğan yükümlülükleri yerine getirmesi gereken kişilerin, gümrük vergilerinden sorumlu oldukları hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan bölge idare mahkemesi kararının damga vergisine ilişkin hüküm fıkrası, aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, anılan hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmamıştır.
Dosyanın ve Dairemizin E:2018/5298 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden, transit beyannamesi ile Suriye'ye gönderildiği beyan edilen kırmızı etler tavuk kırıntısı ile değiştirilerek Suriye'ye kırmızı et yerine tavuk kırıntısı gönderilmesi ve transit olarak gönderilmesi gereken kırmızı etlerin ise yurt içinde satılması sureti ile organizasyon halinde kaçakçılık yapıldığı hususunda Mersin İl Emniyet Müdürlüğünce yürütülen soruşturma kapsamında, transit olarak Suriye'ye sevk edilen sığır eti olarak beyan edilen eşyaya ait bir aracın 31/10/2014 tarihinde durdurularak yapılan kontrolünde aracın mühürünün sağlam olduğu, ancak kırmızı et bulunması gerektiği halde araçta tavuk kırıntısının bulunduğu, Agility antreposunda yapılan tespitte ise bir araçta bulunan kırmızı etin boşaltılarak, antrepoda tavuk kırıntısı yüklenmekte olduğunun tespit edildiği, antrepoda yapılan sayımda 1.181.792,44 kg kırmızı et bulunması gerektiği halde, 120.229 kg kırmızı et bulunduğunun, dolayısıyla antrepoda noksan olan kırmızı etin gümrükçe onaylanmış bir işleme tabi tutulmadan antrepodan çıkarıldığının saptandığı, İlgi Reklam Tanıtım İnşaat Matbaa Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından yurt dışındaki firmadan alınarak ... tarih ve ... sayılı antrepo beyannamesi ile ... Antreposuna getirilen "kırmızı et" cinsi eşyanın ... plaka numaralı çekici/dorseye yüklenerek Suriye'ye sevk edildiği halde, eşyanın Ankara'dan Fark Et firması adına getirilmiş milli et olarak gösterilerek 03/09/2014 tarihinde Agility Antreposuna alındığı, aracın antrepodan boş olarak çıktığı, araca tavuk kırıntısı yüklenerek Cilvegözü sınır kapısından yurt dışı edildiği, antrepoya getirilen kırmızı etlerin ise 03/09/2014 tarihinde ... tarafından davacıya teslim edilerek ...'a ait ... Et firmasına devredildiği, eşyanın ....'nda millileşmiş eşyanın bulunduğu 12 numaralı soğuk hava deposuna alındığı, Sulh Ceza Hakimliği kararına dayanılarak 06/11/2014 tarihinde antrepoda yapılan aramada üzerinde ... Et yazılı kaplar içerisinde kırmızı et bulunduğu ve bir kısmının üzerinde yabancı menşeli etiketin olduğu, bir kısmının üzerindeki yabancı menşeli etiketin ise kesilerek çıkarılmış olduğunun tespit edildiği, eşya ... tarafından 03/09/2014 tarihinde davacıya teslim edilip, ... Et firmasına devredilerek Türkiye'de piyasaya sürüldüğü halde ... tarih ve ... sayılı transit beyannamesi ile transit rejimi kapsamında Mersin'den Suriye'ye gönderilmiş gibi gösterildiğinin tespit edildiği anlaşılmaktadır.
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 183. maddesinin 1. fıkrası uyarınca gümrük gözetimi altındaki ithalat vergilerine tabi eşyanın, kanuna aykırı olarak gümrük gözetimi dışına çıkarılması halinde gümrük yükümlülüğü doğacağından, yukarıda yer alan tespitler kapsamında, 02/09/2014 tarihli antrepo beyannamesi ile ...'na getirilen kırmızı et cinsi eşyanın Fark Et firmasına ait millileşmiş et gibi gösterilerek ... tarihinde ... tarafından davacıya teslim edilmesi nedeniyle, davacı hakkında transit rejim hükümlerinin ihlali nedeniyle değil, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 183. maddesinin 2. fıkrası uyarınca eşyanın antrepoda değiştirilerek gümrük gözetiminden çıkarıldığını bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişilerden olduğundan bahisle tesis edilen işlemin iptali istemiyle açılan işbu davada, gümrük gözetimi altındaki ithalat vergilerine tabi eşyanın, kanuna aykırı olarak gümrük gözetimi dışına çıkarılmasından doğan vergilerden davacının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı değerlendirilerek sonucuna göre yeniden bir karar verilmesi icap ettiğinden dava konusu işlemin, gümrük ve katma değer vergisine ilişkin kısmının iptali yolundaki hüküm fıkrasına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair kararın bozulması gerekmiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen de kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, dava konusu işlemin damga vergisine ilişkin kısmının iptaline dair hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın, dava konusu işlemin gümrük ve katma değer vergisine ilişkin kısmının iptali yolundaki hüküm fıkrasına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair hüküm fıkrasının ise BOZULMASINA,
4. Hüküm altına alınan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve ... TL'den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, Dairece karara bağlanan harcın mahsubundan sonra, kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
5. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
6. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 25/05/2022 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY:

Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan mahkeme kararının dava konusu işlemin gümrük ve katma değer vergisine ilişkin kısmı yönünden, aynı gerekçe ve nedenlerle uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın ilgili hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, bölge idare mahkemesi dava dairesi kararının gümrük ve katma değer vergisine ilişkin kısmının da onanması gerektiği oyu ile, karara katılmıyorum.